ANEKS I
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 75 j.m., proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda fiolka zawiera 5,5 mikrograma folitropiny alfa*, co odpowiada 75 j.m. Każdy ml roztworu po sporządzeniu zawiera 75 j.m.
* rekombinowany ludzki hormon folikulotropowy (r-hFSH), wytwarzany metodą rekombinacji DNAw komórkach jajnika chomika chińskiego (ang. Chinese Hamster Ovary, CHO)
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań.
Wygląd proszku: biała liofilizowana peletka.
Wygląd rozpuszczalnika: przejrzysty bezbarwny roztwór.
pH sporządzonego roztworu wynosi 6,5-7,5.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
U dorosłych kobiet
Brak jajeczkowania (w tym zespół policystycznych jajników - ang. Polycystic Ovarian Syndrome) u kobiet, u których nie uzyskano odpowiedzi po zastosowaniu cytrynianu klomifenu. Stymulacja rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych u kobiet poddanych stymulacji owulacji w ramach technik wspomaganego rozrodu (ang. Assisted Reproductive Technologies, ART), takich jak zapłodnienie pozaustrojowe (ang. In Vitro Fertilisation, IVF), dojajowodowe podanie gamet (ang. Gamete Intra-Fallopian Transfer) oraz dojajowodowe podanie zygoty (ang. Zygote Intra-Fallopian Transfer).
GONAL-f w skojarzeniu z hormonem luteinizującym (LH) jest zalecany w stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych u kobiet ze znacznym niedoborem LH i FSH. W badaniach klinicznych te pacjentki wykazywały stężenie endogennego LH w surowicy < 1,2 j.m./l.
U dorosłych mężczyzn
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG) do stymulacji spermatogenezy u mężczyzn z wrodzonym lub nabytym hipogonadyzmem hipogonadotropowym.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Leczenie produktem GONAL-f należy rozpoczynać pod nadzorem lekarza doświadczonegow leczeniu zaburzeń płodności.
2
Dawkowanie
Zalecenia dotyczące dawkowania produktu GONAL-f takie same jak w przypadku FSHuzyskiwanego z moczu. Kliniczna ocena produktu GONAL-f wskazuje, że dawki dobowe, schematypodawania i procedury monitorowania leczenia nie powinny być różne od tych stosowanych obecniew przypadku produktów leczniczych zawierających FSH uzyskiwany z moczu. Zaleca sięprzestrzeganie przedstawionych poniżej rekomendowanych dawek początkowych.
W porównawczych badaniach klinicznych wykazano, że zwykle pacjenci wymagają mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresu leczenia produktem GONAL-f w porównaniu z produktami zawierającymi FSH uzyskiwany z moczu. Dlatego, uznaje się za właściwe aby podać mniejszą dawkęcałkowitą produktu GONAL-f niż zazwyczaj stosowaną dawkę FSH uzyskiwanego z moczu, nie tylkow celu optymalizacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, ale również w celu zmniejszenia ryzykaniepożądanej, nadmiernej stymulacji jajników. Patrz punkt 5.1.
Kobiety z brakiem owulacji (w tym z zespołem policystycznych jajników)
Produkt GONAL-f może być stosowany w cyklu codziennych wstrzyknięć. U kobiet
miesiączkujących leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego.
Według najczęściej stosowanego schematu podawanie produktu rozpoczyna się od dawki 75 j.m. do150 j.m. FSH na dobę. Następnie, jeśli to konieczne w celu uzyskania właściwej ale nie nadmiernej odpowiedzi, dawkę zwiększa się o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. co 7 lub najlepiej co 14 dni. Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianej na podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka za pomocą badania USG i (lub) wydzielania estrogenów. Maksymalna dawka dobowa zwykle nie przekracza 225 j.m. FSH. Jeżeli nie uzyskano odpowiedniej odpowiedzi po 4 tygodniach leczenia, ten cykl leczenia należy przerwać i pacjentka musi być poddana dalszej ocenie, po której może wznowić leczenie rozpoczynając od większych dawek niż w poprzednim cyklu.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f należy podać w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów rekombinowanej ludzkiej gonadotropiny łożyskowej alfa (r-hCG) lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone zapłodnienie wewnątrzmaciczne (ang. intrauterine insemination, IUI).
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG(patrz punkt 4.4). Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawkimniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Kobiety poddane stymulacji jajników w celu uzyskania rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych przed
zastosowaniem zapłodnienia pozaustrojowego lub innych technik wspomaganego rozrodu
Najczęściej stosowany schemat dawkowania w celu uzyskania wzrostu licznych pęcherzykówobejmuje podanie 150 j.m. do 225 j.m. produktu GONAL-f na dobę, rozpoczynając od 2. lub 3. dnia cyklu menstruacyjnego. Leczenie jest kontynuowane do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków jajnikowych (ocenianej na podstawie stężenia estrogenów w surowicy krwi i (lub) badania ultrasonograficznego). W zależności od odpowiedzi klinicznej dawkę można zmieniać, zazwyczaj nie przekraczając dawki 450 j.m. na dobę. Zwykle odpowiedni stopień dojrzałości pęcherzyków jest osiągany w dziesiątym dniu leczenia (między 5 a 20 dniem).
W celu uzyskania ostatecznej dojrzałości pęcherzyków, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnimwstrzyknięciu produktu GONAL-f podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów r-hCGlub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG.
Zjawisko „down-regulation” podczas stosowania agonistów lub antagonistów gonadoliberyny (GnRH)jest powszechnie wykorzystywane w celu zahamowania nagłego zwiększenia stężenia endogennegoLH oraz w celu kontroli tonicznego uwalniania LH. Według najczęściej stosowanego protokołupodawanie produktu GONAL-f rozpoczyna się około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą.Podawanie obu leków kontynuowane jest do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości
3
pęcherzyków. Przykładowo po 2 tygodniach leczenia agonistą produkt GONAL-f w dawce 150 j.m.do 225 j.m. jest podawany przez pierwsze 7 dni. Następnie dawka produktu jest dostosowywana, w zależności od reakcji jajników na leczenie.
Ogólne doświadczenie dotyczące IVF wskazuje, że współczynnik powodzenia zwykle pozostaje stały
w czasie pierwszych czterech prób, a później stopniowo zmniejsza się.
Kobiety z brakiem owulacji wywołanym znacznym niedoborem LH i FSH
U kobiet z niedoborem LH i FSH (hipogonadyzm hipogonadotropowy) celem leczenia produktemGONAL-f w skojarzeniu z lutropiną alfa jest uzyskanie rozwoju pojedynczego dojrzałego pęcherzykaGraafa, z którego po podaniu ludzkiej gonadotropiny łożyskowej (hCG) zostanie uwolniona komórkajajowa. GONAL-f powinien być podawany w cyklu codziennych wstrzyknięć jednocześnie z lutropinąalfa. Ze względu na to, że pacjentki te nie miesiączkują i mają małe stężenie endogennego estrogenu,leczenie może być rozpoczęte w dowolnym dniu.
Zaleca się rozpoczęcie leczenia od dawki 75 j.m. lutropiny alfa i 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę.Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianejna podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka jajnikowego za pomocą badania USG i wydzielaniaestrogenów.
Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne dawkę należy zwiększyć o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m.najlepiej co 7 lub 14 dni. Można wydłużyć czas stymulacji w każdym cyklu do 5 tygodni.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f i lutropiny alfa należy zastosować pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów r-hCG lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone IUI.
Należy rozważyć podtrzymanie fazy lutealnej, ponieważ brak substancji działających luteotropowo(LH/hCG) może prowadzić do przedwczesnej niewydolności ciałka żółtego.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG.Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawki mniejszej niżzastosowana w poprzednim cyklu.
Mężczyźni z hipogonadyzmem hipogonadotropowym
Produkt GONAL-f należy podawać w dawce 150 j.m. trzy razy w tygodniu, jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), przez minimum 4 miesiące. Jeśli po tym okresie u pacjenta nie uzyskano odpowiedzi, leczenie skojarzone można kontynuować; aktualne doświadczenia kliniczne wskazują, że do stymulacji spermatogenezy może być konieczne leczenie przez co najmniej18 miesięcy.
Specjalne grupy pacjentów
Pacjenci w podeszłym wieku
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów w podeszłym wieku nie jest właściwe. Nieokreślono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu leczniczego GONAL-f u pacjentóww podeszłym wieku.
Niewydolność nerek lub wątroby
Nie określono bezpieczeństwa stosowania, skuteczności ani farmakokinetyki produktu leczniczegoGONAL-f u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby.
Dzieci i młodzież
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u dzieci i młodzieży nie jest właściwe.
4
Sposób podawania
Produkt GONAL-f przeznaczony jest do podania podskórnego. Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze.
Pierwsze wstrzyknięcie produktu GONAL-f należy wykonać pod ścisłą kontrolą medyczną. Samodzielne podawanie produktu GONAL-f przez pacjenta może być realizowane wyłączniew przypadku pacjentów z silną motywacją, odpowiednio przeszkolonych i z możliwością konsultacjize specjalistą.
Miejsce wstrzyknięcia należy zmieniać codziennie.
Instrukcja dotycząca rekonstytucji i podawania produktu GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik dosporządzania roztworu do wstrzykiwań, patrz punkt 6.6 i ulotka dla pacjenta.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej.
Powiększenie jajników lub torbiel jajnika o innej przyczynie niż zespół policystycznych
jajników.
Krwotoki z dróg rodnych o nieznanej przyczynie. Rak jajników, macicy lub piersi.
Produktu GONAL-f nie wolno stosować w przypadkach, gdy nie można osiągnąć skutecznej odpowiedzi, takich jak:
pierwotna niewydolność jajników,
wady rozwojowe narządów płciowych uniemożliwiające rozwój ciąży, włókniako-mięśniaki macicy uniemożliwiające rozwój ciąży, pierwotna niewydolność jąder.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Identyfikowalność
W celu poprawienia identyfikowalności biologicznych produktów leczniczych należy czytelnie zapisać nazwę i numer serii podawanego produktu.
Ogólne zalecenia
GONAL-f jest substancją gonadotropową, która może powodować łagodne do ciężkich działanianiepożądane i powinien być stosowany przez lekarzy, którzy mają wystarczającą wiedzęi doświadczenie w leczeniu niepłodności.
Terapia gonadotropinami wymaga czasu ze strony lekarza prowadzącego, jak i profesjonalnegopersonelu pomocniczego oraz dostępności odpowiedniego sprzętu monitorującego. U kobiet, w celu bezpiecznego i skutecznego stosowania produktu GONAL-f wymagane jest regularne monitorowanie reakcji jajników z użyciem USG albo, co jest bardziej zalecane, z użyciem USG w połączeniu z pomiarem stężenia estradiolu w surowicy krwi. Stopień odpowiedzi na przyjmowanie FSH może różnić się u poszczególnych pacjentów. U niektórych reakcja może być bardzo słaba, a u innych nadmierna. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę potrzebną do osiągnięcia celu leczenia zarówno u mężczyzn jak i u kobiet.
5
Porfiria
Pacjenci chorzy na porfirię, lub u których stwierdzono porfirię w wywiadzie rodzinnym powinni być pod ścisłą obserwacją lekarza podczas leczenia produktem GONAL-f. Pogorszenie choroby lubwystąpienie pierwszych jej objawów może być wskazaniem do przerwania leczenia.
Leczenie u kobiet
Przed rozpoczęciem leczenia powinno się określić dokładnie przyczynę niepłodności pary i wykluczyć ewentualne przeciwwskazania do zajścia w ciążę. Szczególnie należy przeprowadzić badanie w kierunku niedoczynności tarczycy, niedoboru hormonów kory nadnerczy, hiperprolaktynemii i zastosować odpowiednie leczenie.
U pacjentek poddanych stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, zarówno w leczeniu braku owulacji, jak i dla potrzeb technik wspomaganego rozrodu ART może wystąpić powiększenie jajników lub zespół nadmiernej stymulacji jajników. Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f, schematu podawania i uważne monitorowanie leczenia zmniejsza częstość występowania tego typu powikłań. W celu dokładnej interpretacji wskaźników rozwoju i dojrzewania pęcherzyka lekarz powinien posiadać doświadczenie w interpretacji odpowiednich testów.
W badaniach klinicznych wykazano zwiększenie wrażliwości jajników na produkt GONAL-f, jeżelijest on podawany z lutropiną alfa. Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne, dawkę należyzwiększać o najlepiej 37,5 j.m. do 75 j.m. najlepiej co 7 do 14 dni.
Nie wykonywano bezpośrednich badań porównawczych produktu GONAL-f/LH i ludzkiejgonadotropiny menopauzalnej (hMG). Porównanie z danymi historycznymi wskazuje, że wskaźnikowulacji uzyskany z GONAL-f/LH jest podobny jak po stosowaniu hMG.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
Spodziewanym skutkiem kontrolowanej stymulacji jajników jest pewnego stopnia powiększeniejajników. Występuje ono częściej u kobiet z zespołem policystycznych jajników, zwykle bez konieczności zastosowania leczenia.
W odróżnieniu od niepowikłanego powiększenia jajników OHSS to stan, który charakteryzuje sięzwiększającym się stopniem nasilenia. Łączy on w sobie wyraźne powiększenie jajników, dużestężenie hormonów płciowych w surowicy oraz zwiększoną przepuszczalność naczyń, która możeprowadzić do gromadzenia się płynu w jamie otrzewnowej, opłucnowej i rzadko w jamieosierdziowej.
W ciężkich przypadkach OHSS można zaobserwować następujące objawy: ból brzucha, wzdęcia,znaczne powiększenie jajników, zwiększenie masy ciała, duszność, skąpomocz i dolegliwościżołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty i biegunka. Badania kliniczne mogą wykazaćhipowolemię, zagęszczenie krwi, zaburzenie równowagi elektrolitowej, wodobrzusze, krwiakotrzewnej, przesięk opłucnowy, płyn w opłucnej lub ostrą niewydolność płuc. W bardzo rzadkich przypadkach przebieg ciężkiego OHSS może być powikłany skrętem jajnika lub zdarzeniami zakrzepowo-zatorowymi, takimi jak zatorowość płucna, udar niedokrwienny lub zawał mięśnia sercowego.
Do niezależnych czynników ryzyka rozwoju OHSS należą zespół policystycznych jajników, duże bezwzględne lub szybko rosnące stężenie estradiolu w surowicy krwi (np. > 900 pg/ml lub > 3 300 pmol/l w przypadku braku owulacji; > 3 000 pg/ml lub > 11 000 pmol/l w przypadku ART)i duża ilość rozwijających się pęcherzyków jajnika (np. > 3 pęcherzyki o średnicy 14 mm w przypadku braku owulacji; 20 pęcherzyków o średnicy 12 mm w przypadku ART).
6
Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f i schematu podawania może zmniejszyć ryzyko nadmiernej stymulacji jajników (patrz punkty 4.2 i 4.8). W celu wczesnego rozpoznania czynników ryzyka zalecany jest monitoring cyklów stymulacyjnych za pomocą kontroli ultrasonograficznej oraz oznaczania stężenia estradiolu.
Istnieją powody do przypuszczenia, że hCG odgrywa istotną rolę w wywoływaniu OHSS i żew przypadku zajścia w ciążę zespół ten może mieć cięższą postać i dłużej się utrzymywać. Dlatego, w przypadku pojawienia się objawów nadmiernej stymulacji jajników, jak np. stężenie estradiolu w surowicy krwi wynoszące > 5 500 pg/ml lub > 20 200 pmol/l i (lub) łącznie 40 pęcherzyków, zaleca się zaniechać stosowania hCG i poradzić pacjentce aby nie odbywała stosunku płciowego lub zastosowała metody mechaniczne zabezpieczające przed zapłodnieniem przez co najmniej 4 dni. OHSS może nasilić się gwałtownie (w ciągu 24 godzin) lub w ciągu kilku dni i stać się ciężkim stanem klinicznym. Najczęściej występuje po przerwaniu leczenia hormonalnego i osiąga maksimum po około siedmiu do dziesięciu dni po leczeniu. Z tego powodu pacjentki powinny przebywać pod obserwacją przez co najmniej 2 tygodnie po podaniu hCG.
W przypadku ART aspiracja pęcherzyków przed owulacją może zmniejszyć ryzyko wystąpieniazespołu nadmiernej stymulacji.
Łagodny lub umiarkowany OHSS zazwyczaj ustępuje samoistnie. Jeżeli wystąpi ciężki zespółnadmiernej stymulacji, zaleca się przerwać leczenie gonadotropinami, o ile jest wciąż kontynuowaneoraz hospitalizować pacjentkę i włączyć odpowiednie leczenie.
Ciąża mnoga
U pacjentek poddanych indukcji owulacji, częstość występowania ciąży mnogiej jest większaw porównaniu z naturalnym zapłodnieniem. W większości przypadków to ciąże bliźniacze. Ciążamnoga, szczególnie liczniejsza niż bliźniacza, zwiększa ryzyko powikłań położniczychi okołoporodowych.
Aby zmniejszyć ryzyko występowania ciąży mnogiej zaleca się dokładne monitorowanie odpowiedzi
jajników.
W przypadku ART ryzyko wystąpienia ciąży mnogiej jest związane głównie z liczbą przeniesionych zarodków, ich jakości i wieku pacjentki.
Przed rozpoczęciem terapii pacjentki powinny być poinformowane o potencjalnym ryzykuwystąpienia ciąży mnogiej.
Utrata ciąży
Utrata ciąży w wyniku poronienia lub niedonoszenia występuje częściej u pacjentek poddanych stymulacji wzrostu pęcherzyka do indukcji owulacji lub ART niż wskutek poczęcia naturalnego.
Ciąża pozamaciczna
U kobiet z chorobami jajowodów w wywiadzie ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej jest większeniezależnie od tego, czy ciąża jest wynikiem naturalnego zapłodnienia czy leczenia niepłodności.Obserwowano większą częstość występowania ciąży pozamacicznej po ART w porównaniu z populacją ogólną.
Nowotwory układu rozrodczego
Odnotowano przypadki wystąpienia nowotworów jajników i innych narządów układu rozrodczego,zarówno łagodnych jak i złośliwych, u kobiet poddanych złożonym schematom leczenia w celuleczenia niepłodności. Nie udowodniono, czy leczenie gonadotropinami zwiększa ryzyko wystąpienianowotworów u kobiet niepłodnych.
7
Wrodzone wady rozwojowe
Częstość występowania wrodzonych wad rozwojowych po terapii ART może być nieco większa niżw przypadku zapłodnienia naturalnego. Sądzi się, że jest to spowodowane różnicami osobniczymi rodziców (np. wiekiem matki, charakterystyką nasienia) i ciążami mnogimi.
Zdarzenia zakrzepowo-zatorowe
U kobiet z niedawno przebytą lub obecnie występującą chorobą zakrzepowo-zatorową lub u kobietz rozpoznanymi czynnikami ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, takimi jak dane z wywiadu osobistego i rodzinnego, leczenie gonadotropinami może zwiększyć ryzyko nasilenia lub wystąpienia takich zdarzeń. U takich kobiet korzyści z leczenia gonadotropinami powinny być porównane ze stopniem ryzyka. Należy jednak wspomnieć, że sama ciąża, jak i OHSS niosą za sobą zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń zakrzepowo-zatorowych.
Leczenie u mężczyzn
Zwiększone stężenie endogennego FSH wskazuje na pierwotną niewydolność jąder. U takich pacjentów terapia produktem GONAL-f /hCG nie jest skuteczna. Produktu GONAL-f nie należystosować, jeśli nie można uzyskać skutecznej odpowiedzi.
W celu oceny odpowiedzi na leczenie zaleca się między innymi przeprowadzenie badania nasienia od4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu terapii.
Zawartość sodu
Produkt GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie produktu GONAL-f z innymi produktami leczniczymi stosowanymiw wywołaniu owulacji (np. hCG, cytrynian klomifenu) może prowadzić do nasilenia odpowiedzijajników, podczas gdy stosowanie agonistów lub antagonistów GnRH w celu wywołania brakuwrażliwości przysadki mózgowej może zwiększać dawki produktu GONAL-f potrzebne do uzyskania właściwej odpowiedzi jajników. Nie odnotowano znaczących klinicznie interakcji z innymi produktami leczniczymi podczas leczenia produktem GONAL-f.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Brak wskazań do stosowania produktu GONAL-f w czasie ciąży. Dane otrzymane z ograniczonejliczby (mniej niż 300 kobiet w ciąży) zastosowań produktu w okresie ciąży nie wskazują, żefolitropina alfa wywołuje wady rozwojowe lub działa szkodliwie na płód/noworodka.
W badaniach na zwierzętach nie obserwowano działania teratogennego (patrz punkt 5.3). W przypadku ekspozycji w trakcie ciąży dane kliniczne nie wystarczające do wykluczenia wpływu teratogennego produktu GONAL-f.
Karmienie piersią
Produkt GONAL-f nie jest wskazany do stosowania w okresie karmienia piersią.
Płodność
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania w niepłodności (patrz punkt 4.1).
8
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Zakłada się, że produkt GONAL-f nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie profilu bezpieczeństwa
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to ból głowy, torbiele jajników oraz miejscowe reakcjew miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub) podrażnienie w miejscuwstrzyknięcia).
Często zgłaszano łagodny lub umiarkowany zespół nadmiernej stymulacji jajników (OHSS), którynależy traktować jako ryzyko wewnątrzpochodne procedury stymulacji. Do ciężkiego OHSS dochodziniezbyt często (patrz punkt 4.4).
Bardzo rzadko mogą wystąpić powikłania zakrzepowo-zatorowe (patrz punkt 4.4).
Lista działań niepożądanych
W celu określenia częstości stosowane następujące definicje: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100), rzadko (1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko(<1/10 000).
Leczenie u kobiet
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu nerwowego
Bardzo często: ból głowy
Zaburzenia naczyniowe
Bardzo rzadko: powikłania zakrzepowo-zatorowe (zarówno w powiązaniu z OHSS, jak i niezwiązane z OHSS)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia żołądka i jelit
Często: ból brzucha, wzdęcia brzucha, dolegliwości brzucha, nudności, wymioty, biegunka
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Bardzo często: torbiele jajników
Często: łagodny lub umiarkowany OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami)Niezbyt często: ciężki OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami) (patrz punkt 4.4)Rzadko: powikłanie ciężkiego OHSS
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
9
Leczenie u mężczyzn
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Często: trądzik
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Często: ginekomastia, żylaki powrózka nasiennego
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
Badania diagnostyczne
Często: zwiększenie masy ciała
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w
załączniku V.
4.9 Przedawkowanie
Nie jest znany wpływ przedawkowania produktu GONAL-f. Mimo to istnieje możliwość wystąpienia
OHSS (patrz punkt 4.4).
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: hormony płciowe i modulatory układu płciowego, gonadotropiny, kod ATC: G03GA05.
Najważniejszym działaniem wynikającym z pozajelitowego podania FSH u kobiet jest rozwój dojrzałych pęcherzyków Graafa. U kobiet z brakiem owulacji celem leczenia produktem GONAL-fjest rozwój pojedynczego dojrzałego pęcherzyka Graafa, z którego po podaniu hCG uwolni siękomórka jajowa.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u kobiet
W badaniach klinicznych pacjentki ze znacznym niedoborem FSH i LH były diagnozowane na podstawie stężenia LH w surowicy krwi < 1,2 j.m./l (wynik uzyskany w laboratorium centralnym).Jednakże trzeba się liczyć z tym, że wyniki pomiarów LH wykonywanych w różnych laboratoriachmogą się od siebie różnić.
10
W badaniach klinicznych porównujących r-hFSH (folitropina alfa) z produktami zawierającymi FSHuzyskiwany z moczu w ART (patrz tabela poniżej) oraz w indukcji owulacji GONAL-f był bardziejskuteczny od FSH uzyskiwanego z moczu w zakresie mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresuleczenia wymaganego do wywołania dojrzałości pęcherzyków.
W ART mniejsza dawka całkowita produktu GONAL-f podawana przez krótszy okres leczeniaw porównaniu z FSH uzyskiwanym z moczu prowadziła do większej liczby pobranych komórekjajowych w porównaniu do FSH uzyskiwanego z moczu.
Tabela: Wyniki badania GF 8407 (randomizowane badanie prowadzone w grupach równoległych,porównujące skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu GONAL-f z FSH uzyskiwanym z moczu w technikach wspomaganego rozrodu)
GONAL-f FSH z moczu (n = 130) (n = 116)
Liczba pobranych komórek jajowych 11,0 ± 5,9 8,8 ± 4,8Ilość wymaganych dni stymulacji FSH 11,7 ± 1,9 14,5 ± 3,3Wymagana dawka całkowita FSH 27,6 ± 10,2 40,7 ± 13,6(liczba ampułek zawierających 75 j.m.
FSH)
Konieczność zwiększenia dawki (%) 56,2 85,3
Różnice pomiędzy 2 grupami były statystycznie znamienne (p< 0,05) dla wszystkich wymienionych
kryteriów.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u mężczyzn
Podawanie produktu GONAL-f w skojarzeniu z hCG przez co najmniej 4 miesiące u mężczyzn
z niedoborem FSH prowadzi do stymulacji spermatogenezy.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Folitropina alfa podana dożylnie przenika do przestrzeni płynu pozakomórkowego z okresem półtrwania dla fazy początkowej wynoszącym około 2 godzin i jest wydalana z organizmu z okresempółtrwania dla fazy końcowej wynoszącym około 1 dnia. Objętość dystrybucji i całkowity klirens w stanie stacjonarnym wynosi odpowiednio 10 l i 0,6 l/h. 1/8 dawki folitropiny alfa ulega wydaleniu z moczem.
Bezwzględna biodostępność leku po podaniu podskórnym wynosi około 70%. Po wielokrotnychpodaniach folitropina alfa ulega 3-krotnej kumulacji osiągając stężenie w stanie stacjonarnym w ciągu 3-4 dni. Wykazano, że u kobiet z zahamowanym endogennym wydzielaniem gonadotropin, folitropina alfa skutecznie pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych oraz steroidogenezę, pomimo nieoznaczalnego stężenia LH.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne, wynikające z konwencjonalnych badań toksyczności po podaniu jedno- i wielokrotnym i genotoksyczności, nie ujawniają szczególnego zagrożenia dla człowieka, ponad te, które zostały opisane w innych punktach niniejszej ChPL.
Odnotowano przypadki zaburzeń płodności w wyniku zmniejszonej zdolności do zapłodnienia uszczurów, którym długotrwale podawano dawki farmakologiczne folitropiny alfa (≥ 40 j.m./kg/dobę).
Folitropina alfa podawana w dużych dawkach (≥ 5 j.m./kg/dobę) była przyczyną zmniejszonej ilości zdolnych do życia płodów, niewykazujących jednak objawów teratogenności oraz była przyczyną dystocji podobnej do tej obserwowanej po stosowaniu ludzkiej menopauzalnej gonadotropiny otrzymywanej z moczu (hMG). Jednak w związku z tym, że produkt GONAL-f jest przeciwwskazanyu kobiet w ciąży dane te mają ograniczone znaczenie kliniczne.
11
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Proszek
Sacharoza
Sodu diwodorofosforan jednowodnySodu wodorofosforan dwuwodnyMetionina Polisorbat 20
Stężony kwas fosforowy Wodorotlenek sodu
Rozpuszczalnik
Woda do wstrzykiwań
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie mieszać tego produktu leczniczego z innymi produktami leczniczymi, oprócz wymienionych w punkcie 6.6.
6.3 Okres ważności
3 lata
Lek należy użyć natychmiast po otwarciu fiolki i sporządzeniu roztworu.
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Produkt GONAL-f jest dostarczany w postaci proszku i rozpuszczalnika do sporządzania roztworu do wstrzykiwań; proszek w 3 ml fiolkach (szkło typu I) z gumowym korkiem (guma bromobutylowa) i aluminiowym wieczkiem typu „flip-off”, a 1 ml rozpuszczalnika do rekonstytucji w 1 ml ampułko- strzykawkach (szkło typu I) z gumowym korkiem.
Produkt leczniczy jest dostępny w opakowaniach zawierających 1, 5 lub 10 fiolek z 1, 5 lub 10 ampułko-strzykawkami z rozpuszczalnikiem.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Do jednorazowego użytku.
Przed użyciem proszek GONAL-f musi być rozpuszczony w rozpuszczalniku (patrz punkt „Jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik” w ulotce dla pacjenta).
12
GONAL-f może być rozpuszczany z lutropiną alfa i podawany w jednym wstrzyknięciu. W tymprzypadku roztwór lutropiny alfa powinien być przygotowany jako pierwszy i użyty do rozpuszczeniaproszku GONAL-f.
Badania wykazały, że jednoczesne podawanie z lutropiną alfa nie zmienia istotnie aktywności,stabilności, właściwości farmakokinetycznych ani farmakodynamicznych substancji czynnych.
Nie stosować roztworu, jeśli zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
8. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/025EU/1/95/001/026EU/1/95/001/027
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 20 października 1995Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 października 2010
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
13
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 1050 j.m./1,75 ml, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda wielodawkowa fiolka zawiera 87 mikrogramów folitropiny alfa* (co odpowiada 1 200 j.m.),w celu dostarczenia 77 mikrogramów (co odpowiada 1 050 j.m.) w 1,75 ml. Każdy ml roztworu posporządzeniu zawiera 600 j.m.
* rekombinowany ludzki hormon folikulotropowy (r-hFSH), wytwarzany metodą rekombinacji DNAw komórkach jajnika chomika chińskiego (ang. Chinese Hamster Ovary, CHO)
Substancja pomocnicza o znanym działaniu: rekonstytuowany roztwór zawiera 9,45 mg alkoholu
benzylowego na ml.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań.
Wygląd proszku: biała liofilizowana peletka.
Wygląd rozpuszczalnika: przejrzysty bezbarwny roztwór.
pH sporządzonego roztworu wynosi 6,5-7,5.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
U dorosłych kobiet
Brak jajeczkowania (w tym zespół policystycznych jajników - ang. Polycystic Ovarian Syndrome) u kobiet, u których nie uzyskano odpowiedzi po zastosowaniu cytrynianu klomifenu. Stymulacja rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych u kobiet poddanych stymulacji owulacji w ramach technik wspomaganego rozrodu (ang. Assisted Reproductive Technologies, ART), takich jak zapłodnienie pozaustrojowe (ang. In Vitro Fertilisation, IVF), dojajowodowe podanie gamet (ang. Gamete Intra-Fallopian Transfer) oraz dojajowodowe podanie zygoty (ang. Zygote Intra-Fallopian Transfer).
GONAL-f w skojarzeniu z hormonem luteinizującym (LH) jest zalecany w stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych u kobiet ze znacznym niedoborem LH i FSH. W badaniach klinicznych te pacjentki wykazywały stężenie endogennego LH w surowicy < 1,2 j.m./l.
U dorosłych mężczyzn
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG) do stymulacji spermatogenezy u mężczyzn z wrodzonym lub nabytym hipogonadyzmem hipogonadotropowym.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Leczenie produktem GONAL-f należy rozpoczynać pod nadzorem lekarza doświadczonegow leczeniu zaburzeń płodności.
14
Dawkowanie
Zalecenia dotyczące dawkowania produktu GONAL-f takie same jak w przypadku FSH uzyskiwanego z moczu. Kliniczna ocena produktu GONAL-f wskazuje, że dawki dobowe, schematypodawania i procedury monitorowania leczenia nie powinny być różne od tych stosowanych obecniew przypadku produktów leczniczych zawierających FSH uzyskiwany z moczu. Zaleca sięprzestrzeganie przedstawionych poniżej rekomendowanych dawek początkowych.
W porównawczych badaniach klinicznych wykazano, że zwykle pacjenci wymagają mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresu leczenia produktem GONAL-f w porównaniu z produktami zawierającymi FSH uzyskiwany z moczu. Dlatego, uznaje się za właściwe aby podać mniejszą dawkęcałkowitą produktu GONAL-f niż zazwyczaj stosowaną dawkę FSH uzyskiwanego z moczu, nie tylkow celu optymalizacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, ale również w celu zmniejszenia ryzykaniepożądanej, nadmiernej stymulacji jajników. Patrz punkt 5.1.
Wykazano pełną równoważność biologiczną tych samych dawek uzyskanych przy zastosowaniu postaci jedno- i wielodawkowych produktu GONAL-f.
W poniższej tabeli przedstawiono objętość jaką należy podać w celu dostarczenia przepisanej dawki:
Dawka (j.m.) Objętość do wstrzyknięcia
(ml) 75 0,13150 0,25225 0,38300 0,50375 0,63450 0,75
Kobiety z brakiem owulacji (w tym z zespołem policystycznych jajników)
Produkt GONAL-f może być stosowany w cyklu codziennych wstrzyknięć. U kobiet
miesiączkujących leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego.
Według najczęściej stosowanego schematu podawanie produktu rozpoczyna się od dawki 75 j.m. do150 j.m. FSH na dobę. Następnie, jeśli to konieczne w celu uzyskania właściwej ale nie nadmiernej odpowiedzi, dawkę zwiększa się o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. co 7 lub najlepiej co 14 dni. Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianej na podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka za pomocą badania USG i (lub) wydzielania estrogenów. Maksymalna dawka dobowa zwykle nie przekracza 225 j.m. FSH. Jeżeli nie uzyskano odpowiedniej odpowiedzi po 4 tygodniach leczenia, ten cykl leczenia należy przerwać i pacjentka musi być poddana dalszej ocenie, po której może wznowić leczenie rozpoczynając od większych dawek niż w poprzednim cyklu.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f należy podać w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów rekombinowanej ludzkiej gonadotropiny łożyskowej alfa (r-hCG) lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone zapłodnienie wewnątrzmaciczne (ang. intrauterine insemination, IUI).
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG (patrz punkt 4.4). Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawki mniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Kobiety poddane stymulacji jajników w celu uzyskania rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych przed
zastosowaniem zapłodnienia pozaustrojowego lub innych technik wspomaganego rozrodu
Najczęściej stosowany schemat dawkowania w celu uzyskania wzrostu licznych pęcherzykówobejmuje podanie 150 j.m. do 225 j.m. produktu GONAL-f na dobę, rozpoczynając od 2. lub 3. dnia cyklu menstruacyjnego. Leczenie jest kontynuowane do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości
15
pęcherzyków jajnikowych (ocenianej na podstawie stężenia estrogenów w surowicy krwi i (lub)badania ultrasonograficznego). W zależności od odpowiedzi klinicznej dawkę można zmieniać,zazwyczaj nie przekraczając dawki 450 j.m. na dobę. Zwykle odpowiedni stopień dojrzałościpęcherzyków jest osiągany w dziesiątym dniu leczenia (między 5 a 20 dniem).
W celu uzyskania ostatecznej dojrzałości pęcherzyków, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnimwstrzyknięciu produktu GONAL-f podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów r-hCGlub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG.
Zjawisko „down-regulation” podczas stosowania agonistów lub antagonistów gonadoliberyny (GnRH) jest powszechnie wykorzystywane w celu zahamowania nagłego zwiększenia stężenia endogennego LH oraz w celu kontroli tonicznego uwalniania LH. Według najczęściej stosowanego protokołu podawanie produktu GONAL-f rozpoczyna się około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. Podawanie obu leków kontynuowane jest do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków. Przykładowo po 2 tygodniach leczenia agonistą produkt GONAL-f w dawce 150 j.m.do 225 j.m. jest podawany przez pierwsze 7 dni. Następnie dawka produktu jest dostosowywana, w zależności od reakcji jajników na leczenie.
Ogólne doświadczenie dotyczące IVF wskazuje, że współczynnik powodzenia zwykle pozostaje staływ czasie pierwszych czterech prób, a później stopniowo zmniejsza się.
Kobiety z brakiem owulacji wywołanym znacznym niedoborem LH i FSH
U kobiet z niedoborem LH i FSH (hipogonadyzm hipogonadotropowy) celem leczenia produktemGONAL-f w skojarzeniu z lutropiną alfa jest uzyskanie rozwoju pojedynczego dojrzałego pęcherzykaGraafa, z którego po podaniu ludzkiej gonadotropiny łożyskowej (hCG) zostanie uwolniona komórkajajowa. GONAL-f powinien być podawany w cyklu codziennych wstrzyknięć jednocześnie z lutropinąalfa. Ze względu na to, że pacjentki te nie miesiączkują i mają małe stężenie endogennego estrogenu,leczenie może być rozpoczęte w dowolnym dniu.
Zaleca się rozpoczęcie leczenia od dawki 75 j.m. lutropiny alfa i 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę.Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianejna podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka jajnikowego za pomocą badania USG i wydzielaniaestrogenów.
Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne dawkę należy zwiększyć o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. najlepiej co 7 lub 14 dni. Można wydłużyć czas stymulacji w każdym cyklu do 5 tygodni.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f i lutropiny alfa należy zastosować pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów r-hCG lub5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone IUI.
Należy rozważyć podtrzymanie fazy lutealnej, ponieważ brak substancji działających luteotropowo (LH/hCG) może prowadzić do przedwczesnej niewydolności ciałka żółtego.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG. Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawki mniejszej niżzastosowana w poprzednim cyklu.
Mężczyźni z hipogonadyzmem hipogonadotropowym
Produkt GONAL-f należy podawać w dawce 150 j.m. trzy razy w tygodniu, jednocześnie z ludzkągonadotropiną łożyskową (hCG), przez minimum 4 miesiące. Jeśli po tym okresie u pacjenta nie uzyskano odpowiedzi, leczenie skojarzone można kontynuować; aktualne doświadczenia kliniczne wskazują, że do stymulacji spermatogenezy może być konieczne leczenie przez co najmniej 18 miesięcy.
16
Specjalne grupy pacjentów
Pacjenci w podeszłym wieku
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów w podeszłym wieku nie jest właściwe. Nieokreślono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu leczniczego GONAL-f u pacjentóww podeszłym wieku.
Niewydolność nerek lub wątroby
Nie określono bezpieczeństwa stosowania, skuteczności ani farmakokinetyki produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby.
Dzieci i młodzież
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u dzieci i młodzieży nie jest właściwe.
Sposób podawania
Produkt GONAL-f przeznaczony jest do podania podskórnego. Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze.
Pierwsze wstrzyknięcie produktu GONAL-f należy wykonać pod ścisłą kontrolą medyczną. Samodzielne podawanie produktu GONAL-f przez pacjenta może być realizowane wyłącznie w przypadku pacjentów z silną motywacją, odpowiednio przeszkolonych i z możliwością konsultacji ze specjalistą.
Wielodawkowy GONAL-f można użyć do kilku wstrzyknięć, dlatego należy podać pacjentom
szczegółowe instrukcje aby zapobiec niewłaściwemu zastosowaniu postaci wielodawkowej.
Z powodu występowania miejscowej reakcji na alkohol benzylowy miejsce wstrzyknięcia należy codziennie zmieniać.
Poszczególne rekonstytuowane fiolki powinny być przeznaczone wyłącznie do użycia przez jednego pacjenta.
Instrukcja dotycząca rekonstytucji i podawania produktu GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik dosporządzania roztworu do wstrzykiwań, patrz punkt 6.6 i ulotka dla pacjenta.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej.
Powiększenie jajników lub torbiel jajnika o innej przyczynie niż zespół policystycznych
jajników.
Krwotoki z dróg rodnych o nieznanej przyczynie. Rak jajników, macicy lub piersi.
Produktu GONAL-f nie wolno stosować w przypadkach, gdy nie można osiągnąć skutecznej
odpowiedzi, takich jak:
pierwotna niewydolność jajników,
wady rozwojowe narządów płciowych uniemożliwiające rozwój ciąży, włókniako-mięśniaki macicy uniemożliwiające rozwój ciąży, pierwotna niewydolność jąder.
17
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Identyfikowalność
W celu poprawienia identyfikowalności biologicznych produktów leczniczych należy czytelniezapisać nazwę i numer serii podawanego produktu.
Ogólne zalecenia
GONAL-f jest substancją gonadotropową, która może powodować łagodne do ciężkich działanianiepożądane i powinien być stosowany przez lekarzy, którzy mają wystarczającą wiedzęi doświadczenie w leczeniu niepłodności.
Terapia gonadotropinami wymaga czasu ze strony lekarza prowadzącego, jak i profesjonalnego personelu pomocniczego oraz dostępności odpowiedniego sprzętu monitorującego. U kobiet, w celu bezpiecznego i skutecznego stosowania produktu GONAL-f wymagane jest regularne monitorowanie reakcji jajników z użyciem USG albo, co jest bardziej zalecane, z użyciem USG w połączeniu z pomiarem stężenia estradiolu w surowicy krwi. Stopień odpowiedzi na przyjmowanie FSH może różnić się u poszczególnych pacjentów. U niektórych reakcja może być bardzo słaba, a u innych nadmierna. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę potrzebną do osiągnięcia celu leczenia zarówno u mężczyzn jak i u kobiet.
Porfiria
Pacjenci chorzy na porfirię, lub u których stwierdzono porfirię w wywiadzie rodzinnym powinni być pod ścisłą obserwacją lekarza podczas leczenia produktem GONAL-f. Pogorszenie choroby lubwystąpienie pierwszych jej objawów może być wskazaniem do przerwania leczenia.
Leczenie u kobiet
Przed rozpoczęciem leczenia powinno się określić dokładnie przyczynę niepłodności pary i wykluczyć ewentualne przeciwwskazania do zajścia w ciążę. Szczególnie należy przeprowadzić badanie w kierunku niedoczynności tarczycy, niedoboru hormonów kory nadnerczy, hiperprolaktynemii i zastosować odpowiednie leczenie.
U pacjentek poddanych stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, zarówno w leczeniu brakuowulacji, jak i dla potrzeb technik wspomaganego rozrodu ART może wystąpić powiększeniejajników lub zespół nadmiernej stymulacji jajników. Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawkiproduktu GONAL-f, schematu podawania i uważne monitorowanie leczenia zmniejsza częstość występowania tego typu powikłań. W celu dokładnej interpretacji wskaźników rozwoju i dojrzewania pęcherzyka lekarz powinien posiadać doświadczenie w interpretacji odpowiednich testów.
W badaniach klinicznych wykazano zwiększenie wrażliwości jajników na produkt GONAL-f, jeżeli jest on podawany z lutropiną alfa. Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne, dawkę należy zwiększać o najlepiej 37,5 j.m. do 75 j.m. najlepiej co 7 do 14 dni.
Nie wykonywano bezpośrednich badań porównawczych produktu GONAL-f/LH i ludzkiejgonadotropiny menopauzalnej (hMG). Porównanie z danymi historycznymi wskazuje, że wskaźnikowulacji uzyskany z GONAL-f/LH jest podobny jak po stosowaniu hMG.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
Spodziewanym skutkiem kontrolowanej stymulacji jajników jest pewnego stopnia powiększeniejajników. Występuje ono częściej u kobiet z zespołem policystycznych jajników, zwykle bezkonieczności zastosowania leczenia.
W odróżnieniu od niepowikłanego powiększenia jajników OHSS to stan, który charakteryzuje sięzwiększającym się stopniem nasilenia. Łączy on w sobie wyraźne powiększenie jajników, duże
18
stężenie hormonów płciowych w surowicy oraz zwiększoną przepuszczalność naczyń, która możeprowadzić do gromadzenia się płynu w jamie otrzewnowej, opłucnowej i rzadko w jamieosierdziowej.
W ciężkich przypadkach OHSS można zaobserwować następujące objawy: ból brzucha, wzdęcia, znaczne powiększenie jajników, zwiększenie masy ciała, duszność, skąpomocz i dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty i biegunka. Badania kliniczne mogą wykazać hipowolemię, zagęszczenie krwi, zaburzenie równowagi elektrolitowej, wodobrzusze, krwiak otrzewnej, przesięk opłucnowy, płyn w opłucnej lub ostrą niewydolność płuc. W bardzo rzadkichprzypadkach przebieg ciężkiego OHSS może być powikłany skrętem jajnika lub zdarzeniamizakrzepowo-zatorowymi, takimi jak zatorowość płucna, udar niedokrwienny lub zawał mięśniasercowego.
Do niezależnych czynników ryzyka rozwoju OHSS należą zespół policystycznych jajników, duże bezwzględne lub szybko rosnące stężenie estradiolu w surowicy krwi (np. > 900 pg/ml lub > 3 300 pmol/l w przypadku braku owulacji; > 3 000 pg/ml lub > 11 000 pmol/l w przypadku ART)i duża ilość rozwijających się pęcherzyków jajnika (np. > 3 pęcherzyki o średnicy 14 mm w przypadku braku owulacji; 20 pęcherzyków o średnicy 12 mm w przypadku ART).
Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f i schematu podawania możezmniejszyć ryzyko nadmiernej stymulacji jajników (patrz punkty 4.2 i 4.8). W celu wczesnegorozpoznania czynników ryzyka zalecany jest monitoring cyklów stymulacyjnych za pomocą kontroliultrasonograficznej oraz oznaczania stężenia estradiolu.
Istnieją powody do przypuszczenia, że hCG odgrywa istotną rolę w wywoływaniu OHSS i żew przypadku zajścia w ciążę zespół ten może mieć cięższą postać i dłużej się utrzymywać. Dlatego, w przypadku pojawienia się objawów nadmiernej stymulacji jajników, jak np. stężenie estradiolu w surowicy krwi wynoszące > 5 500 pg/ml lub > 20 200 pmol/l i (lub) łącznie 40 pęcherzyków, zaleca się zaniechać stosowania hCG i poradzić pacjentce aby nie odbywała stosunku płciowego lub zastosowała metody mechaniczne zabezpieczające przed zapłodnieniem przez co najmniej 4 dni. OHSS może nasilić się gwałtownie (w ciągu 24 godzin) lub w ciągu kilku dni i stać się ciężkim stanem klinicznym. Najczęściej występuje po przerwaniu leczenia hormonalnego i osiąga maksimum po około siedmiu do dziesięciu dni po leczeniu. Z tego powodu pacjentki powinny przebywać podobserwacją przez co najmniej 2 tygodnie po podaniu hCG.
W przypadku ART aspiracja pęcherzyków przed owulacją może zmniejszyć ryzyko wystąpieniazespołu nadmiernej stymulacji.
Łagodny lub umiarkowany OHSS zazwyczaj ustępuje samoistnie. Jeżeli wystąpi ciężki zespółnadmiernej stymulacji, zaleca się przerwać leczenie gonadotropinami, o ile jest wciąż kontynuowaneoraz hospitalizować pacjentkę i włączyć odpowiednie leczenie.
Ciąża mnoga
U pacjentek poddanych indukcji owulacji, częstość występowania ciąży mnogiej jest większaw porównaniu z naturalnym zapłodnieniem. W większości przypadków to ciąże bliźniacze. Ciążamnoga, szczególnie liczniejsza niż bliźniacza, zwiększa ryzyko powikłań położniczychi okołoporodowych.
Aby zmniejszyć ryzyko występowania ciąży mnogiej zaleca się dokładne monitorowanie odpowiedzi jajników.
W przypadku ART ryzyko wystąpienia ciąży mnogiej jest związane głównie z liczbą przeniesionychzarodków, ich jakości i wieku pacjentki.
Przed rozpoczęciem terapii pacjentki powinny być poinformowane o potencjalnym ryzyku wystąpienia ciąży mnogiej.
19
Utrata ciąży
Utrata ciąży w wyniku poronienia lub niedonoszenia występuje częściej u pacjentek poddanychstymulacji wzrostu pęcherzyka do indukcji owulacji lub ART niż wskutek poczęcia naturalnego.
Ciąża pozamaciczna
U kobiet z chorobami jajowodów w wywiadzie ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej jest większe niezależnie od tego, czy ciąża jest wynikiem naturalnego zapłodnienia czy leczenia niepłodności.Obserwowano większą częstość występowania ciąży pozamacicznej po ART w porównaniuz populacją ogólną.
Nowotwory układu rozrodczego
Odnotowano przypadki wystąpienia nowotworów jajników i innych narządów układu rozrodczego, zarówno łagodnych jak i złośliwych, u kobiet poddanych złożonym schematom leczenia w celuleczenia niepłodności. Nie udowodniono, czy leczenie gonadotropinami zwiększa ryzyko wystąpienianowotworów u kobiet niepłodnych.
Wrodzone wady rozwojowe
Częstość występowania wrodzonych wad rozwojowych po terapii ART może być nieco większa niżw przypadku zapłodnienia naturalnego. Sądzi się, że jest to spowodowane różnicami osobniczymirodziców (np. wiekiem matki, charakterystyką nasienia) i ciążami mnogimi.
Zdarzenia zakrzepowo-zatorowe
U kobiet z niedawno przebytą lub obecnie występującą chorobą zakrzepowo-zatorową lub u kobiet z rozpoznanymi czynnikami ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, takimi jak dane z wywiadu osobistego i rodzinnego, leczenie gonadotropinami może zwiększyć ryzyko nasilenia lub wystąpienia takich zdarzeń. U takich kobiet korzyści z leczenia gonadotropinami powinny być porównane ze stopniem ryzyka. Należy jednak wspomnieć, że sama ciąża, jak i OHSS niosą za sobą zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń zakrzepowo-zatorowych.
Leczenie u mężczyzn
Zwiększone stężenie endogennego FSH wskazuje na pierwotną niewydolność jąder. U takichpacjentów terapia produktem GONAL-f /hCG nie jest skuteczna. Produktu GONAL-f nie należy stosować, jeśli nie można uzyskać skutecznej odpowiedzi.
W celu oceny odpowiedzi na leczenie zaleca się między innymi przeprowadzenie badania nasienia od4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu terapii.
Zawartość sodu
Produkt GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
Rozpuszczalnik zawierający alkohol benzylowy
Po rekonstytucji dostarczonym rozpuszczalnikiem produkt leczniczy zawiera 1,23 mg alkoholu benzylowego w każdej dawce 75 j.m., co odpowiada 9,45 mg/ml. Alkohol benzylowy możepowodować reakcje alergiczne.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie produktu GONAL-f z innymi produktami leczniczymi stosowanymiw wywołaniu owulacji (np. hCG, cytrynian klomifenu) może prowadzić do nasilenia odpowiedzijajników, podczas gdy stosowanie agonistów lub antagonistów GnRH w celu wywołania brakuwrażliwości przysadki mózgowej może zwiększać dawki produktu GONAL-f potrzebne do uzyskania właściwej odpowiedzi jajników. Nie odnotowano znaczących klinicznie interakcji z innymi produktami leczniczymi podczas leczenia produktem GONAL-f.
20
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Brak wskazań do stosowania produktu GONAL-f w czasie ciąży. Dane otrzymane z ograniczonejliczby (mniej niż 300 kobiet w ciąży) zastosowań produktu w okresie ciąży nie wskazują, żefolitropina alfa wywołuje wady rozwojowe lub działa szkodliwie na płód/noworodka.
W badaniach na zwierzętach nie obserwowano działania teratogennego (patrz punkt 5.3). W przypadku ekspozycji w trakcie ciąży dane kliniczne nie wystarczające do wykluczenia wpływu teratogennego produktu GONAL-f.
Karmienie piersią
Produkt GONAL-f nie jest wskazany do stosowania w okresie karmienia piersią.
Płodność
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania w niepłodności (patrz punkt 4.1).
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Zakłada się, że produkt GONAL-f nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie profilu bezpieczeństwa
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to ból głowy, torbiele jajników oraz miejscowe reakcjew miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub) podrażnienie w miejscuwstrzyknięcia).
Często zgłaszano łagodny lub umiarkowany zespół nadmiernej stymulacji jajników (OHSS), którynależy traktować jako ryzyko wewnątrzpochodne procedury stymulacji. Do ciężkiego OHSS dochodziniezbyt często (patrz punkt 4.4).
Bardzo rzadko mogą wystąpić powikłania zakrzepowo-zatorowe (patrz punkt 4.4).
Lista działań niepożądanych
W celu określenia częstości stosowane następujące definicje: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko(<1/10 000).
Leczenie u kobiet
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu nerwowego
Bardzo często: ból głowy
21
Zaburzenia naczyniowe
Bardzo rzadko: powikłania zakrzepowo-zatorowe (zarówno w powiązaniu z OHSS, jak i niezwiązane z OHSS)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia żołądka i jelit
Często: ból brzucha, wzdęcia brzucha, dolegliwości brzucha, nudności, wymioty, biegunka
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Bardzo często: torbiele jajników
Często: łagodny lub umiarkowany OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami)Niezbyt często: ciężki OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami) (patrz punkt 4.4)Rzadko: powikłanie ciężkiego OHSS
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
Leczenie u mężczyzn
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Często: trądzik
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Często: ginekomastia, żylaki powrózka nasiennego
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
Badania diagnostyczne
Często: zwiększenie masy ciała
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w
załączniku V.
4.9 Przedawkowanie
Nie jest znany wpływ przedawkowania produktu GONAL-f. Mimo to istnieje możliwość wystąpienia
OHSS (patrz punkt 4.4).
22
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: hormony płciowe i modulatory układu płciowego, gonadotropiny, kod ATC: G03GA05.
Najważniejszym działaniem wynikającym z pozajelitowego podania FSH u kobiet jest rozwój dojrzałych pęcherzyków Graafa. U kobiet z brakiem owulacji celem leczenia produktem GONAL-fjest rozwój pojedynczego dojrzałego pęcherzyka Graafa, z którego po podaniu hCG uwolni siękomórka jajowa.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u kobiet
W badaniach klinicznych pacjentki ze znacznym niedoborem FSH i LH były diagnozowane na podstawie stężenia LH w surowicy krwi < 1,2 j.m./l (wynik uzyskany w laboratorium centralnym).Jednakże trzeba się liczyć z tym, że wyniki pomiarów LH wykonywanych w różnych laboratoriachmogą się od siebie różnić.
W badaniach klinicznych porównujących r-hFSH (folitropina alfa) z produktami zawierającymi FSHuzyskiwany z moczu w ART (patrz tabela poniżej) oraz w indukcji owulacji GONAL-f był bardziejskuteczny od FSH uzyskiwanego z moczu w zakresie mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresuleczenia wymaganego do wywołania dojrzałości pęcherzyków.
W ART mniejsza dawka całkowita produktu GONAL-f podawana przez krótszy okres leczeniaw porównaniu z FSH uzyskiwanym z moczu prowadziła do większej liczby pobranych komórekjajowych w porównaniu do FSH uzyskiwanego z moczu.
Tabela: Wyniki badania GF 8407 (randomizowane badanie prowadzone w grupach równoległych, porównujące skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu GONAL-f z FSH uzyskiwanymz moczu w technikach wspomaganego rozrodu)
GONAL-f FSH z moczu (n = 130) (n = 116)
Liczba pobranych komórek jajowych 11,0 ± 5,9 8,8 ± 4,8Ilość wymaganych dni stymulacji FSH 11,7 ± 1,9 14,5 ± 3,3Wymagana dawka całkowita FSH 27,6 ± 10,2 40,7 ± 13,6(liczba ampułek zawierających 75 j.m.
FSH)
Konieczność zwiększenia dawki (%) 56,2 85,3
Różnice pomiędzy 2 grupami były statystycznie znamienne (p< 0,05) dla wszystkich wymienionych
kryteriów.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u mężczyzn
Podawanie produktu GONAL-f w skojarzeniu z hCG przez co najmniej 4 miesiące u mężczyzn
z niedoborem FSH prowadzi do stymulacji spermatogenezy.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Folitropina alfa podana dożylnie przenika do przestrzeni płynu pozakomórkowego z okresem półtrwania dla fazy początkowej wynoszącym około 2 godzin i jest wydalana z organizmu z okresempółtrwania dla fazy końcowej wynoszącym około 1 dnia. Objętość dystrybucji i całkowity klirensw stanie stacjonarnym wynosi odpowiednio 10 l i 0,6 l/h. 1/8 dawki folitropiny alfa ulega wydaleniu z moczem.
23
Bezwzględna biodostępność leku po podaniu podskórnym wynosi około 70%. Po wielokrotnych podaniach folitropina alfa ulega 3-krotnej kumulacji osiągając stężenie w stanie stacjonarnym w ciągu 3-4 dni. Wykazano, że u kobiet z zahamowanym endogennym wydzielaniem gonadotropin, folitropinaalfa skutecznie pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych oraz steroidogenezę, pomimonieoznaczalnego stężenia LH.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne, wynikające z konwencjonalnych badań toksyczności po podaniu jedno-i wielokrotnym i genotoksyczności, nie ujawniają szczególnego zagrożenia dla człowieka, ponad te, które zostały opisane w innych punktach niniejszej ChPL.
U królików pojedyncze podskórne wstrzyknięcie produktu po rekonstytucji 0,9% alkoholembenzylowym i 0,9% alkoholu benzylowego samodzielnie wywołało delikatne krwawienie i podostre zapalenie, a pojedyncze wstrzyknięcie domięśniowe wywołało łagodne zapalenie i zmiany zwyrodnieniowe.
Odnotowano przypadki zaburzeń płodności w wyniku zmniejszonej zdolności do zapłodnienia uszczurów, którym długotrwale podawano dawki farmakologiczne folitropiny alfa (≥ 40 j.m./kg/dobę).
Folitropina alfa podawana w dużych dawkach (≥ 5 j.m./kg/dobę) była przyczyną zmniejszonej ilości zdolnych do życia płodów, niewykazujących jednak objawów teratogenności oraz była przyczyną dystocji podobnej do tej obserwowanej po stosowaniu ludzkiej menopauzalnej gonadotropiny otrzymywanej z moczu (hMG). Jednak w związku z tym, że produkt GONAL-f jest przeciwwskazanyu kobiet w ciąży dane te mają ograniczone znaczenie kliniczne.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Proszek
Sacharoza
Sodu diwodorofosforan jednowodnySodu wodorofosforan dwuwodny Stężony kwas fosforowy Wodorotlenek sodu
Rozpuszczalnik
Woda do wstrzykiwań Alkohol benzylowy
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie mieszać tego produktu leczniczego z innymi produktami leczniczymi, ponieważ nie wykonywano badań dotyczących zgodności.
6.3 Okres ważności
2 lata
Sporządzony roztwór zachowuje stabilność przez 28 dni w temperaturze poniżej 25°C.
24
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przed sporządzeniem roztworu nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Po sporządzeniu roztworu nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Nie zamrażać.Przechowywać w oryginalnym pojemniku w celu ochrony przed światłem.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Produkt GONAL-f jest dostarczany w postaci proszku i rozpuszczalnika do sporządzania roztworu do wstrzykiwań; proszek w 3 ml fiolkach (szkło typu I) z gumowym korkiem (guma bromobutylowa) i aluminiowym wieczkiem typu flip-off, a rozpuszczalnik do rekonstytucji w 2 ml ampułko- strzykawkach (szkło typu I) z gumowym korkiem. Opakowanie zawiera również strzykawki wykonane z polipropylenu i igły ze stali nierdzewnej.
Produkt leczniczy jest dostępny w opakowaniu zawierającym 1 fiolkę z proszkiem i 1 ampułko-strzykawkę z rozpuszczalnikiem do sporządzenia roztworu do wstrzykiwań oraz 15 strzykawekjednorazowego użytku wyskalowanych w jednostkach FSH.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Przed użyciem proszek GONAL-f 1050 j.m./1,75 ml musi być rozpuszczony w 2 ml rozpuszczalnika dostarczonego w opakowaniu.
Proszek GONAL-f 1050 j.m./1,75 ml nie może być łączony z innymi postaciami produktu GONAL-f w tej samej fiolce lub strzykawce.
Do sporządzenia roztworu należy zastosować wyłącznie rozpuszczalnik w ampułko-strzykawce, którą po użyciu należy usunąć w sposób zgodny z lokalnymi przepisami. Pudełko wielodawkowe GONAL-f zawiera zestaw strzykawek wyskalowanych w jednostkach FSH. Można również używać 1 ml strzykawek wyskalowanych w ml, oraz igłę do wstrzykiwań podskórnych (patrz punkt „Jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik” w ulotce dla pacjenta).
Nie stosować roztworu, jeśli zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/021
25
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 20 października 1995 Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 października 2010
11. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
26
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 450 j.m./0,75 ml, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda wielodawkowa fiolka zawiera 44 mikrogramy folitropiny alfa* (co odpowiada 600 j.m.), w celu dostarczenia 33 mikrogramów (co odpowiada 450 j.m.) w 0,75 ml. Każdy ml roztworu posporządzeniu zawiera 600 j.m.
* rekombinowany ludzki hormon folikulotropowy (r-hFSH), wytwarzany metodą rekombinacji DNAw komórkach jajnika chomika chińskiego (ang. Chinese Hamster Ovary, CHO)
Substancja pomocnicza o znanym działaniu: rekonstytuowany roztwór zawiera 9,45 mg alkoholu
benzylowego na ml.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań.
Wygląd proszku: biała liofilizowana peletka.
Wygląd rozpuszczalnika: przejrzysty bezbarwny roztwór.
pH sporządzonego roztworu wynosi 6,5-7,5.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
U dorosłych kobiet
Brak jajeczkowania (w tym zespół policystycznych jajników - ang. Polycystic Ovarian Syndrome) u kobiet, u których nie uzyskano odpowiedzi po zastosowaniu cytrynianu klomifenu. Stymulacja rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych u kobiet poddanych stymulacji owulacji w ramach technik wspomaganego rozrodu (ang. Assisted Reproductive Technologies, ART), takich jak zapłodnienie pozaustrojowe (ang. In Vitro Fertilisation, IVF), dojajowodowe podanie gamet (ang. Gamete Intra-Fallopian Transfer) oraz dojajowodowe podanie zygoty (ang. Zygote Intra-Fallopian Transfer).
GONAL-f w skojarzeniu z hormonem luteinizującym (LH) jest zalecany w stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych u kobiet ze znacznym niedoborem LH i FSH. W badaniach klinicznych te pacjentki wykazywały stężenie endogennego LH w surowicy < 1,2 j.m./l.
U dorosłych mężczyzn
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG) do stymulacji spermatogenezy u mężczyzn z wrodzonym lub nabytym hipogonadyzmem hipogonadotropowym.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Leczenie produktem GONAL-f należy rozpoczynać pod nadzorem lekarza doświadczonegow leczeniu zaburzeń płodności.
27
Dawkowanie
Zalecenia dotyczące dawkowania produktu GONAL-f takie same jak w przypadku FSH uzyskiwanego z moczu. Kliniczna ocena produktu GONAL-f wskazuje, że dawki dobowe, schematy podawania i procedury monitorowania leczenia nie powinny być różne od tych stosowanych obecnie w przypadku produktów leczniczych zawierających FSH uzyskiwany z moczu. Zaleca się przestrzeganie przedstawionych poniżej rekomendowanych dawek początkowych.
W porównawczych badaniach klinicznych wykazano, że zwykle pacjenci wymagają mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresu leczenia produktem GONAL-f w porównaniu z produktami zawierającymi FSH uzyskiwany z moczu. Dlatego, uznaje się za właściwe aby podać mniejszą dawkę całkowitą produktu GONAL-f niż zazwyczaj stosowaną dawkę FSH uzyskiwanego z moczu, nie tylkow celu optymalizacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, ale również w celu zmniejszenia ryzykaniepożądanej, nadmiernej stymulacji jajników. Patrz punkt 5.1.
Wykazano pełną równoważność biologiczną tych samych dawek uzyskanych przy zastosowaniu postaci jedno- i wielodawkowych produktu GONAL-f.
W poniższej tabeli przedstawiono objętość jaką należy podać w celu dostarczenia przepisanej dawki:
Dawka (j.m.) Objętość do wstrzyknięcia
(ml) 75 0,13150 0,25225 0,38300 0,50375 0,63450 0,75
Kobiety z brakiem owulacji (w tym z zespołem policystycznych jajników)
Produkt GONAL-f może być stosowany w cyklu codziennych wstrzyknięć. U kobiet
miesiączkujących leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego.
Według najczęściej stosowanego schematu podawanie produktu rozpoczyna się od dawki 75 j.m. do150 j.m. FSH na dobę. Następnie, jeśli to konieczne w celu uzyskania właściwej ale nie nadmiernej odpowiedzi, dawkę zwiększa się o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. co 7 lub najlepiej co 14 dni. Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianej na podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka za pomocą badania USG i (lub) wydzielania estrogenów. Maksymalna dawka dobowa zwykle nie przekracza 225 j.m. FSH. Jeżeli nie uzyskano odpowiedniej odpowiedzi po 4 tygodniach leczenia, ten cykl leczenia należy przerwać i pacjentka musi być poddana dalszej ocenie, po której może wznowić leczenie rozpoczynając od większych dawek niż w poprzednim cyklu.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f należy podać w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów rekombinowanej ludzkiej gonadotropiny łożyskowej alfa (r-hCG) lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone zapłodnienie wewnątrzmaciczne (ang. intrauterine insemination, IUI).
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG(patrz punkt 4.4). Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawkimniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Kobiety poddane stymulacji jajników w celu uzyskania rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych przed
zastosowaniem zapłodnienia pozaustrojowego lub innych technik wspomaganego rozrodu
Najczęściej stosowany schemat dawkowania w celu uzyskania wzrostu licznych pęcherzykówobejmuje podanie 150 j.m. do 225 j.m. produktu GONAL-f na dobę, rozpoczynając od 2. lub 3. dnia cyklu menstruacyjnego. Leczenie jest kontynuowane do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości
28
pęcherzyków jajnikowych (ocenianej na podstawie stężenia estrogenów w surowicy krwi i (lub)badania ultrasonograficznego). W zależności od odpowiedzi klinicznej dawkę można zmieniać,zazwyczaj nie przekraczając dawki 450 j.m. na dobę. Zwykle odpowiedni stopień dojrzałościpęcherzyków jest osiągany w dziesiątym dniu leczenia (między 5 a 20 dniem).
W celu uzyskania ostatecznej dojrzałości pęcherzyków, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnimwstrzyknięciu produktu GONAL-f podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów r-hCGlub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG.
Zjawisko „down-regulation” podczas stosowania agonistów lub antagonistów gonadoliberyny (GnRH) jest powszechnie wykorzystywane w celu zahamowania nagłego zwiększenia stężenia endogennego LH oraz w celu kontroli tonicznego uwalniania LH. Według najczęściej stosowanego protokołu podawanie produktu GONAL-f rozpoczyna się około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. Podawanie obu leków kontynuowane jest do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków. Przykładowo po 2 tygodniach leczenia agonistą produkt GONAL-f w dawce 150 j.m.do 225 j.m. jest podawany przez pierwsze 7 dni. Następnie dawka produktu jest dostosowywana, w zależności od reakcji jajników na leczenie.
Ogólne doświadczenie dotyczące IVF wskazuje, że współczynnik powodzenia zwykle pozostaje staływ czasie pierwszych czterech prób, a później stopniowo zmniejsza się.
Kobiety z brakiem owulacji wywołanym znacznym niedoborem LH i FSH
U kobiet z niedoborem LH i FSH (hipogonadyzm hipogonadotropowy) celem leczenia produktemGONAL-f w skojarzeniu z lutropiną alfa jest uzyskanie rozwoju pojedynczego dojrzałego pęcherzykaGraafa, z którego po podaniu ludzkiej gonadotropiny łożyskowej (hCG) zostanie uwolniona komórkajajowa. GONAL-f powinien być podawany w cyklu codziennych wstrzyknięć jednocześnie z lutropinąalfa. Ze względu na to, że pacjentki te nie miesiączkują i mają małe stężenie endogennego estrogenu,leczenie może być rozpoczęte w dowolnym dniu.
Zaleca się rozpoczęcie leczenia od dawki 75 j.m. lutropiny alfa i 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę.Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianejna podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka jajnikowego za pomocą badania USG i wydzielaniaestrogenów.
Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne dawkę należy zwiększyć o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. najlepiej co 7 lub 14 dni. Można wydłużyć czas stymulacji w każdym cyklu do 5 tygodni.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f i lutropiny alfa należy zastosować pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów r-hCG lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone IUI.
Należy rozważyć podtrzymanie fazy lutealnej, ponieważ brak substancji działających luteotropowo(LH/hCG) może prowadzić do przedwczesnej niewydolności ciałka żółtego.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG.Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawki mniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Mężczyźni z hipogonadyzmem hipogonadotropowym
Produkt GONAL-f należy podawać w dawce 150 j.m. trzy razy w tygodniu, jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), przez minimum 4 miesiące. Jeśli po tym okresie u pacjenta nieuzyskano odpowiedzi, leczenie skojarzone można kontynuować; aktualne doświadczenia klinicznewskazują, że do stymulacji spermatogenezy może być konieczne leczenie przez co najmniej 18 miesięcy.
29
Specjalne grupy pacjentów
Pacjenci w podeszłym wieku
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów w podeszłym wieku nie jest właściwe. Nieokreślono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu leczniczego GONAL-f u pacjentóww podeszłym wieku.
Niewydolność nerek lub wątroby
Nie określono bezpieczeństwa stosowania, skuteczności ani farmakokinetyki produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby.
Dzieci i młodzież
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u dzieci i młodzieży nie jest właściwe.
Sposób podawania
Produkt GONAL-f przeznaczony jest do podania podskórnego. Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze.
Pierwsze wstrzyknięcie produktu GONAL-f należy wykonać pod ścisłą kontrolą medyczną.Samodzielne podawanie produktu GONAL-f przez pacjenta może być realizowane wyłączniew przypadku pacjentów z silną motywacją, odpowiednio przeszkolonych i z możliwością konsultacjize specjalistą.
Wielodawkowy GONAL-f można użyć do kilku wstrzyknięć, dlatego należy podać pacjentom
szczegółowe instrukcje aby zapobiec niewłaściwemu zastosowaniu postaci wielodawkowej.
Z powodu występowania miejscowej reakcji na alkohol benzylowy miejsce wstrzyknięcia należy codziennie zmieniać.
Poszczególne rekonstytuowane fiolki powinny być przeznaczone wyłącznie do użycia przez jednego pacjenta.
Instrukcja dotycząca rekonstytucji i podawania produktu GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik dosporządzania roztworu do wstrzykiwań, patrz punkt 6.6 i ulotka dla pacjenta.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej.
Powiększenie jajników lub torbiel jajnika o innej przyczynie niż zespół policystycznych
jajników.
Krwotoki z dróg rodnych o nieznanej przyczynie. Rak jajników, macicy lub piersi.
Produktu GONAL-f nie wolno stosować w przypadkach, gdy nie można osiągnąć skutecznej
odpowiedzi, takich jak:
pierwotna niewydolność jajników,
wady rozwojowe narządów płciowych uniemożliwiające rozwój ciąży, włókniako-mięśniaki macicy uniemożliwiające rozwój ciąży, pierwotna niewydolność jąder.
30
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Identyfikowalność
W celu poprawienia identyfikowalności biologicznych produktów leczniczych należy czytelniezapisać nazwę i numer serii podawanego produktu.
Ogólne zalecenia
GONAL-f jest substancją gonadotropową, która może powodować łagodne do ciężkich działanianiepożądane i powinien być stosowany przez lekarzy, którzy mają wystarczającą wiedzęi doświadczenie w leczeniu niepłodności.
Terapia gonadotropinami wymaga czasu ze strony lekarza prowadzącego, jak i profesjonalnego personelu pomocniczego oraz dostępności odpowiedniego sprzętu monitorującego. U kobiet, w celu bezpiecznego i skutecznego stosowania produktu GONAL-f wymagane jest regularne monitorowanie reakcji jajników z użyciem USG albo, co jest bardziej zalecane, z użyciem USG w połączeniu z pomiarem stężenia estradiolu w surowicy krwi. Stopień odpowiedzi na przyjmowanie FSH może różnić się u poszczególnych pacjentów. U niektórych reakcja może być bardzo słaba, a u innych nadmierna. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę potrzebną do osiągnięcia celu leczenia zarówno u mężczyzn jak i u kobiet.
Porfiria
Pacjenci chorzy na porfirię, lub u których stwierdzono porfirię w wywiadzie rodzinnym powinni być pod ścisłą obserwacją lekarza podczas leczenia produktem GONAL-f. Pogorszenie choroby lubwystąpienie pierwszych jej objawów może być wskazaniem do przerwania leczenia.
Leczenie u kobiet
Przed rozpoczęciem leczenia powinno się określić dokładnie przyczynę niepłodności pary i wykluczyć ewentualne przeciwwskazania do zajścia w ciążę. Szczególnie należy przeprowadzić badanie w kierunku niedoczynności tarczycy, niedoboru hormonów kory nadnerczy, hiperprolaktynemii i zastosować odpowiednie leczenie.
U pacjentek poddanych stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, zarówno w leczeniu brakuowulacji, jak i dla potrzeb technik wspomaganego rozrodu ART może wystąpić powiększeniejajników lub zespół nadmiernej stymulacji jajników. Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawkiproduktu GONAL-f, schematu podawania i uważne monitorowanie leczenia zmniejsza częstość występowania tego typu powikłań. W celu dokładnej interpretacji wskaźników rozwoju i dojrzewania pęcherzyka lekarz powinien posiadać doświadczenie w interpretacji odpowiednich testów.
W badaniach klinicznych wykazano zwiększenie wrażliwości jajników na produkt GONAL-f, jeżelijest on podawany z lutropiną alfa. Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne, dawkę należyzwiększać o najlepiej 37,5 j.m. do 75 j.m. najlepiej co 7 do 14 dni.
Nie wykonywano bezpośrednich badań porównawczych produktu GONAL-f/LH i ludzkiejgonadotropiny menopauzalnej (hMG). Porównanie z danymi historycznymi wskazuje, że wskaźnikowulacji uzyskany z GONAL-f/LH jest podobny jak po stosowaniu hMG.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
Spodziewanym skutkiem kontrolowanej stymulacji jajników jest pewnego stopnia powiększeniejajników. Występuje ono częściej u kobiet z zespołem policystycznych jajników, zwykle bezkonieczności zastosowania leczenia.
W odróżnieniu od niepowikłanego powiększenia jajników OHSS to stan, który charakteryzuje sięzwiększającym się stopniem nasilenia. Łączy on w sobie wyraźne powiększenie jajników, duże
31
stężenie hormonów płciowych w surowicy oraz zwiększoną przepuszczalność naczyń, która może prowadzić do gromadzenia się płynu w jamie otrzewnowej, opłucnowej i rzadko w jamie osierdziowej.
W ciężkich przypadkach OHSS można zaobserwować następujące objawy: ból brzucha, wzdęcia,znaczne powiększenie jajników, zwiększenie masy ciała, duszność, skąpomocz i dolegliwościżołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty i biegunka. Badania kliniczne mogą wykazaćhipowolemię, zagęszczenie krwi, zaburzenie równowagi elektrolitowej, wodobrzusze, krwiakotrzewnej, przesięk opłucnowy, płyn w opłucnej lub ostrą niewydolność płuc. W bardzo rzadkichprzypadkach przebieg ciężkiego OHSS może być powikłany skrętem jajnika lub zdarzeniamizakrzepowo-zatorowymi, takimi jak zatorowość płucna, udar niedokrwienny lub zawał mięśniasercowego.
Do niezależnych czynników ryzyka rozwoju OHSS należą zespół policystycznych jajników, duże bezwzględne lub szybko rosnące stężenie estradiolu w surowicy krwi (np. > 900 pg/ml lub > 3 300 pmol/l w przypadku braku owulacji; > 3 000 pg/ml lub > 11 000 pmol/l w przypadku ART)i duża ilość rozwijających się pęcherzyków jajnika (np. > 3 pęcherzyki o średnicy 14 mm w przypadku braku owulacji; 20 pęcherzyków o średnicy 12 mm w przypadku ART).
Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f i schematu podawania możezmniejszyć ryzyko nadmiernej stymulacji jajników (patrz punkty 4.2 i 4.8). W celu wczesnegorozpoznania czynników ryzyka zalecany jest monitoring cyklów stymulacyjnych za pomocą kontroliultrasonograficznej oraz oznaczania stężenia estradiolu.
Istnieją powody do przypuszczenia, że hCG odgrywa istotną rolę w wywoływaniu OHSS i żew przypadku zajścia w ciążę zespół ten może mieć cięższą postać i dłużej się utrzymywać. Dlatego, w przypadku pojawienia się objawów nadmiernej stymulacji jajników, jak np. stężenie estradiolu w surowicy krwi wynoszące > 5 500 pg/ml lub > 20 200 pmol/l i (lub) łącznie 40 pęcherzyków, zaleca się zaniechać stosowania hCG i poradzić pacjentce aby nie odbywała stosunku płciowego lub zastosowała metody mechaniczne zabezpieczające przed zapłodnieniem przez co najmniej 4 dni. OHSS może nasilić się gwałtownie (w ciągu 24 godzin) lub w ciągu kilku dni i stać się ciężkim stanem klinicznym. Najczęściej występuje po przerwaniu leczenia hormonalnego i osiąga maksimum po około siedmiu do dziesięciu dni po leczeniu. Z tego powodu pacjentki powinny przebywać podobserwacją przez co najmniej 2 tygodnie po podaniu hCG.
W przypadku ART aspiracja pęcherzyków przed owulacją może zmniejszyć ryzyko wystąpieniazespołu nadmiernej stymulacji.
Łagodny lub umiarkowany OHSS zazwyczaj ustępuje samoistnie. Jeżeli wystąpi ciężki zespółnadmiernej stymulacji, zaleca się przerwać leczenie gonadotropinami, o ile jest wciąż kontynuowaneoraz hospitalizować pacjentkę i włączyć odpowiednie leczenie.
Ciąża mnoga
U pacjentek poddanych indukcji owulacji, częstość występowania ciąży mnogiej jest większa w porównaniu z naturalnym zapłodnieniem. W większości przypadków to ciąże bliźniacze. Ciąża mnoga, szczególnie liczniejsza niż bliźniacza, zwiększa ryzyko powikłań położniczychi okołoporodowych.
Aby zmniejszyć ryzyko występowania ciąży mnogiej zaleca się dokładne monitorowanie odpowiedzi jajników.
W przypadku ART ryzyko wystąpienia ciąży mnogiej jest związane głównie z liczbą przeniesionych zarodków, ich jakości i wieku pacjentki.
Przed rozpoczęciem terapii pacjentki powinny być poinformowane o potencjalnym ryzykuwystąpienia ciąży mnogiej.
32
Utrata ciąży
Utrata ciąży w wyniku poronienia lub niedonoszenia występuje częściej u pacjentek poddanychstymulacji wzrostu pęcherzyka do indukcji owulacji lub ART niż wskutek poczęcia naturalnego.
Ciąża pozamaciczna
U kobiet z chorobami jajowodów w wywiadzie ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej jest większeniezależnie od tego, czy ciąża jest wynikiem naturalnego zapłodnienia czy leczenia niepłodności. Obserwowano większą częstość występowania ciąży pozamacicznej po ART w porównaniu z populacją ogólną.
Nowotwory układu rozrodczego
Odnotowano przypadki wystąpienia nowotworów jajników i innych narządów układu rozrodczego, zarówno łagodnych jak i złośliwych, u kobiet poddanych złożonym schematom leczenia w celu leczenia niepłodności. Nie udowodniono, czy leczenie gonadotropinami zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworów u kobiet niepłodnych.
Wrodzone wady rozwojowe
Częstość występowania wrodzonych wad rozwojowych po terapii ART może być nieco większa niżw przypadku zapłodnienia naturalnego. Sądzi się, że jest to spowodowane różnicami osobniczymirodziców (np. wiekiem matki, charakterystyką nasienia) i ciążami mnogimi.
Zdarzenia zakrzepowo-zatorowe
U kobiet z niedawno przebytą lub obecnie występującą chorobą zakrzepowo-zatorową lub u kobiet z rozpoznanymi czynnikami ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, takimi jak dane z wywiadu osobistego i rodzinnego, leczenie gonadotropinami może zwiększyć ryzyko nasilenia lub wystąpienia takich zdarzeń. U takich kobiet korzyści z leczenia gonadotropinami powinny być porównane ze stopniem ryzyka. Należy jednak wspomnieć, że sama ciąża, jak i OHSS niosą za sobą zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń zakrzepowo-zatorowych.
Leczenie u mężczyzn
Zwiększone stężenie endogennego FSH wskazuje na pierwotną niewydolność jąder. U takichpacjentów terapia produktem GONAL-f /hCG nie jest skuteczna. Produktu GONAL-f nie należy stosować, jeśli nie można uzyskać skutecznej odpowiedzi.
W celu oceny odpowiedzi na leczenie zaleca się między innymi przeprowadzenie badania nasienia od4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu terapii.
Zawartość sodu
Produkt GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
Rozpuszczalnik zawierający alkohol benzylowy
Po rekonstytucji dostarczonym rozpuszczalnikiem produkt leczniczy zawiera 1,23 mg alkoholu benzylowego w każdej dawce 75 j.m., co odpowiada 9,45 mg/ml. Alkohol benzylowy możepowodować reakcje alergiczne.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie produktu GONAL-f z innymi produktami leczniczymi stosowanymiw wywołaniu owulacji (np. hCG, cytrynian klomifenu) może prowadzić do nasilenia odpowiedzijajników, podczas gdy stosowanie agonistów lub antagonistów GnRH w celu wywołania brakuwrażliwości przysadki mózgowej może zwiększać dawki produktu GONAL-f potrzebne do uzyskania właściwej odpowiedzi jajników. Nie odnotowano znaczących klinicznie interakcji z innymi produktami leczniczymi podczas leczenia produktem GONAL-f.
33
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Brak wskazań do stosowania produktu GONAL-f w czasie ciąży. Dane otrzymane z ograniczonejliczby (mniej niż 300 kobiet w ciąży) zastosowań produktu w okresie ciąży nie wskazują, żefolitropina alfa wywołuje wady rozwojowe lub działa szkodliwie na płód/noworodka.
W badaniach na zwierzętach nie obserwowano działania teratogennego (patrz punkt 5.3). W przypadku ekspozycji w trakcie ciąży dane kliniczne nie wystarczające do wykluczenia wpływu teratogennego produktu GONAL-f.
Karmienie piersią
Produkt GONAL-f nie jest wskazany do stosowania w okresie karmienia piersią.
Płodność
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania w niepłodności (patrz punkt 4.1).
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Zakłada się, że produkt GONAL-f nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolnośćprowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie profilu bezpieczeństwa
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to ból głowy, torbiele jajników oraz miejscowe reakcjew miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub) podrażnienie w miejscuwstrzyknięcia).
Często zgłaszano łagodny lub umiarkowany zespół nadmiernej stymulacji jajników (OHSS), którynależy traktować jako ryzyko wewnątrzpochodne procedury stymulacji. Do ciężkiego OHSS dochodziniezbyt często (patrz punkt 4.4).
Bardzo rzadko mogą wystąpić powikłania zakrzepowo-zatorowe (patrz punkt 4.4).
Lista działań niepożądanych
W celu określenia częstości stosowane następujące definicje: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko(<1/10 000).
Leczenie u kobiet
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu nerwowego
Bardzo często: ból głowy
34
Zaburzenia naczyniowe
Bardzo rzadko: powikłania zakrzepowo-zatorowe (zarówno w powiązaniu z OHSS, jak i niezwiązane z OHSS)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia żołądka i jelit
Często: ból brzucha, wzdęcia brzucha, dolegliwości brzucha, nudności, wymioty, biegunka
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Bardzo często: torbiele jajników
Często: łagodny lub umiarkowany OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami)Niezbyt często: ciężki OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami) (patrz punkt 4.4)Rzadko: powikłanie ciężkiego OHSS
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
Leczenie u mężczyzn
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Często: trądzik
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Często: ginekomastia, żylaki powrózka nasiennego
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
Badania diagnostyczne
Często: zwiększenie masy ciała
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w
załączniku V.
4.9 Przedawkowanie
Nie jest znany wpływ przedawkowania produktu GONAL-f. Mimo to istnieje możliwość wystąpienia
OHSS (patrz punkt 4.4).
35
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: hormony płciowe i modulatory układu płciowego, gonadotropiny, kod ATC: G03GA05.
Najważniejszym działaniem wynikającym z pozajelitowego podania FSH u kobiet jest rozwój dojrzałych pęcherzyków Graafa. U kobiet z brakiem owulacji celem leczenia produktem GONAL-fjest rozwój pojedynczego dojrzałego pęcherzyka Graafa, z którego po podaniu hCG uwolni siękomórka jajowa.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u kobiet
W badaniach klinicznych pacjentki ze znacznym niedoborem FSH i LH były diagnozowane na podstawie stężenia LH w surowicy krwi < 1,2 j.m./l (wynik uzyskany w laboratorium centralnym).Jednakże trzeba się liczyć z tym, że wyniki pomiarów LH wykonywanych w różnych laboratoriachmogą się od siebie różnić.
W badaniach klinicznych porównujących r-hFSH (folitropina alfa) z produktami zawierającymi FSHuzyskiwany z moczu w ART (patrz tabela poniżej) oraz w indukcji owulacji GONAL-f był bardziejskuteczny od FSH uzyskiwanego z moczu w zakresie mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresuleczenia wymaganego do wywołania dojrzałości pęcherzyków.
W ART mniejsza dawka całkowita produktu GONAL-f podawana przez krótszy okres leczeniaw porównaniu z FSH uzyskiwanym z moczu prowadziła do większej liczby pobranych komórekjajowych w porównaniu do FSH uzyskiwanego z moczu.
Tabela: Wyniki badania GF 8407 (randomizowane badanie prowadzone w grupach równoległych,porównujące skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu GONAL-f z FSH uzyskiwanym z moczu w technikach wspomaganego rozrodu)
GONAL-f FSH z moczu (n = 130) (n = 116)
Liczba pobranych komórek jajowych 11,0 ± 5,9 8,8 ± 4,8Ilość wymaganych dni stymulacji FSH 11,7 ± 1,9 14,5 ± 3,3Wymagana dawka całkowita FSH 27,6 ± 10,2 40,7 ± 13,6(liczba ampułek zawierających 75 j.m.
FSH)
Konieczność zwiększenia dawki (%) 56,2 85,3
Różnice pomiędzy 2 grupami były statystycznie znamienne (p< 0,05) dla wszystkich wymienionych
kryteriów.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u mężczyzn
Podawanie produktu GONAL-f w skojarzeniu z hCG przez co najmniej 4 miesiące u mężczyzn
z niedoborem FSH prowadzi do stymulacji spermatogenezy.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Folitropina alfa podana dożylnie przenika do przestrzeni płynu pozakomórkowego z okresem półtrwania dla fazy początkowej wynoszącym około 2 godzin i jest wydalana z organizmu z okresem półtrwania dla fazy końcowej wynoszącym około 1 dnia. Objętość dystrybucji i całkowity klirensw stanie stacjonarnym wynosi odpowiednio 10 l i 0,6 l/h. 1/8 dawki folitropiny alfa ulega wydaleniu z moczem.
36
Bezwzględna biodostępność leku po podaniu podskórnym wynosi około 70%. Po wielokrotnychpodaniach folitropina alfa ulega 3-krotnej kumulacji osiągając stężenie w stanie stacjonarnym w ciągu3-4 dni. Wykazano, że u kobiet z zahamowanym endogennym wydzielaniem gonadotropin, folitropinaalfa skutecznie pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych oraz steroidogenezę, pomimonieoznaczalnego stężenia LH.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne, wynikające z konwencjonalnych badań toksyczności po podaniu jedno-i wielokrotnym i genotoksyczności, nie ujawniają szczególnego zagrożenia dla człowieka, ponad te, które zostały opisane w innych punktach niniejszej ChPL.
U królików pojedyncze podskórne wstrzyknięcie produktu po rekonstytucji 0,9% alkoholembenzylowym i 0,9% alkoholu benzylowego samodzielnie wywołało delikatne krwawienie i podostre zapalenie, a pojedyncze wstrzyknięcie domięśniowe wywołało łagodne zapalenie i zmiany zwyrodnieniowe.
Odnotowano przypadki zaburzeń płodności w wyniku zmniejszonej zdolności do zapłodnienia uszczurów, którym długotrwale podawano dawki farmakologiczne folitropiny alfa (≥ 40 j.m./kg/dobę).
Folitropina alfa podawana w dużych dawkach (≥ 5 j.m./kg/dobę) była przyczyną zmniejszonej ilości zdolnych do życia płodów, niewykazujących jednak objawów teratogenności oraz była przyczyną dystocji podobnej do tej obserwowanej po stosowaniu ludzkiej menopauzalnej gonadotropiny otrzymywanej z moczu (hMG). Jednak w związku z tym, że produkt GONAL-f jest przeciwwskazanyu kobiet w ciąży dane te mają ograniczone znaczenie kliniczne.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Proszek
Sacharoza
Sodu diwodorofosforan jednowodnySodu wodorofosforan dwuwodny Stężony kwas fosforowy Wodorotlenek sodu
Rozpuszczalnik
Woda do wstrzykiwań Alkohol benzylowy
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie mieszać tego produktu leczniczego z innymi produktami leczniczymi, ponieważ nie wykonywano badań dotyczących zgodności.
6.3 Okres ważności
2 lata
Sporządzony roztwór zachowuje stabilność przez 28 dni w temperaturze poniżej 25°C.
37
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przed sporządzeniem roztworu nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Po sporządzeniu roztworu nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Nie zamrażać.Przechowywać w oryginalnym pojemniku w celu ochrony przed światłem.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Produkt GONAL-f jest dostarczany w postaci proszku i rozpuszczalnika do sporządzania roztworu do wstrzykiwań; proszek w 3 ml fiolkach (szkło typu I) z gumowym korkiem (guma bromobutylowa) i aluminiowym wieczkiem typu flip-off, a rozpuszczalnik do rekonstytucji w 1 ml ampułko- strzykawkach (szkło typu I) z gumowym korkiem. Opakowanie zawiera również strzykawki wykonane z polipropylenu i igły ze stali nierdzewnej.
Produkt leczniczy jest dostępny w opakowaniu zawierającym 1 fiolkę z proszkiem i 1 ampułko-strzykawkę z rozpuszczalnikiem do sporządzenia roztworu do wstrzykiwań oraz 6 strzykawekjednorazowego użytku wyskalowanych w jednostkach FSH.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Przed użyciem proszek GONAL-f 450 j.m./0,75 ml musi być rozpuszczony w 1 ml rozpuszczalnika dostarczonego w opakowaniu.
Proszek GONAL-f 450 j.m./0,75 ml nie może być łączony z innymi postaciami produktu GONAL-f
w tej samej fiolce lub strzykawce.
Do sporządzenia roztworu należy zastosować wyłącznie rozpuszczalnik w ampułko-strzykawce, który po użyciu należy usunąć w sposób zgodny z lokalnymi przepisami. Pudełko wielodawkowe GONAL-f zawiera zestaw strzykawek wyskalowanych w jednostkach FSH. Można również używać 1 ml strzykawek wyskalowanych w ml, oraz igłę do wstrzykiwań podskórnych (patrz punkt „Jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik” w ulotce dla pacjenta).
Nie stosować roztworu, jeśli zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/031
38
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 20 października 1995 Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 października 2010
12. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
39
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 150 j.m./0,25 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każdy ml roztworu zawiera 600 j.m. folitropiny alfa* (co odpowiada 44 mikrogramom).
Każdy wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony zawiera 150 j.m. (co odpowiada 11 mikrogramom) w 0,25 ml.
* rekombinowany ludzki hormon folikulotropowy (r-hFSH), wytwarzany metodą rekombinacji DNA w komórkach jajnika chomika chińskiego (ang. Chinese Hamster Ovary, CHO)
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu.
Przejrzysty, bezbarwny roztwór.
pH roztworu wynosi 6,7-7,3.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
U dorosłych kobiet
Brak jajeczkowania (w tym zespół policystycznych jajników - ang. Polycystic Ovarian Syndrome) u kobiet, u których nie uzyskano odpowiedzi po zastosowaniu cytrynianu klomifenu. Stymulacja rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych u kobiet poddanych stymulacji owulacji w ramach technik wspomaganego rozrodu (ang. Assisted Reproductive Technologies, ART), takich jak zapłodnienie pozaustrojowe (ang. In Vitro Fertilisation, IVF), dojajowodowe podanie gamet (ang. Gamete Intra-Fallopian Transfer) oraz dojajowodowe podanie zygoty (ang. Zygote Intra-Fallopian Transfer).
GONAL-f w skojarzeniu z hormonem luteinizującym (LH) jest zalecany w stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych u kobiet ze znacznym niedoborem LH i FSH. W badaniach klinicznych te pacjentki wykazywały stężenie endogennego LH w surowicy < 1,2 j.m./l.
U dorosłych mężczyzn
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG) do stymulacji spermatogenezy u mężczyzn z wrodzonym lub nabytym hipogonadyzmem hipogonadotropowym.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Leczenie produktem GONAL-f należy rozpoczynać pod nadzorem lekarza doświadczonego w leczeniu zaburzeń płodności.
Pacjentom należy przekazać prawidłową liczbę wstrzykiwaczy na cykl leczenia i należy przeszkolić
ich w zakresie stosowania właściwych technik wstrzykiwań.
40
Dawkowanie
Zalecenia dotyczące dawkowania produktu GONAL-f takie same jak w przypadku FSHuzyskiwanego z moczu. Kliniczna ocena produktu GONAL-f wskazuje, że dawki dobowe, schematypodawania i procedury monitorowania leczenia nie powinny być różne od tych stosowanych obecniew przypadku produktów leczniczych zawierających FSH uzyskiwany z moczu. Zaleca się przestrzeganie przedstawionych poniżej rekomendowanych dawek początkowych.
W porównawczych badaniach klinicznych wykazano, że zwykle pacjenci wymagają mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresu leczenia produktem GONAL-f w porównaniu z produktami zawierającymi FSH uzyskiwany z moczu. Dlatego, uznaje się za właściwe aby podać mniejszą dawkęcałkowitą produktu GONAL-f niż zazwyczaj stosowaną dawkę FSH uzyskiwanego z moczu, nie tylkow celu optymalizacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, ale również w celu zmniejszenia ryzykaniepożądanej, nadmiernej stymulacji jajników. Patrz punkt 5.1.
Wykazano pełną równoważność biologiczną tych samych dawek uzyskanych przy zastosowaniu postaci jedno- i wielodawkowych produktu GONAL-f.
Kobiety z brakiem owulacji (w tym z zespołem policystycznych jajników)
Produkt GONAL-f może być stosowany w cyklu codziennych wstrzyknięć. U kobiet
miesiączkujących leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego.
Według najczęściej stosowanego schematu podawanie produktu rozpoczyna się od dawki 75 j.m. do150 j.m. FSH na dobę. Następnie, jeśli to konieczne w celu uzyskania właściwej ale nie nadmiernej odpowiedzi, dawkę zwiększa się o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. co 7 lub najlepiej co 14 dni. Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianej na podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka za pomocą badania USG i (lub) wydzielania estrogenów. Maksymalna dawka dobowa zwykle nie przekracza 225 j.m. FSH. Jeżeli nie uzyskano odpowiedniej odpowiedzi po 4 tygodniach leczenia, ten cykl leczenia należy przerwać i pacjentka musi być poddana dalszej ocenie, po której może wznowić leczenie rozpoczynając od większych dawek niż w poprzednim cyklu.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f należy podać w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów rekombinowanej ludzkiej gonadotropiny łożyskowej alfa (r-hCG) lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone zapłodnienie wewnątrzmaciczne (ang. intrauterine insemination, IUI).
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG(patrz punkt 4.4). Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawkimniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Kobiety poddane stymulacji jajników w celu uzyskania rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych przed
zastosowaniem zapłodnienia pozaustrojowego lub innych technik wspomaganego rozrodu
Najczęściej stosowany schemat dawkowania w celu uzyskania wzrostu licznych pęcherzykówobejmuje podanie 150 j.m. do 225 j.m. produktu GONAL-f na dobę, rozpoczynając od 2. lub 3. dnia cyklu menstruacyjnego. Leczenie jest kontynuowane do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków jajnikowych (ocenianej na podstawie stężenia estrogenów w surowicy krwi i (lub) badania ultrasonograficznego). W zależności od odpowiedzi klinicznej dawkę można zmieniać, zazwyczaj nie przekraczając dawki 450 j.m. na dobę. Zwykle odpowiedni stopień dojrzałości pęcherzyków jest osiągany w dziesiątym dniu leczenia (między 5 a 20 dniem).
W celu uzyskania ostatecznej dojrzałości pęcherzyków, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnimwstrzyknięciu produktu GONAL-f podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów r-hCGlub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG.
Zjawisko „down-regulation” podczas stosowania agonistów lub antagonistów gonadoliberyny (GnRH) jest powszechnie wykorzystywane w celu zahamowania nagłego zwiększenia stężenia endogennego
41
LH oraz w celu kontroli tonicznego uwalniania LH. Według najczęściej stosowanego protokołu podawanie produktu GONAL-f rozpoczyna się około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą.Podawanie obu leków kontynuowane jest do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałościpęcherzyków. Przykładowo po 2 tygodniach leczenia agonistą produkt GONAL-f w dawce 150 j.m.do 225 j.m. jest podawany przez pierwsze 7 dni. Następnie dawka produktu jest dostosowywana, w zależności od reakcji jajników na leczenie.
Ogólne doświadczenie dotyczące IVF wskazuje, że współczynnik powodzenia zwykle pozostaje stały
w czasie pierwszych czterech prób, a później stopniowo zmniejsza się.
Kobiety z brakiem owulacji wywołanym znacznym niedoborem LH i FSH
U kobiet z niedoborem LH i FSH (hipogonadyzm hipogonadotropowy) celem leczenia produktemGONAL-f w skojarzeniu z lutropiną alfa jest uzyskanie rozwoju pojedynczego dojrzałego pęcherzykaGraafa, z którego po podaniu ludzkiej gonadotropiny łożyskowej (hCG) zostanie uwolniona komórkajajowa. GONAL-f powinien być podawany w cyklu codziennych wstrzyknięć jednocześnie z lutropinąalfa. Ze względu na to, że pacjentki te nie miesiączkują i mają małe stężenie endogennego estrogenu,leczenie może być rozpoczęte w dowolnym dniu.
Zaleca się rozpoczęcie leczenia od dawki 75 j.m. lutropiny alfa i 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę.Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianejna podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka jajnikowego za pomocą badania USG i wydzielaniaestrogenów.
Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne dawkę należy zwiększyć o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m.najlepiej co 7 lub 14 dni. Można wydłużyć czas stymulacji w każdym cyklu do 5 tygodni.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f i lutropiny alfa należy zastosować pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów r-hCG lub5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone IUI.
Należy rozważyć podtrzymanie fazy lutealnej, ponieważ brak substancji działających luteotropowo(LH/hCG) może prowadzić do przedwczesnej niewydolności ciałka żółtego.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG.Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawki mniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Mężczyźni z hipogonadyzmem hipogonadotropowym
Produkt GONAL-f należy podawać w dawce 150 j.m. trzy razy w tygodniu, jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), przez minimum 4 miesiące. Jeśli po tym okresie u pacjenta nie uzyskano odpowiedzi, leczenie skojarzone można kontynuować; aktualne doświadczenia kliniczne wskazują, że do stymulacji spermatogenezy może być konieczne leczenie przez co najmniej18 miesięcy.
Specjalne grupy pacjentów
Pacjenci w podeszłym wieku
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów w podeszłym wieku nie jest właściwe. Nieokreślono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu leczniczego GONAL-f u pacjentóww podeszłym wieku.
Niewydolność nerek lub wątroby
Nie określono bezpieczeństwa stosowania, skuteczności ani farmakokinetyki produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby.
42
Dzieci i młodzież
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u dzieci i młodzieży nie jest właściwe.
Sposób podawania
Produkt GONAL-f przeznaczony jest do podania podskórnego. Wstrzyknięcie należy wykonywać
codziennie o tej samej porze.
Pierwsze wstrzyknięcie produktu GONAL-f należy wykonać pod ścisłą kontrolą medyczną. Samodzielne podawanie produktu GONAL-f przez pacjenta może być realizowane wyłącznie w przypadku pacjentów z silną motywacją, odpowiednio przeszkolonych i z możliwością konsultacji ze specjalistą.
Ponieważ GONAL-f wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony z wkładem wielodawkowym jestprzeznaczony do kilku wstrzyknięć, należy podać pacjentom szczegółowe instrukcje aby zapobiec niewłaściwemu zastosowaniu postaci wielodawkowej.
Instrukcja dotycząca podawania za pomocą wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego, patrz punkt 6.6 i „Instrukcja stosowania”.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej.
Powiększenie jajników lub torbiel jajnika o innej przyczynie niż zespół policystycznych
jajników.
Krwotoki z dróg rodnych o nieznanej przyczynie. Rak jajników, macicy lub piersi.
Produktu GONAL-f nie wolno stosować w przypadkach, gdy nie można osiągnąć skutecznej odpowiedzi, takich jak:
pierwotna niewydolność jajników,
wady rozwojowe narządów płciowych uniemożliwiające rozwój ciąży, włókniako-mięśniaki macicy uniemożliwiające rozwój ciąży, pierwotna niewydolność jąder.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Identyfikowalność
W celu poprawienia identyfikowalności biologicznych produktów leczniczych należy czytelniezapisać nazwę i numer serii podawanego produktu.
Ogólne zalecenia
GONAL-f jest substancją gonadotropową, która może powodować łagodne do ciężkich działanianiepożądane i powinien być stosowany przez lekarzy, którzy mają wystarczającą wiedzęi doświadczenie w leczeniu niepłodności.
Terapia gonadotropinami wymaga czasu ze strony lekarza prowadzącego, jak i profesjonalnegopersonelu pomocniczego oraz dostępności odpowiedniego sprzętu monitorującego. U kobiet, w celu bezpiecznego i skutecznego stosowania produktu GONAL-f wymagane jest regularne monitorowanie reakcji jajników z użyciem USG albo, co jest bardziej zalecane, z użyciem USG w połączeniu z pomiarem stężenia estradiolu w surowicy krwi. Stopień odpowiedzi na przyjmowanie FSH może różnić się u poszczególnych pacjentów. U niektórych reakcja może być bardzo słaba, a u innych
43
nadmierna. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę potrzebną do osiągnięcia celu leczeniazarówno u mężczyzn jak i u kobiet.
Porfiria
Pacjenci chorzy na porfirię, lub u których stwierdzono porfirię w wywiadzie rodzinnym powinni być pod ścisłą obserwacją lekarza podczas leczenia produktem GONAL-f. Pogorszenie choroby lubwystąpienie pierwszych jej objawów może być wskazaniem do przerwania leczenia.
Leczenie u kobiet
Przed rozpoczęciem leczenia powinno się określić dokładnie przyczynę niepłodności pary i wykluczyćewentualne przeciwwskazania do zajścia w ciążę. Szczególnie należy przeprowadzić badaniew kierunku niedoczynności tarczycy, niedoboru hormonów kory nadnerczy, hiperprolaktynemiii zastosować odpowiednie leczenie.
U pacjentek poddanych stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, zarówno w leczeniu braku owulacji, jak i dla potrzeb technik wspomaganego rozrodu ART może wystąpić powiększenie jajników lub zespół nadmiernej stymulacji jajników. Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f, schematu podawania i uważne monitorowanie leczenia zmniejsza częstość występowania tego typu powikłań. W celu dokładnej interpretacji wskaźników rozwoju i dojrzewania pęcherzyka lekarz powinien posiadać doświadczenie w interpretacji odpowiednich testów.
W badaniach klinicznych wykazano zwiększenie wrażliwości jajników na produkt GONAL-f, jeżelijest on podawany z lutropiną alfa. Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne, dawkę należyzwiększać o najlepiej 37,5 j.m. do 75 j.m. najlepiej co 7 do 14 dni.
Nie wykonywano bezpośrednich badań porównawczych produktu GONAL-f/LH i ludzkiejgonadotropiny menopauzalnej (hMG). Porównanie z danymi historycznymi wskazuje, że wskaźnikowulacji uzyskany z GONAL-f/LH jest podobny jak po stosowaniu hMG.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
Spodziewanym skutkiem kontrolowanej stymulacji jajników jest pewnego stopnia powiększeniejajników. Występuje ono częściej u kobiet z zespołem policystycznych jajników, zwykle bezkonieczności zastosowania leczenia.
W odróżnieniu od niepowikłanego powiększenia jajników OHSS to stan, który charakteryzuje sięzwiększającym się stopniem nasilenia. Łączy on w sobie wyraźne powiększenie jajników, dużestężenie hormonów płciowych w surowicy oraz zwiększoną przepuszczalność naczyń, która możeprowadzić do gromadzenia się płynu w jamie otrzewnowej, opłucnowej i rzadko w jamieosierdziowej.
W ciężkich przypadkach OHSS można zaobserwować następujące objawy: ból brzucha, wzdęcia,znaczne powiększenie jajników, zwiększenie masy ciała, duszność, skąpomocz i dolegliwościżołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty i biegunka. Badania kliniczne mogą wykazaćhipowolemię, zagęszczenie krwi, zaburzenie równowagi elektrolitowej, wodobrzusze, krwiakotrzewnej, przesięk opłucnowy, płyn w opłucnej lub ostrą niewydolność płuc. W bardzo rzadkichprzypadkach przebieg ciężkiego OHSS może być powikłany skrętem jajnika lub zdarzeniamizakrzepowo-zatorowymi, takimi jak zatorowość płucna, udar niedokrwienny lub zawał mięśniasercowego.
Do niezależnych czynników ryzyka rozwoju OHSS należą zespół policystycznych jajników, duże bezwzględne lub szybko rosnące stężenie estradiolu w surowicy krwi (np. > 900 pg/ml lub > 3 300 pmol/l w przypadku braku owulacji; > 3 000 pg/ml lub > 11 000 pmol/l w przypadku ART)i duża ilość rozwijających się pęcherzyków jajnika (np. > 3 pęcherzyki o średnicy 14 mm w przypadku braku owulacji; 20 pęcherzyków o średnicy 12 mm w przypadku ART).
44
Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f i schematu podawania może zmniejszyć ryzyko nadmiernej stymulacji jajników (patrz punkty 4.2 i 4.8). W celu wczesnego rozpoznania czynników ryzyka zalecany jest monitoring cyklów stymulacyjnych za pomocą kontroli ultrasonograficznej oraz oznaczania stężenia estradiolu.
Istnieją powody do przypuszczenia, że hCG odgrywa istotną rolę w wywoływaniu OHSS i żew przypadku zajścia w ciążę zespół ten może mieć cięższą postać i dłużej się utrzymywać. Dlatego, w przypadku pojawienia się objawów nadmiernej stymulacji jajników, jak np. stężenie estradioluw surowicy krwi wynoszące > 5 500 pg/ml lub > 20 200 pmol/l i (lub) łącznie 40 pęcherzyków, zaleca się zaniechać stosowania hCG i poradzić pacjentce aby nie odbywała stosunku płciowego lub zastosowała metody mechaniczne zabezpieczające przed zapłodnieniem przez co najmniej 4 dni.OHSS może nasilić się gwałtownie (w ciągu 24 godzin) lub w ciągu kilku dni i stać się ciężkim stanem klinicznym. Najczęściej występuje po przerwaniu leczenia hormonalnego i osiąga maksimum po około siedmiu do dziesięciu dni po leczeniu. Z tego powodu pacjentki powinny przebywać podobserwacją przez co najmniej 2 tygodnie po podaniu hCG.
W przypadku ART aspiracja pęcherzyków przed owulacją może zmniejszyć ryzyko wystąpieniazespołu nadmiernej stymulacji.
Łagodny lub umiarkowany OHSS zazwyczaj ustępuje samoistnie. Jeżeli wystąpi ciężki zespółnadmiernej stymulacji, zaleca się przerwać leczenie gonadotropinami, o ile jest wciąż kontynuowaneoraz hospitalizować pacjentkę i włączyć odpowiednie leczenie.
Ciąża mnoga
U pacjentek poddanych indukcji owulacji, częstość występowania ciąży mnogiej jest większaw porównaniu z naturalnym zapłodnieniem. W większości przypadków to ciąże bliźniacze. Ciążamnoga, szczególnie liczniejsza niż bliźniacza, zwiększa ryzyko powikłań położniczychi okołoporodowych.
Aby zmniejszyć ryzyko występowania ciąży mnogiej zaleca się dokładne monitorowanie odpowiedzi
jajników.
W przypadku ART ryzyko wystąpienia ciąży mnogiej jest związane głównie z liczbą przeniesionych zarodków, ich jakości i wieku pacjentki.
Przed rozpoczęciem terapii pacjentki powinny być poinformowane o potencjalnym ryzykuwystąpienia ciąży mnogiej.
Utrata ciąży
Utrata ciąży w wyniku poronienia lub niedonoszenia występuje częściej u pacjentek poddanych stymulacji wzrostu pęcherzyka do indukcji owulacji lub ART niż wskutek poczęcia naturalnego.
Ciąża pozamaciczna
U kobiet z chorobami jajowodów w wywiadzie ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej jest większeniezależnie od tego, czy ciąża jest wynikiem naturalnego zapłodnienia czy leczenia niepłodności.Obserwowano większą częstość występowania ciąży pozamacicznej po ART w porównaniu z populacją ogólną.
Nowotwory układu rozrodczego
Odnotowano przypadki wystąpienia nowotworów jajników i innych narządów układu rozrodczego, zarówno łagodnych jak i złośliwych, u kobiet poddanych złożonym schematom leczenia w celu leczenia niepłodności. Nie udowodniono, czy leczenie gonadotropinami zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworów u kobiet niepłodnych.
45
Wrodzone wady rozwojowe
Częstość występowania wrodzonych wad rozwojowych po terapii ART może być nieco większa niżw przypadku zapłodnienia naturalnego. Sądzi się, że jest to spowodowane różnicami osobniczymi rodziców (np. wiekiem matki, charakterystyką nasienia) i ciążami mnogimi.
Zdarzenia zakrzepowo-zatorowe
U kobiet z niedawno przebytą lub obecnie występującą chorobą zakrzepowo-zatorową lub u kobiet z rozpoznanymi czynnikami ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, takimi jak dane z wywiadu osobistego i rodzinnego, leczenie gonadotropinami może zwiększyć ryzyko nasilenia lub wystąpienia takich zdarzeń. U takich kobiet korzyści z leczenia gonadotropinami powinny być porównane ze stopniem ryzyka. Należy jednak wspomnieć, że sama ciąża, jak i OHSS niosą za sobą zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń zakrzepowo-zatorowych.
Leczenie u mężczyzn
Zwiększone stężenie endogennego FSH wskazuje na pierwotną niewydolność jąder. U takich pacjentów terapia produktem GONAL-f /hCG nie jest skuteczna. Produktu GONAL-f nie należystosować, jeśli nie można uzyskać skutecznej odpowiedzi.
W celu oceny odpowiedzi na leczenie zaleca się między innymi przeprowadzenie badania nasienia od4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu terapii.
Zawartość sodu
Produkt GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie produktu GONAL-f z innymi produktami leczniczymi stosowanymiw wywołaniu owulacji (np. hCG, cytrynian klomifenu) może prowadzić do nasilenia odpowiedzijajników, podczas gdy stosowanie agonistów lub antagonistów GnRH w celu wywołania brakuwrażliwości przysadki mózgowej może zwiększać dawki produktu GONAL-f potrzebne do uzyskania właściwej odpowiedzi jajników. Nie odnotowano znaczących klinicznie interakcji z innymi lekami podczas leczenia produktem GONAL-f.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Brak wskazań do stosowania produktu GONAL-f w czasie ciąży. Dane otrzymane z ograniczonejliczby (mniej niż 300 kobiet w ciąży) zastosowań produktu w okresie ciąży nie wskazują, żefolitropina alfa wywołuje wady rozwojowe lub działa szkodliwie na płód/noworodka.
W badaniach na zwierzętach nie obserwowano działania teratogennego (patrz punkt 5.3). W przypadku ekspozycji w trakcie ciąży dane kliniczne nie wystarczające do wykluczenia wpływu teratogennego produktu GONAL-f.
Karmienie piersią
Produkt GONAL-f nie jest wskazany do stosowania w okresie karmienia piersią.
Płodność
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania w niepłodności (patrz punkt 4.1).
46
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Zakłada się, że produkt GONAL-f nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolnośćprowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie profilu bezpieczeństwa
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to ból głowy, torbiele jajników oraz miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub) podrażnienie w miejscuwstrzyknięcia).
Często zgłaszano łagodny lub umiarkowany zespół nadmiernej stymulacji jajników (OHSS), którynależy traktować jako ryzyko wewnątrzpochodne procedury stymulacji. Do ciężkiego OHSS dochodziniezbyt często (patrz punkt 4.4).
Bardzo rzadko mogą wystąpić powikłania zakrzepowo-zatorowe (patrz punkt 4.4).
Lista działań niepożądanych
W celu określenia częstości stosowane następujące definicje: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100), rzadko (1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko(<1/10 000).
Leczenie u kobiet
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu nerwowego
Bardzo często: ból głowy
Zaburzenia naczyniowe
Bardzo rzadko: powikłania zakrzepowo-zatorowe (zarówno w powiązaniu z OHSS, jak i niezwiązane z OHSS)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia żołądka i jelit
Często: ból brzucha, wzdęcia brzucha, dolegliwości brzucha, nudności, wymioty, biegunka
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Bardzo często: torbiele jajników
Często: łagodny lub umiarkowany OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami)Niezbyt często: ciężki OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami) (patrz punkt 4.4)Rzadko: powikłanie ciężkiego OHSS
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
47
Leczenie u mężczyzn
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Często: trądzik
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Często: ginekomastia, żylaki powrózka nasiennego
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
Badania diagnostyczne
Często: zwiększenie masy ciała
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w
załączniku V.
4.9 Przedawkowanie
Nie jest znany wpływ przedawkowania produktu GONAL-f. Mimo to istnieje możliwość wystąpienia
OHSS (patrz punkt 4.4).
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: hormony płciowe i modulatory układu płciowego, gonadotropiny, kod ATC: G03GA05.
Najważniejszym działaniem wynikającym z pozajelitowego podania FSH u kobiet jest rozwój dojrzałych pęcherzyków Graafa. U kobiet z brakiem owulacji celem leczenia produktem GONAL-fjest rozwój pojedynczego dojrzałego pęcherzyka Graafa, z którego po podaniu hCG uwolni siękomórka jajowa.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u kobiet
W badaniach klinicznych pacjentki ze znacznym niedoborem FSH i LH były diagnozowane na podstawie stężenia LH w surowicy krwi < 1,2 j.m./l (wynik uzyskany w laboratorium centralnym).Jednakże trzeba się liczyć z tym, że wyniki pomiarów LH wykonywanych w różnych laboratoriachmogą się od siebie różnić.
48
W badaniach klinicznych porównujących r-hFSH (folitropina alfa) z produktami zawierającymi FSHuzyskiwany z moczu w ART (patrz tabela poniżej) oraz w indukcji owulacji GONAL-f był bardziejskuteczny od FSH uzyskiwanego z moczu w zakresie mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresuleczenia wymaganego do wywołania dojrzałości pęcherzyków.
W ART mniejsza dawka całkowita produktu GONAL-f podawana przez krótszy okres leczeniaw porównaniu z FSH uzyskiwanym z moczu prowadziła do większej liczby pobranych komórekjajowych w porównaniu do FSH uzyskiwanego z moczu.
Tabela: Wyniki badania GF 8407 (randomizowane badanie prowadzone w grupach równoległych, porównujące skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu GONAL-f z FSH uzyskiwanymz moczu w technikach wspomaganego rozrodu)
GONAL-f FSH z moczu (n = 130) (n = 116)
Liczba pobranych komórek jajowych 11,0 ± 5,9 8,8 ± 4,8Ilość wymaganych dni stymulacji FSH 11,7 ± 1,9 14,5 ± 3,3Wymagana dawka całkowita FSH 27,6 ± 10,2 40,7 ± 13,6(liczba ampułek zawierających 75 j.m.
FSH)
Konieczność zwiększenia dawki (%) 56,2 85,3
Różnice pomiędzy 2 grupami były statystycznie znamienne (p< 0,05) dla wszystkich wymienionych
kryteriów.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u mężczyzn
Podawanie produktu GONAL-f w skojarzeniu z hCG przez co najmniej 4 miesiące u mężczyzn
z niedoborem FSH prowadzi do stymulacji spermatogenezy.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Folitropina alfa podana dożylnie przenika do przestrzeni płynu pozakomórkowego z okresem półtrwania dla fazy początkowej wynoszącym około 2 godzin i jest wydalana z organizmu z okresempółtrwania dla fazy końcowej wynoszącym około 1 dnia. Objętość dystrybucji i całkowity klirensw stanie stacjonarnym wynosi odpowiednio 10 l i 0,6 l/h. 1/8 dawki folitropiny alfa ulega wydaleniu z moczem.
Bezwzględna biodostępność leku po podaniu podskórnym wynosi około 70%. Po wielokrotnych podaniach folitropina alfa ulega 3-krotnej kumulacji osiągając stężenie w stanie stacjonarnym w ciągu3-4 dni. Wykazano, że u kobiet z zahamowanym endogennym wydzielaniem gonadotropin, folitropinaalfa skutecznie pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych oraz steroidogenezę, pomimonieoznaczalnego stężenia LH.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne, wynikające z konwencjonalnych badań toksyczności po podaniu jedno-i wielokrotnym i genotoksyczności, nie ujawniają szczególnego zagrożenia dla człowieka, ponad te, które zostały opisane w innych punktach niniejszej ChPL.
Odnotowano przypadki zaburzeń płodności w wyniku zmniejszonej zdolności do zapłodnieniau szczurów, którym długotrwale podawano dawki farmakologiczne folitropiny alfa( 40 j.m./kg/dobę).
Folitropina alfa podawana w dużych dawkach (≥ 5 j.m./kg/dobę) była przyczyną zmniejszonej ilości zdolnych do życia płodów, niewykazujących jednak objawów teratogenności oraz była przyczyną dystocji podobnej do tej obserwowanej po stosowaniu ludzkiej menopauzalnej gonadotropiny
49
otrzymywanej z moczu (hMG). Jednak w związku z tym, że produkt GONAL-f jest przeciwwskazanyu kobiet w ciąży dane te mają ograniczone znaczenie kliniczne.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Poloksamer 188 Sacharoza Metionina
Sodu diwodorofosforan jednowodnySodu wodorofosforan dwuwodnym-krezol
Stężony kwas fosforowy Wodorotlenek sodu Woda do wstrzykiwań
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
2 lata
Po otwarciu produkt może być przechowywany maksymalnie przez 28 dni w temperaturze poniżej 25°C. Pacjent powinien napisać na wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f datę pierwszego użycia.
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w lodówce (2°C - C). Nie zamrażać.
Przed otwarciem i w czasie okresu ważności produkt leczniczy można wyjąć z lodówki, bezkonieczności ponownego umieszczania w lodówce, przez okres do 3 miesięcy w temperaturze poniżej 25°C. Produkt należy wyrzucić jeśli nie został zużyty po 3 miesiącach.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Warunki przechowywania po otwarciu, patrz punkt 6.3.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
0,25 ml roztworu do wstrzykiwań w 3 ml wkładzie (szkło typu I), z tłokiem (guma halobutylowa) oraz aluminiową nasadką z czarną gumową wkładką.
Opakowanie zawiera jeden wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony i 4 igły do użycia zewstrzykiwaczem w celu wykonania wstrzyknięcia.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Patrz „Instrukcja stosowania”.
Nie stosować roztworu, jeśli zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.Wszelkie resztki niewykorzystanego produktu należy usunąć po 28 dniach licząc od dnia pierwszegootwarcia.
50
Wkład z produktem GONAL-f 150 j.m./0,25 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu jest tak
zaprojektowany, że usunięcie go nie jest możliwe.
Wszystkie użyte igły należy usunąć po wykonaniu wstrzyknięcia.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/036
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 20 października 1995Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 października 2010
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
51
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 300 j.m./0,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każdy ml roztworu zawiera 600 j.m. folitropiny alfa* (co odpowiada 44 mikrogramom).
Każdy wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony zawiera 300 j.m. (co odpowiada 22 mikrogramom) w 0,5 ml.
* rekombinowany ludzki hormon folikulotropowy (r-hFSH), wytwarzany metodą rekombinacji DNA w komórkach jajnika chomika chińskiego (ang. Chinese Hamster Ovary, CHO)
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu.
Przejrzysty, bezbarwny roztwór.
pH roztworu wynosi 6,7-7,3.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
U dorosłych kobiet
Brak jajeczkowania (w tym zespół policystycznych jajników - ang. Polycystic Ovarian Syndrome) u kobiet, u których nie uzyskano odpowiedzi po zastosowaniu cytrynianu klomifenu. Stymulacja rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych u kobiet poddanych stymulacji owulacji w ramach technik wspomaganego rozrodu (ang. Assisted Reproductive Technologies, ART), takich jak zapłodnienie pozaustrojowe (ang. In Vitro Fertilisation, IVF), dojajowodowe podanie gamet (ang. Gamete Intra-Fallopian Transfer) oraz dojajowodowe podanie zygoty (ang. Zygote Intra-Fallopian Transfer).
GONAL-f w skojarzeniu z hormonem luteinizującym (LH) jest zalecany w stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych u kobiet ze znacznym niedoborem LH i FSH. W badaniach klinicznych te pacjentki wykazywały stężenie endogennego LH w surowicy < 1,2 j.m./l.
U dorosłych mężczyzn
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG) do stymulacji spermatogenezy u mężczyzn z wrodzonym lub nabytym hipogonadyzmem hipogonadotropowym.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Leczenie produktem GONAL-f należy rozpoczynać pod nadzorem lekarza doświadczonegow leczeniu zaburzeń płodności.
Pacjentom należy przekazać prawidłową liczbę wstrzykiwaczy na cykl leczenia i należy przeszkolićich w zakresie stosowania właściwych technik wstrzykiwań.
52
Dawkowanie
Zalecenia dotyczące dawkowania produktu GONAL-f takie same jak w przypadku FSHuzyskiwanego z moczu. Kliniczna ocena produktu GONAL-f wskazuje, że dawki dobowe, schematypodawania i procedury monitorowania leczenia nie powinny być różne od tych stosowanych obecniew przypadku produktów leczniczych zawierających FSH uzyskiwany z moczu. Zaleca sięprzestrzeganie przedstawionych poniżej rekomendowanych dawek początkowych.
W porównawczych badaniach klinicznych wykazano, że zwykle pacjenci wymagają mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresu leczenia produktem GONAL-f w porównaniu z produktamizawierającymi FSH uzyskiwany z moczu. Dlatego, uznaje się za właściwe aby podać mniejszą dawkęcałkowitą produktu GONAL-f niż zazwyczaj stosowaną dawkę FSH uzyskiwanego z moczu, nie tylkow celu optymalizacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, ale również w celu zmniejszenia ryzykaniepożądanej, nadmiernej stymulacji jajników. Patrz punkt 5.1.
Wykazano pełną równoważność biologiczną tych samych dawek uzyskanych przy zastosowaniu postaci jedno- i wielodawkowych produktu GONAL-f.
Kobiety z brakiem owulacji (w tym z zespołem policystycznych jajników)
Produkt GONAL-f może być stosowany w cyklu codziennych wstrzyknięć. U kobiet
miesiączkujących leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego.
Według najczęściej stosowanego schematu podawanie produktu rozpoczyna się od dawki 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę. Następnie, jeśli to konieczne w celu uzyskania właściwej ale nie nadmiernej odpowiedzi, dawkę zwiększa się o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. co 7 lub najlepiej co 14 dni. Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianej na podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka za pomocą badania USG i (lub) wydzielania estrogenów. Maksymalna dawka dobowa zwykle nie przekracza 225 j.m. FSH. Jeżeli nie uzyskano odpowiedniejodpowiedzi po 4 tygodniach leczenia, ten cykl leczenia należy przerwać i pacjentka musi być poddanadalszej ocenie, po której może wznowić leczenie rozpoczynając od większych dawek niżw poprzednim cyklu.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f należy podać w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów rekombinowanej ludzkiej gonadotropiny łożyskowej alfa (r-hCG) lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone zapłodnienie wewnątrzmaciczne (ang. intrauterine insemination, IUI).
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG (patrz punkt 4.4). Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawki mniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Kobiety poddane stymulacji jajników w celu uzyskania rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych przed
zastosowaniem zapłodnienia pozaustrojowego lub innych technik wspomaganego rozrodu
Najczęściej stosowany schemat dawkowania w celu uzyskania wzrostu licznych pęcherzykówobejmuje podanie 150 j.m. do 225 j.m. produktu GONAL-f na dobę, rozpoczynając od 2. lub 3. dnia cyklu menstruacyjnego. Leczenie jest kontynuowane do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków jajnikowych (ocenianej na podstawie stężenia estrogenów w surowicy krwi i (lub) badania ultrasonograficznego). W zależności od odpowiedzi klinicznej dawkę można zmieniać, zazwyczaj nie przekraczając dawki 450 j.m. na dobę. Zwykle odpowiedni stopień dojrzałości pęcherzyków jest osiągany w dziesiątym dniu leczenia (między 5 a 20 dniem).
W celu uzyskania ostatecznej dojrzałości pęcherzyków, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów r-hCG lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG.
53
Zjawisko „down-regulation” podczas stosowania agonistów lub antagonistów gonadoliberyny (GnRH) jest powszechnie wykorzystywane w celu zahamowania nagłego zwiększenia stężenia endogennego LH oraz w celu kontroli tonicznego uwalniania LH. Według najczęściej stosowanego protokołu podawanie produktu GONAL-f rozpoczyna się około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. Podawanie obu leków kontynuowane jest do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków. Przykładowo po 2 tygodniach leczenia agonistą produkt GONAL-f w dawce 150 j.m.do 225 j.m. jest podawany przez pierwsze 7 dni. Następnie dawka produktu jest dostosowywana, w zależności od reakcji jajników na leczenie.
Ogólne doświadczenie dotyczące IVF wskazuje, że współczynnik powodzenia zwykle pozostaje stały w czasie pierwszych czterech prób, a później stopniowo zmniejsza się.
Kobiety z brakiem owulacji wywołanym znacznym niedoborem LH i FSH
U kobiet z niedoborem LH i FSH (hipogonadyzm hipogonadotropowy) celem leczenia produktemGONAL-f w skojarzeniu z lutropiną alfa jest uzyskanie rozwoju pojedynczego dojrzałego pęcherzykaGraafa, z którego po podaniu ludzkiej gonadotropiny łożyskowej (hCG) zostanie uwolniona komórkajajowa. GONAL-f powinien być podawany w cyklu codziennych wstrzyknięć jednocześnie z lutropinąalfa. Ze względu na to, że pacjentki te nie miesiączkują i mają małe stężenie endogennego estrogenu,leczenie może być rozpoczęte w dowolnym dniu.
Zaleca się rozpoczęcie leczenia od dawki 75 j.m. lutropiny alfa i 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę.Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianejna podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka jajnikowego za pomocą badania USG i wydzielaniaestrogenów.
Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne dawkę należy zwiększyć o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. najlepiej co 7 lub 14 dni. Można wydłużyć czas stymulacji w każdym cyklu do 5 tygodni.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f i lutropiny alfa należy zastosować pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów r-hCG lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone IUI.
Należy rozważyć podtrzymanie fazy lutealnej, ponieważ brak substancji działających luteotropowo(LH/hCG) może prowadzić do przedwczesnej niewydolności ciałka żółtego.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG.Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawki mniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Mężczyźni z hipogonadyzmem hipogonadotropowym
Produkt GONAL-f należy podawać w dawce 150 j.m. trzy razy w tygodniu, jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), przez minimum 4 miesiące. Jeśli po tym okresie u pacjenta nieuzyskano odpowiedzi, leczenie skojarzone można kontynuować; aktualne doświadczenia klinicznewskazują, że do stymulacji spermatogenezy może być konieczne leczenie przez co najmniej18 miesięcy.
Specjalne grupy pacjentów
Pacjenci w podeszłym wieku
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów w podeszłym wieku nie jest właściwe. Nie określono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu leczniczego GONAL-f u pacjentóww podeszłym wieku.
Niewydolność nerek lub wątroby
Nie określono bezpieczeństwa stosowania, skuteczności ani farmakokinetyki produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby.
54
Dzieci i młodzież
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u dzieci i młodzieży nie jest właściwe.
Sposób podawania
Produkt GONAL-f przeznaczony jest do podania podskórnego. Wstrzyknięcie należy wykonywać
codziennie o tej samej porze.
Pierwsze wstrzyknięcie produktu GONAL-f należy wykonać pod ścisłą kontrolą medyczną. Samodzielne podawanie produktu GONAL-f przez pacjenta może być realizowane wyłącznie w przypadku pacjentów z silną motywacją, odpowiednio przeszkolonych i z możliwością konsultacji ze specjalistą.
Ponieważ GONAL-f wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony z wkładem wielodawkowym jestprzeznaczony do kilku wstrzyknięć, należy podać pacjentom szczegółowe instrukcje aby zapobiecniewłaściwemu zastosowaniu postaci wielodawkowej.
Instrukcja dotycząca podawania za pomocą wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego, patrz punkt 6.6 i „Instrukcja stosowania”.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej.
Powiększenie jajników lub torbiel jajnika o innej przyczynie niż zespół policystycznych
jajników.
Krwotoki z dróg rodnych o nieznanej przyczynie. Rak jajników, macicy lub piersi.
Produktu GONAL-f nie wolno stosować w przypadkach, gdy nie można osiągnąć skutecznej
odpowiedzi, takich jak:
pierwotna niewydolność jajników,
wady rozwojowe narządów płciowych uniemożliwiające rozwój ciąży, włókniako-mięśniaki macicy uniemożliwiające rozwój ciąży, pierwotna niewydolność jąder.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Identyfikowalność
W celu poprawienia identyfikowalności biologicznych produktów leczniczych należy czytelniezapisać nazwę i numer serii podawanego produktu.
Ogólne zalecenia
GONAL-f jest substancją gonadotropową, która może powodować łagodne do ciężkich działania niepożądane i powinien być stosowany przez lekarzy, którzy mają wystarczającą wiedzęi doświadczenie w leczeniu niepłodności.
Terapia gonadotropinami wymaga czasu ze strony lekarza prowadzącego, jak i profesjonalnegopersonelu pomocniczego oraz dostępności odpowiedniego sprzętu monitorującego. U kobiet, w celu bezpiecznego i skutecznego stosowania produktu GONAL-f wymagane jest regularne monitorowanie reakcji jajników z użyciem USG albo, co jest bardziej zalecane, z użyciem USG w połączeniu z pomiarem stężenia estradiolu w surowicy krwi. Stopień odpowiedzi na przyjmowanie FSH może różnić się u poszczególnych pacjentów. U niektórych reakcja może być bardzo słaba, a u innych
55
nadmierna. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę potrzebną do osiągnięcia celu leczeniazarówno u mężczyzn jak i u kobiet.
Porfiria
Pacjenci chorzy na porfirię, lub u których stwierdzono porfirię w wywiadzie rodzinnym powinni być pod ścisłą obserwacją lekarza podczas leczenia produktem GONAL-f. Pogorszenie choroby lubwystąpienie pierwszych jej objawów może być wskazaniem do przerwania leczenia.
Leczenie u kobiet
Przed rozpoczęciem leczenia powinno się określić dokładnie przyczynę niepłodności pary i wykluczyćewentualne przeciwwskazania do zajścia w ciążę. Szczególnie należy przeprowadzić badaniew kierunku niedoczynności tarczycy, niedoboru hormonów kory nadnerczy, hiperprolaktynemiii zastosować odpowiednie leczenie.
U pacjentek poddanych stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, zarówno w leczeniu braku owulacji, jak i dla potrzeb technik wspomaganego rozrodu ART może wystąpić powiększenie jajników lub zespół nadmiernej stymulacji jajników. Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f, schematu podawania i uważne monitorowanie leczenia zmniejsza częstość występowania tego typu powikłań. W celu dokładnej interpretacji wskaźników rozwoju i dojrzewaniapęcherzyka lekarz powinien posiadać doświadczenie w interpretacji odpowiednich testów.
W badaniach klinicznych wykazano zwiększenie wrażliwości jajników na produkt GONAL-f, jeżelijest on podawany z lutropiną alfa. Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne, dawkę należyzwiększać o najlepiej 37,5 j.m. do 75 j.m. najlepiej co 7 do 14 dni.
Nie wykonywano bezpośrednich badań porównawczych produktu GONAL-f/LH i ludzkiejgonadotropiny menopauzalnej (hMG). Porównanie z danymi historycznymi wskazuje, że wskaźnikowulacji uzyskany z GONAL-f/LH jest podobny jak po stosowaniu hMG.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
Spodziewanym skutkiem kontrolowanej stymulacji jajników jest pewnego stopnia powiększeniejajników. Występuje ono częściej u kobiet z zespołem policystycznych jajników, zwykle bezkonieczności zastosowania leczenia.
W odróżnieniu od niepowikłanego powiększenia jajników OHSS to stan, który charakteryzuje sięzwiększającym się stopniem nasilenia. Łączy on w sobie wyraźne powiększenie jajników, dużestężenie hormonów płciowych w surowicy oraz zwiększoną przepuszczalność naczyń, która możeprowadzić do gromadzenia się płynu w jamie otrzewnowej, opłucnowej i rzadko w jamieosierdziowej.
W ciężkich przypadkach OHSS można zaobserwować następujące objawy: ból brzucha, wzdęcia,znaczne powiększenie jajników, zwiększenie masy ciała, duszność, skąpomocz i dolegliwościżołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty i biegunka. Badania kliniczne mogą wykazaćhipowolemię, zagęszczenie krwi, zaburzenie równowagi elektrolitowej, wodobrzusze, krwiakotrzewnej, przesięk opłucnowy, płyn w opłucnej lub ostrą niewydolność płuc. W bardzo rzadkichprzypadkach przebieg ciężkiego OHSS może być powikłany skrętem jajnika lub zdarzeniamizakrzepowo-zatorowymi, takimi jak zatorowość płucna, udar niedokrwienny lub zawał mięśniasercowego.
Do niezależnych czynników ryzyka rozwoju OHSS należą zespół policystycznych jajników, duże bezwzględne lub szybko rosnące stężenie estradiolu w surowicy krwi (np. > 900 pg/ml lub > 3 300 pmol/l w przypadku braku owulacji; > 3 000 pg/ml lub > 11 000 pmol/l w przypadku ART)i duża ilość rozwijających się pęcherzyków jajnika (np. > 3 pęcherzyki o średnicy 14 mm w przypadku braku owulacji; 20 pęcherzyków o średnicy 12 mm w przypadku ART).
56
Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f i schematu podawania może zmniejszyć ryzyko nadmiernej stymulacji jajników (patrz punkty 4.2 i 4.8). W celu wczesnego rozpoznania czynników ryzyka zalecany jest monitoring cyklów stymulacyjnych za pomocą kontroli ultrasonograficznej oraz oznaczania stężenia estradiolu.
Istnieją powody do przypuszczenia, że hCG odgrywa istotną rolę w wywoływaniu OHSS i żew przypadku zajścia w ciążę zespół ten może mieć cięższą postać i dłużej się utrzymywać. Dlatego, w przypadku pojawienia się objawów nadmiernej stymulacji jajników, jak np. stężenie estradiolu w surowicy krwi wynoszące > 5 500 pg/ml lub > 20 200 pmol/l i (lub) łącznie 40 pęcherzyków, zaleca się zaniechać stosowania hCG i poradzić pacjentce aby nie odbywała stosunku płciowego lub zastosowała metody mechaniczne zabezpieczające przed zapłodnieniem przez co najmniej 4 dni. OHSS może nasilić się gwałtownie (w ciągu 24 godzin) lub w ciągu kilku dni i stać się ciężkim stanem klinicznym. Najczęściej występuje po przerwaniu leczenia hormonalnego i osiąga maksimum po około siedmiu do dziesięciu dni po leczeniu. Z tego powodu pacjentki powinny przebywać podobserwacją przez co najmniej 2 tygodnie po podaniu hCG.
W przypadku ART aspiracja pęcherzyków przed owulacją może zmniejszyć ryzyko wystąpieniazespołu nadmiernej stymulacji.
Łagodny lub umiarkowany OHSS zazwyczaj ustępuje samoistnie. Jeżeli wystąpi ciężki zespółnadmiernej stymulacji, zaleca się przerwać leczenie gonadotropinami, o ile jest wciąż kontynuowaneoraz hospitalizować pacjentkę i włączyć odpowiednie leczenie.
Ciąża mnoga
U pacjentek poddanych indukcji owulacji, częstość występowania ciąży mnogiej jest większaw porównaniu z naturalnym zapłodnieniem. W większości przypadków to ciąże bliźniacze. Ciążamnoga, szczególnie liczniejsza niż bliźniacza, zwiększa ryzyko powikłań położniczychi okołoporodowych.
Aby zmniejszyć ryzyko występowania ciąży mnogiej zaleca się dokładne monitorowanie odpowiedzi jajników.
W przypadku ART ryzyko wystąpienia ciąży mnogiej jest związane głównie z liczbą przeniesionychzarodków, ich jakości i wieku pacjentki.
Przed rozpoczęciem terapii pacjentki powinny być poinformowane o potencjalnym ryzyku wystąpienia ciąży mnogiej.
Utrata ciąży
Utrata ciąży w wyniku poronienia lub niedonoszenia występuje częściej u pacjentek poddanychstymulacji wzrostu pęcherzyka do indukcji owulacji lub ART niż wskutek poczęcia naturalnego.
Ciąża pozamaciczna
U kobiet z chorobami jajowodów w wywiadzie ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej jest większe niezależnie od tego, czy ciąża jest wynikiem naturalnego zapłodnienia czy leczenia niepłodności.Obserwowano większą częstość występowania ciąży pozamacicznej po ART w porównaniuz populacją ogólną.
Nowotwory układu rozrodczego
Odnotowano przypadki wystąpienia nowotworów jajników i innych narządów układu rozrodczego, zarówno łagodnych jak i złośliwych, u kobiet poddanych złożonym schematom leczenia w celuleczenia niepłodności. Nie udowodniono, czy leczenie gonadotropinami zwiększa ryzyko wystąpienianowotworów u kobiet niepłodnych.
57
Wrodzone wady rozwojowe
Częstość występowania wrodzonych wad rozwojowych po terapii ART może być nieco większa niżw przypadku zapłodnienia naturalnego. Sądzi się, że jest to spowodowane różnicami osobniczymirodziców (np. wiekiem matki, charakterystyką nasienia) i ciążami mnogimi.
Zdarzenia zakrzepowo-zatorowe
U kobiet z niedawno przebytą lub obecnie występującą chorobą zakrzepowo-zatorową lub u kobiet z rozpoznanymi czynnikami ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, takimi jak dane z wywiadu osobistego i rodzinnego, leczenie gonadotropinami może zwiększyć ryzyko nasilenia lub wystąpienia takich zdarzeń. U takich kobiet korzyści z leczenia gonadotropinami powinny być porównane ze stopniem ryzyka. Należy jednak wspomnieć, że sama ciąża, jak i OHSS niosą za sobą zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń zakrzepowo-zatorowych.
Leczenie u mężczyzn
Zwiększone stężenie endogennego FSH wskazuje na pierwotną niewydolność jąder. U takichpacjentów terapia produktem GONAL-f /hCG nie jest skuteczna. Produktu GONAL-f nie należy stosować, jeśli nie można uzyskać skutecznej odpowiedzi.
W celu oceny odpowiedzi na leczenie zaleca się między innymi przeprowadzenie badania nasienia od4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu terapii.
Zawartość sodu
Produkt GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie produktu GONAL-f z innymi produktami leczniczymi stosowanymiw wywołaniu owulacji (np. hCG, cytrynian klomifenu) może prowadzić do nasilenia odpowiedzijajników, podczas gdy stosowanie agonistów lub antagonistów GnRH w celu wywołania brakuwrażliwości przysadki mózgowej może zwiększać dawki produktu GONAL-f potrzebne do uzyskania właściwej odpowiedzi jajników. Nie odnotowano znaczących klinicznie interakcji z innymi lekami podczas leczenia produktem GONAL-f.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Brak wskazań do stosowania produktu GONAL-f w czasie ciąży. Dane otrzymane z ograniczonejliczby (mniej niż 300 kobiet w ciąży) zastosowań produktu w okresie ciąży nie wskazują, żefolitropina alfa wywołuje wady rozwojowe lub działa szkodliwie na płód/noworodka.
W badaniach na zwierzętach nie obserwowano działania teratogennego (patrz punkt 5.3). W przypadku ekspozycji w trakcie ciąży dane kliniczne nie wystarczające do wykluczenia wpływu teratogennego produktu GONAL-f.
Karmienie piersią
Produkt GONAL-f nie jest wskazany do stosowania w okresie karmienia piersią.
Płodność
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania w niepłodności (patrz punkt 4.1).
58
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Zakłada się, że produkt GONAL-f nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie profilu bezpieczeństwa
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to ból głowy, torbiele jajników oraz miejscowe reakcjew miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub) podrażnienie w miejscuwstrzyknięcia).
Często zgłaszano łagodny lub umiarkowany zespół nadmiernej stymulacji jajników (OHSS), którynależy traktować jako ryzyko wewnątrzpochodne procedury stymulacji. Do ciężkiego OHSS dochodziniezbyt często (patrz punkt 4.4).
Bardzo rzadko mogą wystąpić powikłania zakrzepowo-zatorowe (patrz punkt 4.4).
Lista działań niepożądanych
W celu określenia częstości stosowane następujące definicje: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko (<1/10 000).
Leczenie u kobiet
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu nerwowego
Bardzo często: ból głowy
Zaburzenia naczyniowe
Bardzo rzadko: powikłania zakrzepowo-zatorowe (zarówno w powiązaniu z OHSS, jak i niezwiązane z OHSS)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia żołądka i jelit
Często: ból brzucha, wzdęcia brzucha, dolegliwości brzucha, nudności, wymioty, biegunka
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Bardzo często: torbiele jajników
Często: łagodny lub umiarkowany OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami)Niezbyt często: ciężki OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami) (patrz punkt 4.4)Rzadko: powikłanie ciężkiego OHSS
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
59
Leczenie u mężczyzn
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Często: trądzik
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Często: ginekomastia, żylaki powrózka nasiennego
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
Badania diagnostyczne
Często: zwiększenie masy ciała
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w
załączniku V.
4.9 Przedawkowanie
Nie jest znany wpływ przedawkowania produktu GONAL-f. Mimo to istnieje możliwość wystąpienia OHSS (patrz punkt 4.4).
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: hormony płciowe i modulatory układu płciowego, gonadotropiny, kod ATC: G03GA05.
Najważniejszym działaniem wynikającym z pozajelitowego podania FSH u kobiet jest rozwój dojrzałych pęcherzyków Graafa. U kobiet z brakiem owulacji celem leczenia produktem GONAL-fjest rozwój pojedynczego dojrzałego pęcherzyka Graafa, z którego po podaniu hCG uwolni siękomórka jajowa.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u kobiet
W badaniach klinicznych pacjentki ze znacznym niedoborem FSH i LH były diagnozowane na podstawie stężenia LH w surowicy krwi < 1,2 j.m./l (wynik uzyskany w laboratorium centralnym).Jednakże trzeba się liczyć z tym, że wyniki pomiarów LH wykonywanych w różnych laboratoriachmogą się od siebie różnić.
60
W badaniach klinicznych porównujących r-hFSH (folitropina alfa) z produktami zawierającymi FSHuzyskiwany z moczu w ART (patrz tabela poniżej) oraz w indukcji owulacji GONAL-f był bardziejskuteczny od FSH uzyskiwanego z moczu w zakresie mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresuleczenia wymaganego do wywołania dojrzałości pęcherzyków.
W ART mniejsza dawka całkowita produktu GONAL-f podawana przez krótszy okres leczeniaw porównaniu z FSH uzyskiwanym z moczu prowadziła do większej liczby pobranych komórekjajowych w porównaniu do FSH uzyskiwanego z moczu.
Tabela: Wyniki badania GF 8407 (randomizowane badanie prowadzone w grupach równoległych, porównujące skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu GONAL-f z FSH uzyskiwanymz moczu w technikach wspomaganego rozrodu)
GONAL-f FSH z moczu (n = 130) (n = 116)
Liczba pobranych komórek jajowych 11,0 ± 5,9 8,8 ± 4,8Ilość wymaganych dni stymulacji FSH 11,7 ± 1,9 14,5 ± 3,3Wymagana dawka całkowita FSH 27,6 ± 10,2 40,7 ± 13,6(liczba ampułek zawierających 75 j.m.
FSH)
Konieczność zwiększenia dawki (%) 56,2 85,3
Różnice pomiędzy 2 grupami były statystycznie znamienne (p< 0,05) dla wszystkich wymienionych
kryteriów.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u mężczyzn
Podawanie produktu GONAL-f w skojarzeniu z hCG przez co najmniej 4 miesiące u mężczyzn
z niedoborem FSH prowadzi do stymulacji spermatogenezy.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Folitropina alfa podana dożylnie przenika do przestrzeni płynu pozakomórkowego z okresem półtrwania dla fazy początkowej wynoszącym około 2 godzin i jest wydalana z organizmu z okresempółtrwania dla fazy końcowej wynoszącym około 1 dnia. Objętość dystrybucji i całkowity klirensw stanie stacjonarnym wynosi odpowiednio 10 l i 0,6 l/h. 1/8 dawki folitropiny alfa ulega wydaleniu z moczem.
Bezwzględna biodostępność leku po podaniu podskórnym wynosi około 70%. Po wielokrotnych podaniach folitropina alfa ulega 3-krotnej kumulacji osiągając stężenie w stanie stacjonarnym w ciągu3-4 dni. Wykazano, że u kobiet z zahamowanym endogennym wydzielaniem gonadotropin, folitropinaalfa skutecznie pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych oraz steroidogenezę, pomimonieoznaczalnego stężenia LH.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne, wynikające z konwencjonalnych badań toksyczności po podaniu jedno-i wielokrotnym i genotoksyczności, nie ujawniają szczególnego zagrożenia dla człowieka, ponad te, które zostały opisane w innych punktach niniejszej ChPL.
Odnotowano przypadki zaburzeń płodności w wyniku zmniejszonej zdolności do zapłodnieniau szczurów, którym długotrwale podawano dawki farmakologiczne folitropiny alfa( 40 j.m./kg/dobę).
Folitropina alfa podawana w dużych dawkach (≥ 5 j.m./kg/dobę) była przyczyną zmniejszonej ilościzdolnych do życia płodów, niewykazujących jednak objawów teratogenności oraz była przyczynądystocji podobnej do tej obserwowanej po stosowaniu ludzkiej menopauzalnej gonadotropiny
61
otrzymywanej z moczu (hMG). Jednak w związku z tym, że produkt GONAL-f jest przeciwwskazany u kobiet w ciąży dane te mają ograniczone znaczenie kliniczne.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Poloksamer 188 Sacharoza Metionina
Sodu diwodorofosforan jednowodnySodu wodorofosforan dwuwodnym-krezol
Stężony kwas fosforowy Wodorotlenek sodu Woda do wstrzykiwań
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
2 lata
Po otwarciu produkt może być przechowywany maksymalnie przez 28 dni w temperaturze poniżej 25°C. Pacjent powinien napisać na wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f datę pierwszego użycia.
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w lodówce (2°C - 8°C). Nie zamrażać.
Przed otwarciem i w czasie okresu ważności produkt leczniczy można wyjąć z lodówki, bezkonieczności ponownego umieszczania w lodówce, przez okres do 3 miesięcy w temperaturze poniżej 25°C. Produkt należy wyrzucić jeśli nie został zużyty po 3 miesiącach.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Warunki przechowywania po otwarciu, patrz punkt 6.3.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
0,5 ml roztworu do wstrzykiwań w 3 ml wkładzie (szkło typu I), z tłokiem (guma halobutylowa) oraz aluminiową nasadką z czarną gumową wkładką.
Opakowanie zawiera jeden wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony i 8 igieł do użycia ze wstrzykiwaczem w celu wykonania wstrzyknięcia.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Patrz „Instrukcja stosowania”.
Nie stosować roztworu, jeśli zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.Wszelkie resztki niewykorzystanego produktu należy usunąć po 28 dniach licząc od dnia pierwszegootwarcia.
62
Wkład z produktem GONAL-f 300 j.m./0,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu jest tak zaprojektowany, że usunięcie go nie jest możliwe.
Wszystkie użyte igły należy usunąć po wykonaniu wstrzyknięcia.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/033
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 20 października 1995 Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 października 2010
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
63
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 450 j.m./0,75 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każdy ml roztworu zawiera 600 j.m. folitropiny alfa* (co odpowiada 44 mikrogramom).
Każdy wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony zawiera 450 j.m. (co odpowiada 33 mikrogramom) w 0,75 ml.
* rekombinowany ludzki hormon folikulotropowy (r-hFSH), wytwarzany metodą rekombinacji DNA w komórkach jajnika chomika chińskiego (ang. Chinese Hamster Ovary, CHO)
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu.
Przejrzysty, bezbarwny roztwór.
pH roztworu wynosi 6,7-7,3.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
U dorosłych kobiet
Brak jajeczkowania (w tym zespół policystycznych jajników - ang. Polycystic Ovarian Syndrome) u kobiet, u których nie uzyskano odpowiedzi po zastosowaniu cytrynianu klomifenu. Stymulacja rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych u kobiet poddanych stymulacji owulacji w ramach technik wspomaganego rozrodu (ang. Assisted Reproductive Technologies, ART), takich jak zapłodnienie pozaustrojowe (ang. In Vitro Fertilisation, IVF), dojajowodowe podanie gamet (ang. Gamete Intra-Fallopian Transfer) oraz dojajowodowe podanie zygoty (ang. Zygote Intra-Fallopian Transfer).
GONAL-f w skojarzeniu z hormonem luteinizującym (LH) jest zalecany w stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych u kobiet ze znacznym niedoborem LH i FSH. W badaniach klinicznych te pacjentki wykazywały stężenie endogennego LH w surowicy < 1,2 j.m./l.
U dorosłych mężczyzn
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG) do stymulacji spermatogenezy u mężczyzn z wrodzonym lub nabytym hipogonadyzmem hipogonadotropowym.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Leczenie produktem GONAL-f należy rozpoczynać pod nadzorem lekarza doświadczonegow leczeniu zaburzeń płodności.
Pacjentom należy przekazać prawidłową liczbę wstrzykiwaczy na cykl leczenia i należy przeszkolićich w zakresie stosowania właściwych technik wstrzykiwań.
64
Dawkowanie
Zalecenia dotyczące dawkowania produktu GONAL-f takie same jak w przypadku FSHuzyskiwanego z moczu. Kliniczna ocena produktu GONAL-f wskazuje, że dawki dobowe, schematypodawania i procedury monitorowania leczenia nie powinny być różne od tych stosowanych obecniew przypadku produktów leczniczych zawierających FSH uzyskiwany z moczu. Zaleca sięprzestrzeganie przedstawionych poniżej rekomendowanych dawek początkowych.
W porównawczych badaniach klinicznych wykazano, że zwykle pacjenci wymagają mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresu leczenia produktem GONAL-f w porównaniu z produktamizawierającymi FSH uzyskiwany z moczu. Dlatego, uznaje się za właściwe aby podać mniejszą dawkęcałkowitą produktu GONAL-f niż zazwyczaj stosowaną dawkę FSH uzyskiwanego z moczu, nie tylkow celu optymalizacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, ale również w celu zmniejszenia ryzykaniepożądanej, nadmiernej stymulacji jajników. Patrz punkt 5.1.
Wykazano pełną równoważność biologiczną tych samych dawek uzyskanych przy zastosowaniu postaci jedno- i wielodawkowych produktu GONAL-f.
Kobiety z brakiem owulacji (w tym z zespołem policystycznych jajników)
Produkt GONAL-f może być stosowany w cyklu codziennych wstrzyknięć. U kobiet
miesiączkujących leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego.
Według najczęściej stosowanego schematu podawanie produktu rozpoczyna się od dawki 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę. Następnie, jeśli to konieczne w celu uzyskania właściwej ale nie nadmiernej odpowiedzi, dawkę zwiększa się o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. co 7 lub najlepiej co 14 dni. Leczeniepowinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianej napodstawie pomiaru wielkości pęcherzyka za pomocą badania USG i (lub) wydzielania estrogenów.Maksymalna dawka dobowa zwykle nie przekracza 225 j.m. FSH. Jeżeli nie uzyskano odpowiedniej odpowiedzi po 4 tygodniach leczenia, ten cykl leczenia należy przerwać i pacjentka musi być poddana dalszej ocenie, po której może wznowić leczenie rozpoczynając od większych dawek niż w poprzednim cyklu.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f należy podać w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów rekombinowanej ludzkiejgonadotropiny łożyskowej alfa (r-hCG) lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentkaodbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostaćprzeprowadzone zapłodnienie wewnątrzmaciczne (ang. intrauterine insemination, IUI).
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG(patrz punkt 4.4). Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawkimniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Kobiety poddane stymulacji jajników w celu uzyskania rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych przed
zastosowaniem zapłodnienia pozaustrojowego lub innych technik wspomaganego rozrodu
Najczęściej stosowany schemat dawkowania w celu uzyskania wzrostu licznych pęcherzykówobejmuje podanie 150 j.m. do 225 j.m. produktu GONAL-f na dobę, rozpoczynając od 2. lub 3. dnia cyklu menstruacyjnego. Leczenie jest kontynuowane do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków jajnikowych (ocenianej na podstawie stężenia estrogenów w surowicy krwi i (lub) badania ultrasonograficznego). W zależności od odpowiedzi klinicznej dawkę można zmieniać, zazwyczaj nie przekraczając dawki 450 j.m. na dobę. Zwykle odpowiedni stopień dojrzałości pęcherzyków jest osiągany w dziesiątym dniu leczenia (między 5 a 20 dniem).
W celu uzyskania ostatecznej dojrzałości pęcherzyków, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnimwstrzyknięciu produktu GONAL-f podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów r-hCGlub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG.
65
Zjawisko „down-regulation” podczas stosowania agonistów lub antagonistów gonadoliberyny (GnRH) jest powszechnie wykorzystywane w celu zahamowania nagłego zwiększenia stężenia endogennego LH oraz w celu kontroli tonicznego uwalniania LH. Według najczęściej stosowanego protokołu podawanie produktu GONAL-f rozpoczyna się około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. Podawanie obu leków kontynuowane jest do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków. Przykładowo po 2 tygodniach leczenia agonistą produkt GONAL-f w dawce 150 j.m.do 225 j.m. jest podawany przez pierwsze 7 dni. Następnie dawka produktu jest dostosowywana, w zależności od reakcji jajników na leczenie.
Ogólne doświadczenie dotyczące IVF wskazuje, że współczynnik powodzenia zwykle pozostaje staływ czasie pierwszych czterech prób, a później stopniowo zmniejsza się.
Kobiety z brakiem owulacji wywołanym znacznym niedoborem LH i FSH
U kobiet z niedoborem LH i FSH (hipogonadyzm hipogonadotropowy) celem leczenia produktemGONAL-f w skojarzeniu z lutropiną alfa jest uzyskanie rozwoju pojedynczego dojrzałego pęcherzykaGraafa, z którego po podaniu ludzkiej gonadotropiny łożyskowej (hCG) zostanie uwolniona komórkajajowa. GONAL-f powinien być podawany w cyklu codziennych wstrzyknięć jednocześnie z lutropinąalfa. Ze względu na to, że pacjentki te nie miesiączkują i mają małe stężenie endogennego estrogenu,leczenie może być rozpoczęte w dowolnym dniu.
Zaleca się rozpoczęcie leczenia od dawki 75 j.m. lutropiny alfa i 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę.Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianejna podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka jajnikowego za pomocą badania USG i wydzielaniaestrogenów.
Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne dawkę należy zwiększyć o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m.najlepiej co 7 lub 14 dni. Można wydłużyć czas stymulacji w każdym cyklu do 5 tygodni.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f i lutropiny alfa należy zastosować pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów r-hCG lub5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone IUI.
Należy rozważyć podtrzymanie fazy lutealnej, ponieważ brak substancji działających luteotropowo(LH/hCG) może prowadzić do przedwczesnej niewydolności ciałka żółtego.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG.Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawki mniejszej niżzastosowana w poprzednim cyklu.
Mężczyźni z hipogonadyzmem hipogonadotropowym
Produkt GONAL-f należy podawać w dawce 150 j.m. trzy razy w tygodniu, jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), przez minimum 4 miesiące. Jeśli po tym okresie u pacjenta nieuzyskano odpowiedzi, leczenie skojarzone można kontynuować; aktualne doświadczenia kliniczne wskazują, że do stymulacji spermatogenezy może być konieczne leczenie przez co najmniej18 miesięcy.
Specjalne grupy pacjentów
Pacjenci w podeszłym wieku
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów w podeszłym wieku nie jest właściwe. Nieokreślono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu leczniczego GONAL-f u pacjentóww podeszłym wieku.
Niewydolność nerek lub wątroby
Nie określono bezpieczeństwa stosowania, skuteczności ani farmakokinetyki produktu leczniczegoGONAL-f u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby.
66
Dzieci i młodzież
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u dzieci i młodzieży nie jest właściwe.
Sposób podawania
Produkt GONAL-f przeznaczony jest do podania podskórnego. Wstrzyknięcie należy wykonywać
codziennie o tej samej porze.
Pierwsze wstrzyknięcie produktu GONAL-f należy wykonać pod ścisłą kontrolą medyczną. Samodzielne podawanie produktu GONAL-f przez pacjenta może być realizowane wyłącznie w przypadku pacjentów z silną motywacją, odpowiednio przeszkolonych i z możliwością konsultacji ze specjalistą.
Ponieważ GONAL-f wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony z wkładem wielodawkowym jestprzeznaczony do kilku wstrzyknięć, należy podać pacjentom szczegółowe instrukcje aby zapobiecniewłaściwemu zastosowaniu postaci wielodawkowej.
Instrukcja dotycząca podawania za pomocą wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego, patrz punkt 6.6 i „Instrukcja stosowania”.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej.
Powiększenie jajników lub torbiel jajnika o innej przyczynie niż zespół policystycznych
jajników.
Krwotoki z dróg rodnych o nieznanej przyczynie. Rak jajników, macicy lub piersi.
Produktu GONAL-f nie wolno stosować w przypadkach, gdy nie można osiągnąć skutecznej
odpowiedzi, takich jak:
pierwotna niewydolność jajników,
wady rozwojowe narządów płciowych uniemożliwiające rozwój ciąży, włókniako-mięśniaki macicy uniemożliwiające rozwój ciąży, pierwotna niewydolność jąder.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Identyfikowalność
W celu poprawienia identyfikowalności biologicznych produktów leczniczych należy czytelniezapisać nazwę i numer serii podawanego produktu.
Ogólne zalecenia
GONAL-f jest substancją gonadotropową, która może powodować łagodne do ciężkich działanianiepożądane i powinien być stosowany przez lekarzy, którzy mają wystarczającą wiedzęi doświadczenie w leczeniu niepłodności.
Terapia gonadotropinami wymaga czasu ze strony lekarza prowadzącego, jak i profesjonalnego personelu pomocniczego oraz dostępności odpowiedniego sprzętu monitorującego. U kobiet, w celu bezpiecznego i skutecznego stosowania produktu GONAL-f wymagane jest regularne monitorowanie reakcji jajników z użyciem USG albo, co jest bardziej zalecane, z użyciem USG w połączeniu z pomiarem stężenia estradiolu w surowicy krwi. Stopień odpowiedzi na przyjmowanie FSH może różnić się u poszczególnych pacjentów. U niektórych reakcja może być bardzo słaba, a u innych
67
nadmierna. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę potrzebną do osiągnięcia celu leczeniazarówno u mężczyzn jak i u kobiet.
Porfiria
Pacjenci chorzy na porfirię, lub u których stwierdzono porfirię w wywiadzie rodzinnym powinni być pod ścisłą obserwacją lekarza podczas leczenia produktem GONAL-f. Pogorszenie choroby lubwystąpienie pierwszych jej objawów może być wskazaniem do przerwania leczenia.
Leczenie u kobiet
Przed rozpoczęciem leczenia powinno się określić dokładnie przyczynę niepłodności pary i wykluczyćewentualne przeciwwskazania do zajścia w ciążę. Szczególnie należy przeprowadzić badaniew kierunku niedoczynności tarczycy, niedoboru hormonów kory nadnerczy, hiperprolaktynemiii zastosować odpowiednie leczenie.
U pacjentek poddanych stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, zarówno w leczeniu brakuowulacji, jak i dla potrzeb technik wspomaganego rozrodu ART może wystąpić powiększenie jajników lub zespół nadmiernej stymulacji jajników. Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f, schematu podawania i uważne monitorowanie leczenia zmniejsza częstość występowania tego typu powikłań. W celu dokładnej interpretacji wskaźników rozwoju i dojrzewania pęcherzyka lekarz powinien posiadać doświadczenie w interpretacji odpowiednich testów.
W badaniach klinicznych wykazano zwiększenie wrażliwości jajników na produkt GONAL-f, jeżelijest on podawany z lutropiną alfa. Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne, dawkę należyzwiększać o najlepiej 37,5 j.m. do 75 j.m. najlepiej co 7 do 14 dni.
Nie wykonywano bezpośrednich badań porównawczych produktu GONAL-f/LH i ludzkiejgonadotropiny menopauzalnej (hMG). Porównanie z danymi historycznymi wskazuje, że wskaźnikowulacji uzyskany z GONAL-f/LH jest podobny jak po stosowaniu hMG.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
Spodziewanym skutkiem kontrolowanej stymulacji jajników jest pewnego stopnia powiększeniejajników. Występuje ono częściej u kobiet z zespołem policystycznych jajników, zwykle bezkonieczności zastosowania leczenia.
W odróżnieniu od niepowikłanego powiększenia jajników OHSS to stan, który charakteryzuje sięzwiększającym się stopniem nasilenia. Łączy on w sobie wyraźne powiększenie jajników, dużestężenie hormonów płciowych w surowicy oraz zwiększoną przepuszczalność naczyń, która możeprowadzić do gromadzenia się płynu w jamie otrzewnowej, opłucnowej i rzadko w jamieosierdziowej.
W ciężkich przypadkach OHSS można zaobserwować następujące objawy: ból brzucha, wzdęcia,znaczne powiększenie jajników, zwiększenie masy ciała, duszność, skąpomocz i dolegliwościżołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty i biegunka. Badania kliniczne mogą wykazaćhipowolemię, zagęszczenie krwi, zaburzenie równowagi elektrolitowej, wodobrzusze, krwiakotrzewnej, przesięk opłucnowy, płyn w opłucnej lub ostrą niewydolność płuc. W bardzo rzadkichprzypadkach przebieg ciężkiego OHSS może być powikłany skrętem jajnika lub zdarzeniamizakrzepowo-zatorowymi, takimi jak zatorowość płucna, udar niedokrwienny lub zawał mięśniasercowego.
Do niezależnych czynników ryzyka rozwoju OHSS należą zespół policystycznych jajników, duże bezwzględne lub szybko rosnące stężenie estradiolu w surowicy krwi (np. > 900 pg/ml lub > 3 300 pmol/l w przypadku braku owulacji; > 3 000 pg/ml lub > 11 000 pmol/l w przypadku ART)i duża ilość rozwijających się pęcherzyków jajnika (np. > 3 pęcherzyki o średnicy 14 mm w przypadku braku owulacji; 20 pęcherzyków o średnicy 12 mm w przypadku ART).
68
Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f i schematu podawania może zmniejszyć ryzyko nadmiernej stymulacji jajników (patrz punkty 4.2 i 4.8). W celu wczesnego rozpoznania czynników ryzyka zalecany jest monitoring cyklów stymulacyjnych za pomocą kontroli ultrasonograficznej oraz oznaczania stężenia estradiolu.
Istnieją powody do przypuszczenia, że hCG odgrywa istotną rolę w wywoływaniu OHSS i żew przypadku zajścia w ciążę zespół ten może mieć cięższą postać i dłużej się utrzymywać. Dlatego, w przypadku pojawienia się objawów nadmiernej stymulacji jajników, jak np. stężenie estradiolu w surowicy krwi wynoszące > 5 500 pg/ml lub > 20 200 pmol/l i (lub) łącznie 40 pęcherzyków, zaleca się zaniechać stosowania hCG i poradzić pacjentce aby nie odbywała stosunku płciowego lub zastosowała metody mechaniczne zabezpieczające przed zapłodnieniem przez co najmniej 4 dni. OHSS może nasilić się gwałtownie (w ciągu 24 godzin) lub w ciągu kilku dni i stać się ciężkim stanem klinicznym. Najczęściej występuje po przerwaniu leczenia hormonalnego i osiąga maksimum po około siedmiu do dziesięciu dni po leczeniu. Z tego powodu pacjentki powinny przebywać podobserwacją przez co najmniej 2 tygodnie po podaniu hCG.
W przypadku ART aspiracja pęcherzyków przed owulacją może zmniejszyć ryzyko wystąpieniazespołu nadmiernej stymulacji.
Łagodny lub umiarkowany OHSS zazwyczaj ustępuje samoistnie. Jeżeli wystąpi ciężki zespółnadmiernej stymulacji, zaleca się przerwać leczenie gonadotropinami, o ile jest wciąż kontynuowaneoraz hospitalizować pacjentkę i włączyć odpowiednie leczenie.
Ciąża mnoga
U pacjentek poddanych indukcji owulacji, częstość występowania ciąży mnogiej jest większaw porównaniu z naturalnym zapłodnieniem. W większości przypadków to ciąże bliźniacze. Ciążamnoga, szczególnie liczniejsza niż bliźniacza, zwiększa ryzyko powikłań położniczychi okołoporodowych.
Aby zmniejszyć ryzyko występowania ciąży mnogiej zaleca się dokładne monitorowanie odpowiedzi jajników.
W przypadku ART ryzyko wystąpienia ciąży mnogiej jest związane głównie z liczbą przeniesionychzarodków, ich jakości i wieku pacjentki.
Przed rozpoczęciem terapii pacjentki powinny być poinformowane o potencjalnym ryzyku wystąpienia ciąży mnogiej.
Utrata ciąży
Utrata ciąży w wyniku poronienia lub niedonoszenia występuje częściej u pacjentek poddanychstymulacji wzrostu pęcherzyka do indukcji owulacji lub ART niż wskutek poczęcia naturalnego.
Ciąża pozamaciczna
U kobiet z chorobami jajowodów w wywiadzie ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej jest większe niezależnie od tego, czy ciąża jest wynikiem naturalnego zapłodnienia czy leczenia niepłodności.Obserwowano większą częstość występowania ciąży pozamacicznej po ART w porównaniuz populacją ogólną.
Nowotwory układu rozrodczego
Odnotowano przypadki wystąpienia nowotworów jajników i innych narządów układu rozrodczego, zarówno łagodnych jak i złośliwych, u kobiet poddanych złożonym schematom leczenia w celuleczenia niepłodności. Nie udowodniono, czy leczenie gonadotropinami zwiększa ryzyko wystąpienianowotworów u kobiet niepłodnych.
69
Wrodzone wady rozwojowe
Częstość występowania wrodzonych wad rozwojowych po terapii ART może być nieco większa niżw przypadku zapłodnienia naturalnego. Sądzi się, że jest to spowodowane różnicami osobniczymirodziców (np. wiekiem matki, charakterystyką nasienia) i ciążami mnogimi.
Zdarzenia zakrzepowo-zatorowe
U kobiet z niedawno przebytą lub obecnie występującą chorobą zakrzepowo-zatorową lub u kobiet z rozpoznanymi czynnikami ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, takimi jak dane z wywiadu osobistego i rodzinnego, leczenie gonadotropinami może zwiększyć ryzyko nasilenia lub wystąpienia takich zdarzeń. U takich kobiet korzyści z leczenia gonadotropinami powinny być porównane ze stopniem ryzyka. Należy jednak wspomnieć, że sama ciąża, jak i OHSS niosą za sobą zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń zakrzepowo-zatorowych.
Leczenie u mężczyzn
Zwiększone stężenie endogennego FSH wskazuje na pierwotną niewydolność jąder. U takichpacjentów terapia produktem GONAL-f /hCG nie jest skuteczna. Produktu GONAL-f nie należy stosować, jeśli nie można uzyskać skutecznej odpowiedzi.
W celu oceny odpowiedzi na leczenie zaleca się między innymi przeprowadzenie badania nasienia od4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu terapii.
Zawartość sodu
Produkt GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie produktu GONAL-f z innymi produktami leczniczymi stosowanymiw wywołaniu owulacji (np. hCG, cytrynian klomifenu) może prowadzić do nasilenia odpowiedzijajników, podczas gdy stosowanie agonistów lub antagonistów GnRH w celu wywołania brakuwrażliwości przysadki mózgowej może zwiększać dawki produktu GONAL-f potrzebne do uzyskania właściwej odpowiedzi jajników. Nie odnotowano znaczących klinicznie interakcji z innymi lekami podczas leczenia produktem GONAL-f.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Brak wskazań do stosowania produktu GONAL-f w czasie ciąży. Dane otrzymane z ograniczonejliczby (mniej niż 300 kobiet w ciąży) zastosowań produktu w okresie ciąży nie wskazują, żefolitropina alfa wywołuje wady rozwojowe lub działa szkodliwie na płód/noworodka.
W badaniach na zwierzętach nie obserwowano działania teratogennego (patrz punkt 5.3). W przypadku ekspozycji w trakcie ciąży dane kliniczne nie wystarczające do wykluczenia wpływu teratogennego produktu GONAL-f.
Karmienie piersią
Produkt GONAL-f nie jest wskazany do stosowania w okresie karmienia piersią.
Płodność
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania w niepłodności (patrz punkt 4.1).
70
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Zakłada się, że produkt GONAL-f nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie profilu bezpieczeństwa
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to ból głowy, torbiele jajników oraz miejscowe reakcjew miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub) podrażnienie w miejscuwstrzyknięcia).
Często zgłaszano łagodny lub umiarkowany zespół nadmiernej stymulacji jajników (OHSS), którynależy traktować jako ryzyko wewnątrzpochodne procedury stymulacji. Do ciężkiego OHSS dochodziniezbyt często (patrz punkt 4.4).
Bardzo rzadko mogą wystąpić powikłania zakrzepowo-zatorowe (patrz punkt 4.4).
Lista działań niepożądanych
W celu określenia częstości stosowane następujące definicje: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko (<1/10 000).
Leczenie u kobiet
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu nerwowego
Bardzo często: ból głowy
Zaburzenia naczyniowe
Bardzo rzadko: powikłania zakrzepowo-zatorowe (zarówno w powiązaniu z OHSS, jak i niezwiązane z OHSS)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia żołądka i jelit
Często: ból brzucha, wzdęcia brzucha, dolegliwości brzucha, nudności, wymioty, biegunka
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Bardzo często: torbiele jajników
Często: łagodny lub umiarkowany OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami)Niezbyt często: ciężki OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami) (patrz punkt 4.4)Rzadko: powikłanie ciężkiego OHSS
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
71
Leczenie u mężczyzn
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Często: trądzik
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Często: ginekomastia, żylaki powrózka nasiennego
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
Badania diagnostyczne
Często: zwiększenie masy ciała
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w
załączniku V.
4.9 Przedawkowanie
Nie jest znany wpływ przedawkowania produktu GONAL-f. Mimo to istnieje możliwość wystąpienia
OHSS (patrz punkt 4.4).
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: hormony płciowe i modulatory układu płciowego, gonadotropiny, kod ATC: G03GA05.
Najważniejszym działaniem wynikającym z pozajelitowego podania FSH u kobiet jest rozwój dojrzałych pęcherzyków Graafa. U kobiet z brakiem owulacji celem leczenia produktem GONAL-fjest rozwój pojedynczego dojrzałego pęcherzyka Graafa, z którego po podaniu hCG uwolni siękomórka jajowa.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u kobiet
W badaniach klinicznych pacjentki ze znacznym niedoborem FSH i LH były diagnozowane na podstawie stężenia LH w surowicy krwi < 1,2 j.m./l (wynik uzyskany w laboratorium centralnym).Jednakże trzeba się liczyć z tym, że wyniki pomiarów LH wykonywanych w różnych laboratoriachmogą się od siebie różnić.
72
W badaniach klinicznych porównujących r-hFSH (folitropina alfa) z produktami zawierającymi FSHuzyskiwany z moczu w ART (patrz tabela poniżej) oraz w indukcji owulacji GONAL-f był bardziejskuteczny od FSH uzyskiwanego z moczu w zakresie mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresuleczenia wymaganego do wywołania dojrzałości pęcherzyków.
W ART mniejsza dawka całkowita produktu GONAL-f podawana przez krótszy okres leczeniaw porównaniu z FSH uzyskiwanym z moczu prowadziła do większej liczby pobranych komórekjajowych w porównaniu do FSH uzyskiwanego z moczu.
Tabela: Wyniki badania GF 8407 (randomizowane badanie prowadzone w grupach równoległych,porównujące skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu GONAL-f z FSH uzyskiwanym z moczu w technikach wspomaganego rozrodu)
GONAL-f FSH z moczu (n = 130) (n = 116)
Liczba pobranych komórek jajowych 11,0 ± 5,9 8,8 ± 4,8Ilość wymaganych dni stymulacji FSH 11,7 ± 1,9 14,5 ± 3,3Wymagana dawka całkowita FSH 27,6 ± 10,2 40,7 ± 13,6(liczba ampułek zawierających 75 j.m.
FSH)
Konieczność zwiększenia dawki (%) 56,2 85,3
Różnice pomiędzy 2 grupami były statystycznie znamienne (p< 0,05) dla wszystkich wymienionych
kryteriów.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u mężczyzn
Podawanie produktu GONAL-f w skojarzeniu z hCG przez co najmniej 4 miesiące u mężczyzn
z niedoborem FSH prowadzi do stymulacji spermatogenezy.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Folitropina alfa podana dożylnie przenika do przestrzeni płynu pozakomórkowego z okresem półtrwania dla fazy początkowej wynoszącym około 2 godzin i jest wydalana z organizmu z okresempółtrwania dla fazy końcowej wynoszącym około 1 dnia. Objętość dystrybucji i całkowity klirensw stanie stacjonarnym wynosi odpowiednio 10 l i 0,6 l/h. 1/8 dawki folitropiny alfa ulega wydaleniu z moczem.
Bezwzględna biodostępność leku po podaniu podskórnym wynosi około 70%. Po wielokrotnych podaniach folitropina alfa ulega 3-krotnej kumulacji osiągając stężenie w stanie stacjonarnym w ciągu 3-4 dni. Wykazano, że u kobiet z zahamowanym endogennym wydzielaniem gonadotropin, folitropinaalfa skutecznie pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych oraz steroidogenezę, pomimonieoznaczalnego stężenia LH.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne, wynikające z konwencjonalnych badań toksyczności po podaniu jedno-i wielokrotnym i genotoksyczności, nie ujawniają szczególnego zagrożenia dla człowieka, ponad te, które zostały opisane w innych punktach niniejszej ChPL.
Odnotowano przypadki zaburzeń płodności w wyniku zmniejszonej zdolności do zapłodnieniau szczurów, którym długotrwale podawano dawki farmakologiczne folitropiny alfa( 40 j.m./kg/dobę).
Folitropina alfa podawana w dużych dawkach (≥ 5 j.m./kg/dobę) była przyczyną zmniejszonej ilości zdolnych do życia płodów, niewykazujących jednak objawów teratogenności oraz była przyczyną dystocji podobnej do tej obserwowanej po stosowaniu ludzkiej menopauzalnej gonadotropiny
73
otrzymywanej z moczu (hMG). Jednak w związku z tym, że produkt GONAL-f jest przeciwwskazany u kobiet w ciąży dane te mają ograniczone znaczenie kliniczne.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Poloksamer 188 Sacharoza Metionina
Sodu diwodorofosforan jednowodnySodu wodorofosforan dwuwodnym-krezol
Stężony kwas fosforowy Wodorotlenek sodu Woda do wstrzykiwań
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
2 lata
Po otwarciu produkt może być przechowywany maksymalnie przez 28 dni w temperaturze poniżej 25°C. Pacjent powinien napisać na wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f datę pierwszego użycia.
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w lodówce (2°C - 8°C). Nie zamrażać.
Przed otwarciem i w czasie okresu ważności produkt leczniczy można wyjąć z lodówki, bezkonieczności ponownego umieszczania w lodówce, przez okres do 3 miesięcy w temperaturze poniżej 25°C. Produkt należy wyrzucić jeśli nie został zużyty po 3 miesiącach.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Warunki przechowywania po otwarciu, patrz punkt 6.3.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
0,75 ml roztworu do wstrzykiwań w 3 ml wkładzie (szkło typu I) z tłokiem (guma halobutylowa) oraz aluminiową nasadką z czarną gumową wkładką.
Opakowanie zawiera jeden wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony i 12 igieł do użycia ze wstrzykiwaczem w celu wykonania wstrzyknięcia.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Patrz „Instrukcja stosowania”.
Nie stosować roztworu, jeśli zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty. Wszelkie resztki niewykorzystanego produktu należy usunąć po 28 dniach licząc od dnia pierwszego otwarcia.
74
Wkład z produktem GONAL-f 450 j.m./0,75 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu jest tak zaprojektowany, że usunięcie go nie jest możliwe.
Wszystkie użyte igły należy usunąć po wykonaniu wstrzyknięcia.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/034
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 20 października 1995 Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 października 2010
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
75
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 900 j.m./1,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każdy ml roztworu zawiera 600 j.m. folitropiny alfa* (co odpowiada 44 mikrogramom).
Każdy wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony zawiera 900 j.m. (co odpowiada 66 mikrogramom) w 1,5 ml.
* rekombinowany ludzki hormon folikulotropowy (r-hFSH), wytwarzany metodą rekombinacji DNA w komórkach jajnika chomika chińskiego (ang. Chinese Hamster Ovary, CHO)
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu.
Przejrzysty, bezbarwny roztwór.
pH roztworu wynosi 6,7-7,3.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
U dorosłych kobiet
Brak jajeczkowania (w tym zespół policystycznych jajników - ang. Polycystic Ovarian Syndrome) u kobiet, u których nie uzyskano odpowiedzi po zastosowaniu cytrynianu klomifenu. Stymulacja rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych u kobiet poddanych stymulacji owulacji w ramach technik wspomaganego rozrodu (ang. Assisted Reproductive Technologies, ART), takich jak zapłodnienie pozaustrojowe (ang. In Vitro Fertilisation, IVF), dojajowodowe podanie gamet (ang. Gamete Intra-Fallopian Transfer) oraz dojajowodowe podanie zygoty (ang. Zygote Intra-Fallopian Transfer).
GONAL-f w skojarzeniu z hormonem luteinizującym (LH) jest zalecany w stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych u kobiet ze znacznym niedoborem LH i FSH. W badaniach klinicznych te pacjentki wykazywały stężenie endogennego LH w surowicy < 1,2 j.m./l.
U dorosłych mężczyzn
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG) do stymulacji spermatogenezy u mężczyzn z wrodzonym lub nabytym hipogonadyzmem hipogonadotropowym.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Leczenie produktem GONAL-f należy rozpoczynać pod nadzorem lekarza doświadczonegow leczeniu zaburzeń płodności.
Pacjentom należy przekazać prawidłową liczbę wstrzykiwaczy na cykl leczenia i należy przeszkolićich w zakresie stosowania właściwych technik wstrzykiwań.
76
Dawkowanie
Zalecenia dotyczące dawkowania produktu GONAL-f takie same jak w przypadku FSHuzyskiwanego z moczu. Kliniczna ocena produktu GONAL-f wskazuje, że dawki dobowe, schematypodawania i procedury monitorowania leczenia nie powinny być różne od tych stosowanych obecniew przypadku produktów leczniczych zawierających FSH uzyskiwany z moczu. Zaleca sięprzestrzeganie przedstawionych poniżej rekomendowanych dawek początkowych.
W porównawczych badaniach klinicznych wykazano, że zwykle pacjenci wymagają mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresu leczenia produktem GONAL-f w porównaniu z produktamizawierającymi FSH uzyskiwany z moczu. Dlatego, uznaje się za właściwe aby podać mniejszą dawkęcałkowitą produktu GONAL-f niż zazwyczaj stosowaną dawkę FSH uzyskiwanego z moczu, nie tylkow celu optymalizacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, ale również w celu zmniejszenia ryzykaniepożądanej, nadmiernej stymulacji jajników. Patrz punkt 5.1.
Wykazano pełną równoważność biologiczną tych samych dawek uzyskanych przy zastosowaniu postaci jedno- i wielodawkowych produktu GONAL-f.
Kobiety z brakiem owulacji (w tym z zespołem policystycznych jajników)
Produkt GONAL-f może być stosowany w cyklu codziennych wstrzyknięć. U kobiet
miesiączkujących leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego.
Według najczęściej stosowanego schematu podawanie produktu rozpoczyna się od dawki 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę. Następnie, jeśli to konieczne w celu uzyskania właściwej ale nie nadmiernej odpowiedzi, dawkę zwiększa się o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m. co 7 lub najlepiej co 14 dni. Leczeniepowinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianej napodstawie pomiaru wielkości pęcherzyka za pomocą badania USG i (lub) wydzielania estrogenów.Maksymalna dawka dobowa zwykle nie przekracza 225 j.m. FSH. Jeżeli nie uzyskano odpowiedniej odpowiedzi po 4 tygodniach leczenia, ten cykl leczenia należy przerwać i pacjentka musi być poddana dalszej ocenie, po której może wznowić leczenie rozpoczynając od większych dawek niż w poprzednim cyklu.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f należy podać w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów rekombinowanej ludzkiejgonadotropiny łożyskowej alfa (r-hCG) lub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentkaodbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostaćprzeprowadzone zapłodnienie wewnątrzmaciczne (ang. intrauterine insemination, IUI).
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG(patrz punkt 4.4). Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawkimniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu.
Kobiety poddane stymulacji jajników w celu uzyskania rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych przed
zastosowaniem zapłodnienia pozaustrojowego lub innych technik wspomaganego rozrodu
Najczęściej stosowany schemat dawkowania w celu uzyskania wzrostu licznych pęcherzykówobejmuje podanie 150 j.m. do 225 j.m. produktu GONAL-f na dobę, rozpoczynając od 2. lub 3. dnia cyklu menstruacyjnego. Leczenie jest kontynuowane do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków jajnikowych (ocenianej na podstawie stężenia estrogenów w surowicy krwi i (lub) badania ultrasonograficznego). W zależności od odpowiedzi klinicznej dawkę można zmieniać, zazwyczaj nie przekraczając dawki 450 j.m. na dobę. Zwykle odpowiedni stopień dojrzałości pęcherzyków jest osiągany w dziesiątym dniu leczenia (między 5 a 20 dniem).
W celu uzyskania ostatecznej dojrzałości pęcherzyków, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnimwstrzyknięciu produktu GONAL-f podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu 250 mikrogramów r-hCGlub 5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG.
77
Zjawisko „down-regulation” podczas stosowania agonistów lub antagonistów gonadoliberyny (GnRH) jest powszechnie wykorzystywane w celu zahamowania nagłego zwiększenia stężenia endogennego LH oraz w celu kontroli tonicznego uwalniania LH. Według najczęściej stosowanego protokołu podawanie produktu GONAL-f rozpoczyna się około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. Podawanie obu leków kontynuowane jest do momentu uzyskania odpowiedniej dojrzałości pęcherzyków. Przykładowo po 2 tygodniach leczenia agonistą produkt GONAL-f w dawce 150 j.m.do 225 j.m. jest podawany przez pierwsze 7 dni. Następnie dawka produktu jest dostosowywana, w zależności od reakcji jajników na leczenie.
Ogólne doświadczenie dotyczące IVF wskazuje, że współczynnik powodzenia zwykle pozostaje staływ czasie pierwszych czterech prób, a później stopniowo zmniejsza się.
Kobiety z brakiem owulacji wywołanym znacznym niedoborem LH i FSH
U kobiet z niedoborem LH i FSH (hipogonadyzm hipogonadotropowy) celem leczenia produktemGONAL-f w skojarzeniu z lutropiną alfa jest uzyskanie rozwoju pojedynczego dojrzałego pęcherzykaGraafa, z którego po podaniu ludzkiej gonadotropiny łożyskowej (hCG) zostanie uwolniona komórkajajowa. GONAL-f powinien być podawany w cyklu codziennych wstrzyknięć jednocześnie z lutropinąalfa. Ze względu na to, że pacjentki te nie miesiączkują i mają małe stężenie endogennego estrogenu,leczenie może być rozpoczęte w dowolnym dniu.
Zaleca się rozpoczęcie leczenia od dawki 75 j.m. lutropiny alfa i 75 j.m. do 150 j.m. FSH na dobę.Leczenie powinno być modyfikowane w zależności od indywidualnej odpowiedzi pacjentki, ocenianejna podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka jajnikowego za pomocą badania USG i wydzielaniaestrogenów.
Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne dawkę należy zwiększyć o najlepiej 37,5 j.m. lub 75 j.m.najlepiej co 7 lub 14 dni. Można wydłużyć czas stymulacji w każdym cyklu do 5 tygodni.
Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi, w ciągu 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu produktu GONAL-f i lutropiny alfa należy zastosować pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów r-hCG lub5 000 j.m. do 10 000 j.m. hCG. Zaleca się, aby pacjentka odbyła stosunek w dniu podania oraz w następnym dniu po podaniu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzone IUI.
Należy rozważyć podtrzymanie fazy lutealnej, ponieważ brak substancji działających luteotropowo(LH/hCG) może prowadzić do przedwczesnej niewydolności ciałka żółtego.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie należy przerwać i zaniechać podania hCG.Leczenie należy ponownie rozpocząć w kolejnym cyklu menstruacyjnym od dawki mniejszej niżzastosowana w poprzednim cyklu.
Mężczyźni z hipogonadyzmem hipogonadotropowym
Produkt GONAL-f należy podawać w dawce 150 j.m. trzy razy w tygodniu, jednocześnie z ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), przez minimum 4 miesiące. Jeśli po tym okresie u pacjenta nieuzyskano odpowiedzi, leczenie skojarzone można kontynuować; aktualne doświadczenia kliniczne wskazują, że do stymulacji spermatogenezy może być konieczne leczenie przez co najmniej18 miesięcy.
Specjalne grupy pacjentów
Pacjenci w podeszłym wieku
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u pacjentów w podeszłym wieku nie jest właściwe. Nieokreślono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu leczniczego GONAL-f u pacjentóww podeszłym wieku.
Niewydolność nerek lub wątroby
Nie określono bezpieczeństwa stosowania, skuteczności ani farmakokinetyki produktu leczniczegoGONAL-f u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby.
78
Dzieci i młodzież
Stosowanie produktu leczniczego GONAL-f u dzieci i młodzieży nie jest właściwe.
Sposób podawania
Produkt GONAL-f przeznaczony jest do podania podskórnego. Wstrzyknięcie należy wykonywać
codziennie o tej samej porze.
Pierwsze wstrzyknięcie produktu GONAL-f należy wykonać pod ścisłą kontrolą medyczną. Samodzielne podawanie produktu GONAL-f przez pacjenta może być realizowane wyłącznie w przypadku pacjentów z silną motywacją, odpowiednio przeszkolonych i z możliwością konsultacji ze specjalistą.
Ponieważ GONAL-f wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony z wkładem wielodawkowym jestprzeznaczony do kilku wstrzyknięć, należy podać pacjentom szczegółowe instrukcje aby zapobiecniewłaściwemu zastosowaniu postaci wielodawkowej.
Instrukcja dotycząca podawania za pomocą wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego, patrz punkt 6.6 i „Instrukcja stosowania”.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej.
Powiększenie jajników lub torbiel jajnika o innej przyczynie niż zespół policystycznych
jajników.
Krwotoki z dróg rodnych o nieznanej przyczynie. Rak jajników, macicy lub piersi.
Produktu GONAL-f nie wolno stosować w przypadkach, gdy nie można osiągnąć skutecznej
odpowiedzi, takich jak:
pierwotna niewydolność jajników,
wady rozwojowe narządów płciowych uniemożliwiające rozwój ciąży, włókniako-mięśniaki macicy uniemożliwiające rozwój ciąży, pierwotna niewydolność jąder.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Identyfikowalność
W celu poprawienia identyfikowalności biologicznych produktów leczniczych należy czytelniezapisać nazwę i numer serii podawanego produktu.
Ogólne zalecenia
GONAL-f jest substancją gonadotropową, która może powodować łagodne do ciężkich działanianiepożądane i powinien być stosowany przez lekarzy, którzy mają wystarczającą wiedzęi doświadczenie w leczeniu niepłodności.
Terapia gonadotropinami wymaga czasu ze strony lekarza prowadzącego, jak i profesjonalnego personelu pomocniczego oraz dostępności odpowiedniego sprzętu monitorującego. U kobiet, w celu bezpiecznego i skutecznego stosowania produktu GONAL-f wymagane jest regularne monitorowanie reakcji jajników z użyciem USG albo, co jest bardziej zalecane, z użyciem USG w połączeniu z pomiarem stężenia estradiolu w surowicy krwi. Stopień odpowiedzi na przyjmowanie FSH może różnić się u poszczególnych pacjentów. U niektórych reakcja może być bardzo słaba, a u innych
79
nadmierna. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę potrzebną do osiągnięcia celu leczeniazarówno u mężczyzn jak i u kobiet.
Porfiria
Pacjenci chorzy na porfirię, lub u których stwierdzono porfirię w wywiadzie rodzinnym powinni być pod ścisłą obserwacją lekarza podczas leczenia produktem GONAL-f. Pogorszenie choroby lubwystąpienie pierwszych jej objawów może być wskazaniem do przerwania leczenia.
Leczenie u kobiet
Przed rozpoczęciem leczenia powinno się określić dokładnie przyczynę niepłodności pary i wykluczyćewentualne przeciwwskazania do zajścia w ciążę. Szczególnie należy przeprowadzić badaniew kierunku niedoczynności tarczycy, niedoboru hormonów kory nadnerczy, hiperprolaktynemiii zastosować odpowiednie leczenie.
U pacjentek poddanych stymulacji wzrostu pęcherzyków jajnikowych, zarówno w leczeniu brakuowulacji, jak i dla potrzeb technik wspomaganego rozrodu ART może wystąpić powiększenie jajników lub zespół nadmiernej stymulacji jajników. Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f, schematu podawania i uważne monitorowanie leczenia zmniejsza częstość występowania tego typu powikłań. W celu dokładnej interpretacji wskaźników rozwoju i dojrzewania pęcherzyka lekarz powinien posiadać doświadczenie w interpretacji odpowiednich testów.
W badaniach klinicznych wykazano zwiększenie wrażliwości jajników na produkt GONAL-f, jeżelijest on podawany z lutropiną alfa. Jeśli zwiększenie dawki FSH jest konieczne, dawkę należyzwiększać o najlepiej 37,5 j.m. do 75 j.m. najlepiej co 7 do 14 dni.
Nie wykonywano bezpośrednich badań porównawczych produktu GONAL-f/LH i ludzkiejgonadotropiny menopauzalnej (hMG). Porównanie z danymi historycznymi wskazuje, że wskaźnikowulacji uzyskany z GONAL-f/LH jest podobny jak po stosowaniu hMG.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
Spodziewanym skutkiem kontrolowanej stymulacji jajników jest pewnego stopnia powiększeniejajników. Występuje ono częściej u kobiet z zespołem policystycznych jajników, zwykle bezkonieczności zastosowania leczenia.
W odróżnieniu od niepowikłanego powiększenia jajników OHSS to stan, który charakteryzuje sięzwiększającym się stopniem nasilenia. Łączy on w sobie wyraźne powiększenie jajników, dużestężenie hormonów płciowych w surowicy oraz zwiększoną przepuszczalność naczyń, która możeprowadzić do gromadzenia się płynu w jamie otrzewnowej, opłucnowej i rzadko w jamieosierdziowej.
W ciężkich przypadkach OHSS można zaobserwować następujące objawy: ból brzucha, wzdęcia,znaczne powiększenie jajników, zwiększenie masy ciała, duszność, skąpomocz i dolegliwościżołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty i biegunka. Badania kliniczne mogą wykazaćhipowolemię, zagęszczenie krwi, zaburzenie równowagi elektrolitowej, wodobrzusze, krwiakotrzewnej, przesięk opłucnowy, płyn w opłucnej lub ostrą niewydolność płuc. W bardzo rzadkichprzypadkach przebieg ciężkiego OHSS może być powikłany skrętem jajnika lub zdarzeniamizakrzepowo-zatorowymi, takimi jak zatorowość płucna, udar niedokrwienny lub zawał mięśniasercowego.
Do niezależnych czynników ryzyka rozwoju OHSS należą zespół policystycznych jajników, duże bezwzględne lub szybko rosnące stężenie estradiolu w surowicy krwi (np. > 900 pg/ml lub > 3 300 pmol/l w przypadku braku owulacji; > 3 000 pg/ml lub > 11 000 pmol/l w przypadku ART)i duża ilość rozwijających się pęcherzyków jajnika (np. > 3 pęcherzyki o średnicy 14 mm w przypadku braku owulacji; 20 pęcherzyków o średnicy 12 mm w przypadku ART).
80
Przestrzeganie zaleceń dotyczących dawki produktu GONAL-f i schematu podawania może zmniejszyć ryzyko nadmiernej stymulacji jajników (patrz punkty 4.2 i 4.8). W celu wczesnego rozpoznania czynników ryzyka zalecany jest monitoring cyklów stymulacyjnych za pomocą kontroli ultrasonograficznej oraz oznaczania stężenia estradiolu.
Istnieją powody do przypuszczenia, że hCG odgrywa istotną rolę w wywoływaniu OHSS i żew przypadku zajścia w ciążę zespół ten może mieć cięższą postać i dłużej się utrzymywać. Dlatego, w przypadku pojawienia się objawów nadmiernej stymulacji jajników, jak np. stężenie estradiolu w surowicy krwi wynoszące > 5 500 pg/ml lub > 20 200 pmol/l i (lub) łącznie 40 pęcherzyków, zaleca się zaniechać stosowania hCG i poradzić pacjentce aby nie odbywała stosunku płciowego lub zastosowała metody mechaniczne zabezpieczające przed zapłodnieniem przez co najmniej 4 dni. OHSS może nasilić się gwałtownie (w ciągu 24 godzin) lub w ciągu kilku dni i stać się ciężkim stanem klinicznym. Najczęściej występuje po przerwaniu leczenia hormonalnego i osiąga maksimum po około siedmiu do dziesięciu dni po leczeniu. Z tego powodu pacjentki powinny przebywać podobserwacją przez co najmniej 2 tygodnie po podaniu hCG.
W przypadku ART aspiracja pęcherzyków przed owulacją może zmniejszyć ryzyko wystąpieniazespołu nadmiernej stymulacji.
Łagodny lub umiarkowany OHSS zazwyczaj ustępuje samoistnie. Jeżeli wystąpi ciężki zespółnadmiernej stymulacji, zaleca się przerwać leczenie gonadotropinami, o ile jest wciąż kontynuowaneoraz hospitalizować pacjentkę i włączyć odpowiednie leczenie.
Ciąża mnoga
U pacjentek poddanych indukcji owulacji, częstość występowania ciąży mnogiej jest większaw porównaniu z naturalnym zapłodnieniem. W większości przypadków to ciąże bliźniacze. Ciążamnoga, szczególnie liczniejsza niż bliźniacza, zwiększa ryzyko powikłań położniczychi okołoporodowych.
Aby zmniejszyć ryzyko występowania ciąży mnogiej zaleca się dokładne monitorowanie odpowiedzi jajników.
W przypadku ART ryzyko wystąpienia ciąży mnogiej jest związane głównie z liczbą przeniesionychzarodków, ich jakości i wieku pacjentki.
Przed rozpoczęciem terapii pacjentki powinny być poinformowane o potencjalnym ryzyku wystąpienia ciąży mnogiej.
Utrata ciąży
Utrata ciąży w wyniku poronienia lub niedonoszenia występuje częściej u pacjentek poddanychstymulacji wzrostu pęcherzyka do indukcji owulacji lub ART niż wskutek poczęcia naturalnego.
Ciąża pozamaciczna
U kobiet z chorobami jajowodów w wywiadzie ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej jest większe niezależnie od tego, czy ciąża jest wynikiem naturalnego zapłodnienia czy leczenia niepłodności.Obserwowano większą częstość występowania ciąży pozamacicznej po ART w porównaniuz populacją ogólną.
Nowotwory układu rozrodczego
Odnotowano przypadki wystąpienia nowotworów jajników i innych narządów układu rozrodczego, zarówno łagodnych jak i złośliwych, u kobiet poddanych złożonym schematom leczenia w celuleczenia niepłodności. Nie udowodniono, czy leczenie gonadotropinami zwiększa ryzyko wystąpienianowotworów u kobiet niepłodnych.
81
Wrodzone wady rozwojowe
Częstość występowania wrodzonych wad rozwojowych po terapii ART może być nieco większa niżw przypadku zapłodnienia naturalnego. Sądzi się, że jest to spowodowane różnicami osobniczymirodziców (np. wiekiem matki, charakterystyką nasienia) i ciążami mnogimi.
Zdarzenia zakrzepowo-zatorowe
U kobiet z niedawno przebytą lub obecnie występującą chorobą zakrzepowo-zatorową lub u kobiet z rozpoznanymi czynnikami ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, takimi jak dane z wywiadu osobistego i rodzinnego, leczenie gonadotropinami może zwiększyć ryzyko nasilenia lub wystąpienia takich zdarzeń. U takich kobiet korzyści z leczenia gonadotropinami powinny być porównane ze stopniem ryzyka. Należy jednak wspomnieć, że sama ciąża, jak i OHSS niosą za sobą zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń zakrzepowo-zatorowych.
Leczenie u mężczyzn
Zwiększone stężenie endogennego FSH wskazuje na pierwotną niewydolność jąder. U takichpacjentów terapia produktem GONAL-f /hCG nie jest skuteczna. Produktu GONAL-f nie należy stosować, jeśli nie można uzyskać skutecznej odpowiedzi.
W celu oceny odpowiedzi na leczenie zaleca się między innymi przeprowadzenie badania nasienia od4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu terapii.
Zawartość sodu
Produkt GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie produktu GONAL-f z innymi produktami leczniczymi stosowanymiw wywołaniu owulacji (np. hCG, cytrynian klomifenu) może prowadzić do nasilenia odpowiedzijajników, podczas gdy stosowanie agonistów lub antagonistów GnRH w celu wywołania brakuwrażliwości przysadki mózgowej może zwiększać dawki produktu GONAL-f potrzebne do uzyskania właściwej odpowiedzi jajników. Nie odnotowano znaczących klinicznie interakcji z innymi lekami podczas leczenia produktem GONAL-f.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Brak wskazań do stosowania produktu GONAL-f w czasie ciąży. Dane otrzymane z ograniczonejliczby (mniej niż 300 kobiet w ciąży) zastosowań produktu w okresie ciąży nie wskazują, żefolitropina alfa wywołuje wady rozwojowe lub działa szkodliwie na płód/noworodka.
W badaniach na zwierzętach nie obserwowano działania teratogennego (patrz punkt 5.3). W przypadku ekspozycji w trakcie ciąży dane kliniczne nie wystarczające do wykluczenia wpływu teratogennego produktu GONAL-f.
Karmienie piersią
Produkt GONAL-f nie jest wskazany do stosowania w okresie karmienia piersią.
Płodność
Produkt GONAL-f jest wskazany do stosowania w niepłodności (patrz punkt 4.1).
82
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Zakłada się, że produkt GONAL-f nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie profilu bezpieczeństwa
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to ból głowy, torbiele jajników oraz miejscowe reakcjew miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub) podrażnienie w miejscuwstrzyknięcia).
Często zgłaszano łagodny lub umiarkowany zespół nadmiernej stymulacji jajników (OHSS), którynależy traktować jako ryzyko wewnątrzpochodne procedury stymulacji. Do ciężkiego OHSS dochodziniezbyt często (patrz punkt 4.4).
Bardzo rzadko mogą wystąpić powikłania zakrzepowo-zatorowe (patrz punkt 4.4).
Lista działań niepożądanych
W celu określenia częstości stosowane następujące definicje: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko (<1/10 000).
Leczenie u kobiet
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu nerwowego
Bardzo często: ból głowy
Zaburzenia naczyniowe
Bardzo rzadko: powikłania zakrzepowo-zatorowe (zarówno w powiązaniu z OHSS, jak i niezwiązane z OHSS)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia żołądka i jelit
Często: ból brzucha, wzdęcia brzucha, dolegliwości brzucha, nudności, wymioty, biegunka
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Bardzo często: torbiele jajników
Często: łagodny lub umiarkowany OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami)Niezbyt często: ciężki OHSS (łącznie z towarzyszącymi objawami) (patrz punkt 4.4)Rzadko: powikłanie ciężkiego OHSS
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
83
Leczenie u mężczyzn
Zaburzenia układu immunologicznego
Bardzo rzadko: łagodne do ciężkich reakcje nadwrażliwości łącznie z reakcjami anafilaktycznymi i wstrząsem
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Bardzo rzadko: zaostrzenie lub nasilenie astmy
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Często: trądzik
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Często: ginekomastia, żylaki powrózka nasiennego
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Bardzo często: reakcje w miejscu wstrzyknięcia (np. ból, rumień, krwiak, obrzęk i (lub)
podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia)
Badania diagnostyczne
Często: zwiększenie masy ciała
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w
załączniku V.
4.9 Przedawkowanie
Nie jest znany wpływ przedawkowania produktu GONAL-f. Mimo to istnieje możliwość wystąpienia
OHSS (patrz punkt 4.4).
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: hormony płciowe i modulatory układu płciowego, gonadotropiny, kod ATC: G03GA05.
Najważniejszym działaniem wynikającym z pozajelitowego podania FSH u kobiet jest rozwój dojrzałych pęcherzyków Graafa. U kobiet z brakiem owulacji celem leczenia produktem GONAL-fjest rozwój pojedynczego dojrzałego pęcherzyka Graafa, z którego po podaniu hCG uwolni siękomórka jajowa.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u kobiet
W badaniach klinicznych pacjentki ze znacznym niedoborem FSH i LH były diagnozowane na podstawie stężenia LH w surowicy krwi < 1,2 j.m./l (wynik uzyskany w laboratorium centralnym).Jednakże trzeba się liczyć z tym, że wyniki pomiarów LH wykonywanych w różnych laboratoriachmogą się od siebie różnić.
84
W badaniach klinicznych porównujących r-hFSH (folitropina alfa) z produktami zawierającymi FSHuzyskiwany z moczu w ART (patrz tabela poniżej) oraz w indukcji owulacji GONAL-f był bardziejskuteczny od FSH uzyskiwanego z moczu w zakresie mniejszej dawki całkowitej i krótszego okresuleczenia wymaganego do wywołania dojrzałości pęcherzyków.
W ART mniejsza dawka całkowita produktu GONAL-f podawana przez krótszy okres leczeniaw porównaniu z FSH uzyskiwanym z moczu prowadziła do większej liczby pobranych komórekjajowych w porównaniu do FSH uzyskiwanego z moczu.
Tabela: Wyniki badania GF 8407 (randomizowane badanie prowadzone w grupach równoległych,porównujące skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu GONAL-f z FSH uzyskiwanym z moczu w technikach wspomaganego rozrodu)
GONAL-f FSH z moczu (n = 130) (n = 116)
Liczba pobranych komórek jajowych 11,0 ± 5,9 8,8 ± 4,8Ilość wymaganych dni stymulacji FSH 11,7 ± 1,9 14,5 ± 3,3Wymagana dawka całkowita FSH 27,6 ± 10,2 40,7 ± 13,6(liczba ampułek zawierających 75 j.m.
FSH)
Konieczność zwiększenia dawki (%) 56,2 85,3
Różnice pomiędzy 2 grupami były statystycznie znamienne (p< 0,05) dla wszystkich wymienionych
kryteriów.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania u mężczyzn
Podawanie produktu GONAL-f w skojarzeniu z hCG przez co najmniej 4 miesiące u mężczyzn
z niedoborem FSH prowadzi do stymulacji spermatogenezy.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Folitropina alfa podana dożylnie przenika do przestrzeni płynu pozakomórkowego z okresem półtrwania dla fazy początkowej wynoszącym około 2 godzin i jest wydalana z organizmu z okresempółtrwania dla fazy końcowej wynoszącym około 1 dnia. Objętość dystrybucji i całkowity klirensw stanie stacjonarnym wynosi odpowiednio 10 l i 0,6 l/h. 1/8 dawki folitropiny alfa ulega wydaleniu z moczem.
Bezwzględna biodostępność leku po podaniu podskórnym wynosi około 70%. Po wielokrotnych podaniach folitropina alfa ulega 3-krotnej kumulacji osiągając stężenie w stanie stacjonarnym w ciągu 3-4 dni. Wykazano, że u kobiet z zahamowanym endogennym wydzielaniem gonadotropin, folitropinaalfa skutecznie pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych oraz steroidogenezę, pomimonieoznaczalnego stężenia LH.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne, wynikające z konwencjonalnych badań toksyczności po podaniu jedno-i wielokrotnym i genotoksyczności, nie ujawniają szczególnego zagrożenia dla człowieka, ponad te, które zostały opisane w innych punktach niniejszej ChPL.
Odnotowano przypadki zaburzeń płodności w wyniku zmniejszonej zdolności do zapłodnieniau szczurów, którym długotrwale podawano dawki farmakologiczne folitropiny alfa( 40 j.m./kg/dobę).
Folitropina alfa podawana w dużych dawkach (≥ 5 j.m./kg/dobę) była przyczyną zmniejszonej ilości zdolnych do życia płodów, niewykazujących jednak objawów teratogenności oraz była przyczyną dystocji podobnej do tej obserwowanej po stosowaniu ludzkiej menopauzalnej gonadotropiny
85
otrzymywanej z moczu (hMG). Jednak w związku z tym, że produkt GONAL-f jest przeciwwskazany u kobiet w ciąży dane te mają ograniczone znaczenie kliniczne.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Poloksamer 188 Sacharoza Metionina
Sodu diwodorofosforan jednowodnySodu wodorofosforan dwuwodnym-krezol
Stężony kwas fosforowy Wodorotlenek sodu Woda do wstrzykiwań
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
2 lata
Po otwarciu produkt może być przechowywany maksymalnie przez 28 dni w temperaturze poniżej 25°C. Pacjent powinien napisać na wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f datę pierwszego użycia.
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w lodówce (2°C - 8°C). Nie zamrażać.
Przed otwarciem i w czasie okresu ważności produkt leczniczy można wyjąć z lodówki, bezkonieczności ponownego umieszczania w lodówce, przez okres do 3 miesięcy w temperaturze poniżej 25°C. Produkt należy wyrzucić jeśli nie został zużyty po 3 miesiącach.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Warunki przechowywania po otwarciu, patrz punkt 6.3.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
1,5 ml roztworu do wstrzykiwań w 3 ml wkładzie (szkło typu I) z tłokiem (guma halobutylowa) oraz aluminiową nasadką z czarną gumową wkładką.
Opakowanie zawiera jeden wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony i 20 igieł do użycia ze wstrzykiwaczem w celu wykonania wstrzyknięcia.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Patrz „Instrukcja stosowania”.
Nie stosować roztworu, jeśli zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.Wszelkie resztki niewykorzystanego produktu należy usunąć po 28 dniach licząc od dnia pierwszegootwarcia.
86
Wkład z produktem GONAL-f 900 j.m./1,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu jest tak zaprojektowany, że usunięcie go nie jest możliwe.
Wszystkie użyte igły należy usunąć po wykonaniu wstrzyknięcia.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/035
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 20 października 1995 Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 października 2010
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
87
ANEKS II
A. WYTWÓRCY BIOLOGICZNEJ SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ WYTWÓRCA ODPOWIEDZIALNY ZA ZWOLNIENIE SERII
B. WARUNKI LUB OGRANICZENIA DOTYCZĄCE
ZAOPATRZENIA I STOSOWANIA
C. INNE WARUNKI I WYMAGANIA DOTYCZĄCE
DOPUSZCZENIA DO OBROTU
D. WARUNKI LUB OGRANICZENIA DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO I SKUTECZNEGO STOSOWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO
88
A. WYTWÓRCY BIOLOGICZNEJ SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ WYTWÓRCA ODPOWIEDZIALNY ZA ZWOLNIENIE SERII
Nazwa i adres wytwórcy biologicznej substancji czynnej
Merck Serono S.A.
Succursale d’Aubonne Zone Industrielle de l’Ouriettaz 1170 Aubonne Szwajcaria
lub
Merck S.L. C/Batanes 1
28760 Tres Cantos (Madrid)Hiszpania
Nazwa i adres wytwórcy odpowiedzialnego za zwolnienie serii
Merck Serono S.p.A.
Via delle Magnolie 15 (loc. frazione Zona Industriale) 70026 Modugno (BA)
Włochy
B. WARUNKI LUB OGRANICZENIA DOTYCZĄCE ZAOPATRZENIA I STOSOWANIA
Produkt leczniczy wydawany na receptę do zastrzeżonego stosowania (patrz aneks I: Charakterystyka Produktu Leczniczego, punkt 4.2).
C. INNE WARUNKI I WYMAGANIA DOTYCZĄCE DOPUSZCZENIA DO OBROTU
Okresowe raporty o bezpieczeństwie stosowania (ang. Periodic safety update reports,
PSURs)
Wymagania do przedłożenia okresowych raportów o bezpieczeństwie stosowania tego produktu leczniczego określone w wykazie unijnych dat referencyjnych (wykaz EURD), o którym mowa w art. 107c ust. 7 dyrektywy 2001/83/WE i jego kolejnych aktualizacjach ogłaszanych na europejskiejstronie internetowej dotyczącej leków.
D. WARUNKI I OGRANICZENIA DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO I SKUTECZNEGO
STOSOWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO
Plan zarządzania ryzykiem (ang. Risk Management Plan, RMP)
Podmiot odpowiedzialny podejmie wymagane działania i interwencje z zakresu nadzoru nadbezpieczeństwem farmakoterapii wyszczególnione w RMP, przedstawionym w module 1.8.2dokumentacji do pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, i wszelkich jego kolejnych aktualizacjach.
89
Uaktualniony RMP należy przedstawiać:
na żądanie Europejskiej Agencji Leków;
w razie zmiany systemu zarządzania ryzykiem, zwłaszcza w wyniku uzyskania nowych informacji, które mogą istotnie wpłynąć na stosunek ryzyka do korzyści, lub w wyniku uzyskania istotnych informacji, dotyczących bezpieczeństwa stosowania produktu leczniczego lub odnoszących się do minimalizacji ryzyka.
90
ANEKS III
OZNAKOWANIE OPAKOWAŃ I ULOTKA DLA PACJENTA
91
A. OZNAKOWANIE OPAKOWAŃ
92
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH
PUDEŁKO ZAWIERAJĄCE 1, 5, 10 FIOLEK PRODUKTU GONAL-f 75 J.M. I 1, 5,10 AMPUŁKO-STRZYKAWEK
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 75 j.m., proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań folitropina alfa
2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ
Każda fiolka zawiera 5,5 mikrograma folitropiny alfa, co odpowiada 75 j.m. Każdy ml odtworzonego
roztworu zawiera 75 j.m.
3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH
Substancje pomocnicze: sacharoza, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforandwuwodny, metionina, polisorbat 20, stężony kwas fosforowy i wodorotlenek sodu. Rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań: woda do wstrzykiwań.
4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA
1 fiolka z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań1 ampułko-strzykawka z 1 ml rozpuszczalnika
5 fiolek z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań5 ampułko-strzykawek z 1 ml rozpuszczalnika
10 fiolek z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań10 ampułko-strzykawek z 1 ml rozpuszczalnika
5. SPOSÓB I DROGA PODANIA
Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku.
Podanie podskórne
6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO
W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI
Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE
8. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
93
9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celuochrony przed światłem.
10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE
Wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć.
11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/025 1 fiolka z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań 1 ampułko-strzykawka z rozpuszczalnikiem
EU/1/95/001/026 5 fiolek z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań 5 ampułko-strzykawek z rozpuszczalnikiem
EU/1/95/001/027 10 fiolek z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań 10 ampułko-strzykawek z rozpuszczalnikiem
13. NUMER SERII
Nr serii (Lot)
Nr serii (Lot) rozpuszczalnika
14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI
15. INSTRUKCJA UŻYCIA
16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A
gonal-f 75 j.m.
17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D
Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.
94
18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA
PCSNNN
95
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH
TEKST ETYKIETY NA FIOLCE Z PRODUKTEM GONAL-F 75 J.M.
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
GONAL-f 75 j.m., proszek do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
folitropina alfasc.
2. SPOSÓB PODAWANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
4. NUMER SERII
Lot
5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
75 j.m.
6. INNE
96
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH
TEKST ETYKIETY NA AMPUŁKO-STRZYKAWCE Z ROZPUSZCZALNIKIEM DLA PRODUKTU GONAL-f 75 J.M.
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
Rozpuszczalnik do proszku do sporządzania roztworu do wstrzykiwań dla produktu GONAL-fwoda do wstrzykiwań
2. SPOSÓB PODAWANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
4. NUMER SERII
Lot
5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
1 ml/ampułko-strzykawkę
6. INNE
97
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH
PUDEŁKO ZAWIERAJĄCE 1 FIOLKĘ PRODUKTU GONAL-f 1050 J.M./1,75 MLI 1 AMPUŁKO-STRZYKAWKĘ
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 1050 j.m./1,75 ml, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
folitropina alfa
2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ
Każda wielodawkowa fiolka zawiera 87 mikrogramów folitropiny alfa, co odpowiada 1 200 j.m.Każdy ml odtworzonego roztworu zawiera 600 j.m.
3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH
Substancje pomocnicze: sacharoza, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforan dwuwodny, stężony kwas fosforowy i wodorotlenek sodu.
Rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań: woda do wstrzykiwań, 0,9% alkohol
benzylowy.
4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA
1 fiolka z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań1 ampułko-strzykawka z 2 ml rozpuszczalnika
15 strzykawek jednorazowego użytku wyskalowanych w jednostkach FSH
5. SPOSÓB I DROGA PODANIA
Wyłącznie do wielokrotnych wstrzyknięć.Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie podskórne
6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO
W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI
Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE
Załączona ampułko-strzykawka z rozpuszczalnikiem powinna być użyta wyłącznie do sporządzenia roztworu.
Fiolka zawierająca sporządzony roztwór powinna być używana wyłącznie przez jednego pacjenta.
98
8. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA
Przed sporządzeniem roztworu, nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Po sporządzeniu roztworu nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Nie zamrażać. Przechowywać w oryginalnym pojemniku.
10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE
Wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć po upływie 28 dni.
11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/021 1 fiolka z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań 1 ampułko-strzykawka z rozpuszczalnikiem
15 strzykawek jednorazowego użytku
13. NUMER SERII
Nr serii (Lot)
Nr serii (Lot) rozpuszczalnika
14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI
15. INSTRUKCJA UŻYCIA
16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A
gonal-f 1050 j.m.
17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D
Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.
99
18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA
PCSNNN
100
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH
TEKST ETYKIETY NA FIOLCE Z PRODUKTEM GONAL-F 1050 J.M./1,75 ML
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
GONAL-f 1050 j.m./1,75 ml, proszek do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
folitropina alfasc.
2. SPOSÓB PODAWANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
4. DATA SPORZĄDZENIA ROZTWORU
Data:
5. NUMER SERII
Lot
6. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
1 200 j.m./fiolkę
7. INNE
101
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH
TEKST ETYKIETY NA AMPUŁKO-STRZYKAWCE Z ROZPUSZCZALNIKIEM DLA PRODUKTU GONAL-f 1050 J.M./1,75 ML
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
Rozpuszczalnik dla produktu GONAL-f 1050 j.m./1,75 ml
woda do wstrzykiwań, 0,9% alkohol benzylowy
2. SPOSÓB PODAWANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
4. NUMER SERII
Lot
5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
2 ml/ampułko-strzykawkę
6. INNE
102
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH
PUDEŁKO ZAWIERAJĄCE 1 FIOLKĘ PRODUKTU GONAL-f 450 J.M./0,75 MLI 1 AMPUŁKO-STRZYKAWKĘ
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 450 j.m./0,75 ml, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
folitropina alfa
2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ
Każda wielodawkowa fiolka zawiera 44 mikrogramy folitropiny alfa, co odpowiada 600 j.m. Każdy ml odtworzonego roztworu zawiera 600 j.m.
3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH
Substancje pomocnicze: sacharoza, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforan dwuwodny, stężony kwas fosforowy i wodorotlenek sodu.
Rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań: woda do wstrzykiwań, 0,9% alkohol
benzylowy.
4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA
1 fiolka z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań1 ampułko-strzykawka z 1 ml rozpuszczalnika
6 strzykawek jednorazowego użytku wyskalowanych w jednostkach FSH
5. SPOSÓB I DROGA PODANIA
Wyłącznie do wielokrotnych wstrzyknięć.Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie podskórne
6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO
W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI
Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE
Załączona ampułko-strzykawka z rozpuszczalnikiem powinna być użyta wyłącznie do sporządzenia roztworu.
Fiolka zawierająca sporządzony roztwór powinna być używana wyłącznie przez jednego pacjenta.
103
8. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA
Przed sporządzeniem roztworu nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Po sporządzeniu roztworu nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Nie zamrażać. Przechowywać w oryginalnym pojemniku.
10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE
Wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć po upływie 28 dni.
11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/031 1 fiolka z proszkiem do sporządzania roztworu do wstrzykiwań 1 ampułko-strzykawka z rozpuszczalnikiem
6 strzykawek jednorazowego użytku
13. NUMER SERII
Nr serii (Lot)
Nr serii (Lot) rozpuszczalnika
14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI
15. INSTRUKCJA UŻYCIA
16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A
gonal-f 450 j.m.
17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D
Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.
104
18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA
PCSNNN
105
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH
TEKST ETYKIETY NA FIOLCE Z PRODUKTEM GONAL-F 450 J.M. / 0,75 ML
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
GONAL-f 450 j.m./0,75 ml, proszek do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
folitropina alfasc.
2. SPOSÓB PODAWANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
4. DATA SPORZĄDZENIA ROZTWORU
Data:
5. NUMER SERII
Lot
6. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
600 j.m./fiolkę
7. INNE
106
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH
TEKST ETYKIETY NA AMPUŁKO-STRZYKAWce Z ROZPUSZCZALNIKIEM DLA PRODUKTU GONAL-f 450 J.M./0,75 ML
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
Rozpuszczalnik dla produktu GONAL-f 450 j.m./0,75 ml woda do wstrzykiwań, 0,9% alkohol benzylowy
2. SPOSÓB PODAWANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
4. NUMER SERII
Lot
5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
1 ml/ampułko-strzykawkę
6. INNE
107
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH
GONAL-f 150 J.M./0,25 ML WSTRZYKIWACZ, PUDEŁKO Z 1 WSTRZYKIWACZEM PÓŁAUTOMATYCZNYM NAPEŁNIONYM
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 150 j.m./0,25 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu folitropina alfa
2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ
Każdy wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony zawiera 150 j.m. folitropiny alfa, co
odpowiada 11 mikrogramom w 0,25 ml.
Folitropina alfa, 600 j.m./ml (co odpowiada 44 mikrogramom/ml).
3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH
Substancje pomocnicze: poloksamer 188, sacharoza, metionina, sodu diwodorofosforan jednowodny,sodu wodorofosforan dwuwodny, m-krezol, stężony kwas fosforowy, wodorotlenek sodu i woda dowstrzykiwań.
4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu 1 wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony4 igły iniekcyjne
5. SPOSÓB I DROGA PODANIA
Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku.
Podanie podskórne
6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO
W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI
Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE
8. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
108
9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA
Przechowywać w lodówce. Nie zamrażać.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.Z zachowaniem okresu ważności, lek może być przechowywany w temperaturze poniżej 25°C do 3 miesięcy bez schładzania i musi być potem zniszczony.
Po otwarciu lek może być przechowywany przez maksymalnie 28 dni w temperaturze poniżej 25°C.
10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE
Wszelkie niewykorzystane resztki leku lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/036 roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu 4 igły
13. NUMER SERII
Nr serii (Lot)
14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI
15. INSTRUKCJA UŻYCIA
16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A
gonal-f 150 j.m./0,25 ml
17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D
Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.
109
18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA
PCSNNN
110
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA WSTRZYKIWACZU
ETYKIETA UMIESZCZONA NA WSTRZYKIWACZU GONAL-f 150 J.M./0,25 ML
Na każdym wstrzykiwaczu umieszczona będzie etykieta, na której pacjent może zapisać datępierwszego użycia.
111
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH
GONAL-f 150 J.M./0,25 ML WSTRZYKIWACZ, TEKST ETYKIETY UMIESZCZONEJ NAWSTRZYKIWACZU
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
GONAL-f 150 j.m./0,25 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu folitropina alfa Podanie podskórne
2. SPOSÓB PODANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
Termin ważności po pierwszym użyciu: 28 dni
4. NUMER SERII
Lot
5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
150 j.m./0,25 ml
6. INNE
112
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH
GONAL-f 300 J.M./0,5 ML WSTRZYKIWACZ, PUDEŁKO ZE WSTRZYKIWACZEM PÓŁAUTOMATYCZNYM NAPEŁNIONYM
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 300 j.m./0,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu folitropina alfa
2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ
Każdy wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony zawiera 300 j.m. folitropiny alfa, co odpowiada 22 mikrogramom w 0,5 ml.
Folitropina alfa, 600 j.m./ml (co odpowiada 44 mikrogramom/ml).
3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH
Substancje pomocnicze: poloksamer 188, sacharoza, metionina, sodu diwodorofosforan jednowodny,sodu wodorofosforan dwuwodny, m-krezol, stężony kwas fosforowy, wodorotlenek sodu i woda dowstrzykiwań.
4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu 1 wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony8 igieł iniekcyjnych
5. SPOSÓB I DROGA PODANIA
Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku.
Podanie podskórne
6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI
Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE
8. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
113
9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA
Przechowywać w lodówce. Nie zamrażać.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.Z zachowaniem okresu ważności, lek może być przechowywany w temperaturze poniżej 25°C do 3 miesięcy bez schładzania i musi być potem zniszczony.
Po otwarciu lek może być przechowywany przez maksymalnie 28 dni w temperaturze poniżej 25°C.
10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE
Wszelkie niewykorzystane resztki leku lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/033 roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu 8 igieł
13. NUMER SERII
Nr serii (Lot)
14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI
15. INSTRUKCJA UŻYCIA
16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A
gonal-f 300 j.m./0,5 ml
17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D
Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.
114
18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA
PCSNNN
115
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA WSTRZYKIWACZU
ETYKIETA UMIESZCZONA NA WSTRZYKIWACZU GONAL-f 300 J.M./0,5 ML
Na każdym wstrzykiwaczu umieszczona będzie etykieta, na której pacjent może zapisać datępierwszego użycia.
116
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH
GONAL-f 300 J.M./0,5 ML WSTRZYKIWACZ, TEKST ETYKIETY UMIESZCZONEJ NAWSTRZYKIWACZU
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
GONAL-f 300 j.m./0,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu folitropina alfa Podanie podskórne
2. SPOSÓB PODANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
Termin ważności po pierwszym użyciu: 28 dni
4. NUMER SERII
Lot
5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
300 j.m./0,5 ml
6. INNE
117
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH
GONAL-f 450 J.M./0,75 ML, PUDEŁKO ZE WSTRZYKIWACZEM PÓŁAUTOMATYCZNYM NAPEŁNIONYM
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 450 j.m./0,75 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu folitropina alfa
2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ
Każdy wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony zawiera 450 j.m. folitropiny alfa, co
odpowiada 33 mikrogramom w 0,75 ml.
Folitropina alfa, 600 j.m./ml (co odpowiada 44 mikrogramom/ml).
3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH
Substancje pomocnicze: poloksamer 188, sacharoza, metionina, sodu diwodorofosforan jednowodny,sodu wodorofosforan dwuwodny, m-krezol, stężony kwas fosforowy, wodorotlenek sodu i woda dowstrzykiwań.
4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu 1 wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony12 igieł iniekcyjnych
5. SPOSÓB I DROGA PODANIA
Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku.
Podanie podskórne
6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI
Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE
8. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
118
9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA
Przechowywać w lodówce. Nie zamrażać.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.Z zachowaniem okresu ważności, lek może być przechowywany w temperaturze poniżej 25°C do 3 miesięcy bez schładzania i musi być potem zniszczony.
Po otwarciu lek może być przechowywany przez maksymalnie 28 dni w temperaturze poniżej 25°C.
10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE
Wszelkie niewykorzystane resztki leku lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/034 roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu 12 igieł
13. NUMER SERII
Nr serii (Lot)
14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI
15. INSTRUKCJA UŻYCIA
16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A
gonal-f 450 j.m./0,75 ml
17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D
Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.
119
18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA
PCSNNN
120
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA WSTRZYKIWACZU
ETYKIETA UMIESZCZONA NA WSTRZYKIWACZU GONAL-f 450 J.M./0,75 ML
Na każdym wstrzykiwaczu umieszczona będzie etykieta, na której pacjent może zapisać datępierwszego użycia.
121
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACH BEZPOŚREDNICH
GONAL-f 450 J.M./0,75 ML WSTRZYKIWACZ, TEKST ETYKIETY UMIESZCZONEJ NAWSTRZYKIWACZU
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
GONAL-f 450 j.m./0,75 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu folitropina alfa Podanie podskórne
2. SPOSÓB PODANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
Termin ważności po pierwszym użyciu: 28 dni
4. NUMER SERII
Lot
5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
450 j.m./0,75 ml
6. INNE
122
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH
GONAL-f 900 J.M./1,5 ML WSTRZYKIWACZ, PUDEŁKO ZE WSTRZYKIWACZEM PÓŁAUTOMATYCZNYM NAPEŁNIONYM
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GONAL-f 900 j.m./1,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu folitropina alfa
2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ
Każdy wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony zawiera 900 j.m. folitropiny alfa, co
odpowiada 66 mikrogramom w 1,5 ml.
Folitropina alfa, 600 j.m./ml (co odpowiada 44 mikrogramom/ml).
3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH
Substancje pomocnicze: poloksamer 188, sacharoza, metionina, sodu diwodorofosforan jednowodny,sodu wodorofosforan dwuwodny, m-krezol, stężony kwas fosforowy, wodorotlenek sodu i woda dowstrzykiwań.
4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu 1 wielodawkowy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony20 igieł iniekcyjnych
5. SPOSÓB I DROGA PODANIA
Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku.
Podanie podskórne
6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI
Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE
8. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
123
9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA
Przechowywać w lodówce. Nie zamrażać.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.Z zachowaniem okresu ważności, lek może być przechowywany w temperaturze poniżej 25°C do 3 miesięcy bez schładzania i musi być potem zniszczony.
Po otwarciu lek może być przechowywany przez maksymalnie 28 dni w temperaturze poniżej 25°C.
10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE
Wszelkie niewykorzystane resztki leku lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO
Merck Europe B.V.Gustav Mahlerplein 102 1082 MA Amsterdam Holandia
12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
EU/1/95/001/035 roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu 20 igieł
13. NUMER SERII
Nr serii (Lot)
14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI
15. INSTRUKCJA UŻYCIA
16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A
gonal-f 900 j.m./1,5 ml
17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D
Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.
124
18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA
PCSNNN
125
INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA WSTRZYKIWACZU
ETYKIETA UMIESZCZONA NA WSTRZYKIWACZU GONAL-f 900 J.M./1,5 ML
Na każdym wstrzykiwaczu umieszczona będzie etykieta, na której pacjent może zapisać datępierwszego użycia.
126
MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH
GONAL-f 900 J.M./1,5 ML WSTRZYKIWACZ, TEKST ETYKIETY UMIESZCZONEJ NAWSTRZYKIWACZU
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA
GONAL-f 900 j.m./1,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu folitropina alfa Podanie podskórne
2. SPOSÓB PODANIA
3. TERMIN WAŻNOŚCI
EXP
Termin ważności po pierwszym użyciu: 28 dni
4. NUMER SERII
Lot
5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY
JEDNOSTEK
900 j.m./1,5 ml
6. INNE
127
B. ULOTKA DLA PACJENTA
128
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika
GONAL-f 75 j.m., proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
folitropina alfa
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta.
Należy zachować ulotkę, aby w razie potrzeby móc ponownie przeczytać. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby takie same. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
3. Jak stosować lek GONAL-f
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
Co to jest lek GONAL-f
Lek GONAL-f zawiera folitropinę alfa. Folitropina alfa jest rodzajem hormonu folikulotropowego (FSH) należącego do rodziny hormonów zwanych gonadotropinami. Gonadotropiny uczestniczą w procesach rozrodczych i płodności.
W jakim celu stosuje się lek GONAL-f
U dorosłych kobiet lek GONAL-f stosuje się:
w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania, które nie odpowiedziały na leczenie lekiem zwanym cytrynianem klomifenu; razem z innym lekiem, zwanym lutropiną alfa (hormon luteinizujący lub LH), w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania spowodowanym bardzo małym wytwarzaniem gonadotropin (FSH i LH) przez ich organizm; w celu wywołania wzrostu kilku pęcherzyków jajnikowych (z których każdy zawiera jedną komórkę jajową) u kobiet poddanych technikom wspomaganego rozrodu (dzięki którym kobieta może zajść w ciążę), takim jak zapłodnienie pozaustrojowe, dojajowodowe podanie gamet lub dojajowodowe podanie zygoty.
U dorosłych mężczyzn lek GONAL-f stosuje się:
razem z innym lekiem, zwanym ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), w celu stymulacji produkcji nasienia u mężczyzn, którzy niepłodni z powodu małego stężenia pewnych hormonów.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
Przed rozpoczęciem leczenia konieczna jest ocena płodności pacjentki i jej partnera przez lekarzaz doświadczeniem w leczeniu zaburzeń płodności.
129
Kiedy nie stosować leku GONAL-f
Jeśli pacjent ma uczulenie na hormon folikulotropowy lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).
Jeśli u pacjenta występują guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej (obie te struktury częścią mózgu).
U kobiet:
jeśli stwierdzono powiększenie jajników lub torebki płynu w jajnikach (torbiele jajników)
o nieznanej przyczynie,
jeśli występują krwawienia z pochwy o nieznanej przyczynie, jeśli stwierdzono raka jajników, macicy lub piersi,
jeśli istnieją stany, które zazwyczaj sprawiają, że prawidłowa ciąża jest niemożliwa, takie jak niewydolność jajników (przedwczesna menopauza) lub wada rozwojowa narządów płciowych.
U mężczyzn:
jeśli stwierdzono nieodwracalne uszkodzenie jąder.
Leku GONAL-f nie wolno stosować, kiedy którykolwiek z wyżej wymienionych punktów dotyczy pacjenta. W razie wątpliwości należy omówić to z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania leku.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Porfiria
Jeśli pacjent lub którykolwiek członek jego rodziny jest chory na porfirię (niezdolność rozkładania porfiryn, która może być przekazywana dziedzicznie przez rodziców dzieciom) powinienpoinformować o tym lekarza prowadzącego przed rozpoczęciem leczenia.
Należy niezwłocznie powiadomić lekarza prowadzącego, jeśli: u pacjenta wystąpi zwiększona delikatność skóry i podatność na pokrywanie się pęcherzykami, zwłaszcza w przypadku skóry często wystawianej na słońce i (lub) wystąpi ból żołądka, rąk lub nóg.
W przypadku wystąpienia jakiejkolwiek z wyżej wymienionych dolegliwości lekarz prowadzący może
zalecić przerwanie leczenia.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
W przypadku kobiet lek zwiększa ryzyko rozwoju zespołu OHSS. Wówczas dochodzi do nadmiernego rozwoju pęcherzyków jajnika, z których powstają duże torbiele. Jeśli pacjentka ma bóle w dolnej części brzucha, przybiera szybko na wadze, ma nudności lub wymioty, lub trudności z oddychaniem należy niezwłocznie powiadomić o tym lekarza prowadzącego, który może zalecić przerwanie stosowania leku (patrz punkt 4).
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, a zalecana dawka i schemat podawania przestrzegane, występowanieOHSS jest mniej prawdopodobne. Leczenie lekiem GONAL-f rzadko wywołuje ciężkiego stopniaOHSS, jeżeli nie podano leku stosowanego w celu wywołania ostatecznego dojrzewania pęcherzyka(zawierającego ludzką gonadotropinę kosmówkową hCG). Lekarz prowadzący powinien zaprzestać podawania hCG w przypadkach rozwijającego się OHSS i zalecić nieodbywanie stosunku płciowego lub zastosowanie mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez przynajmniej cztery dni.
Ciąża mnoga
W przypadku stosowania leku GONAL-f występuje zwiększone ryzyko zajścia w ciążę mnogą (w większości przypadków bliźniaczą) w porównaniu z zapłodnieniem naturalnym. Ciąża mnoga może prowadzić do powikłań zdrowotnych matki i dzieci. Ryzyko ciąży mnogiej może być
130
zminimalizowane przez przestrzeganie zalecanej dawki leku GONAL-f i schematu podawania. Ryzyko ciąży mnogiej występujące po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu jest związane z wiekiem pacjentki, jakością i liczbą zapłodnionych komórek jajowych lub podanych pacjentce zarodków.
Poronienie
Po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu lub stymulacji jajników w celu wytworzenia komórek jajowych u pacjentki istnieje większe prawdopodobieństwo poronienia niż przeciętnie u kobiet.
Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)
Jeśli w przeszłości lub niedawno u pacjentki lub u członka jej rodziny wystąpiły incydenty zakrzepowe w nogach lub płucach, zawał serca lub udar mózgu, może zwiększyć się ryzykowystąpienia tych zdarzeń lub ich pogorszenia u pacjentki w związku z leczeniem lekiem GONAL-f.
Nadmiar FSH we krwi u mężczyzn
U mężczyzn zwiększone stężenie FSH we krwi wskazuje na uszkodzenie jąder. Lek GONAL-f jest zwykle nieskuteczny w takich przypadkach.
Jeśli lekarz prowadzący zdecyduje się na próbę leczenia lekiem GONAL-f, w celu monitorowanialeczenia może on zalecić pacjentowi wykonanie badania nasienia od 4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu leczenia.
Dzieci
Lek GONAL-f nie jest wskazany do stosowania u dzieci.
Lek GONAL-f a inne leki
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lubostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.
Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f razem z innymi lekami stymulującymi jajeczkowanie (jak np. hCG lub cytrynian klomifenu) to odpowiedź pęcherzyków jajnika może być wzmożona. Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f równocześnie z agonistami lub antagonistami hormonu uwalniającego gonadotropiny (ang. gonadotropin-releasing hormone, GnRH) (leki te zmniejszają stężenie hormonów płciowych i wstrzymują jajeczkowanie) może być konieczna większa dawka leku GONAL-f w celu wytwarzania pęcherzyków.
Ciąża i karmienie piersią
Nie należy stosować leku GONAL-f, jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn
Nie oczekuje się, że lek będzie miał wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania
maszyn.
Lek GONAL-f zawiera sód
Lek GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
131
3. Jak stosować lek GONAL-f
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócićsię do lekarza lub farmaceuty.
Stosowanie leku
Lek GONAL-f przeznaczony jest do podawania w postaci wstrzyknięcia podskórnego (pod
skórę).
Pierwsze wstrzyknięcie leku GONAL-f należy wykonać pod nadzorem lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący lub pielęgniarka pokażą jak wstrzykiwać lek GONAL-f, zanim pacjent będzie mógł wykonać samodzielne wstrzyknięcie.
Jeśli pacjent samodzielnie stosuje lek GONAL-f, powinien dokładnie zapoznać się z instrukcją na końcu niniejszej ulotki (Jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik”) i stosować się do niej.
Ile leku stosować
Lekarz prowadzący zdecyduje jaką dawkę leku należy stosować i jak często. Poniżej opisane dawki podane w jednostkach międzynarodowych (j.m.).
Kobiety
Jeśli u pacjentki nie występuje jajeczkowanie i stwierdza się nieregularne miesiączki lub brakmiesiączki:
lek GONAL-f jest zwykle podawany codziennie;
jeśli u pacjentki stwierdza się nieregularne miesiączki, stosowanie leku GONAL-f należy rozpocząć w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego. Jeśli u pacjentki nie występują miesiączki, może ona rozpocząć stosowanie leku w dowolnym dniu;
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. na dobę; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
maksymalna dawka dobowa leku GONAL-f zwykle nie jest większa niż 225 j.m.; jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza pożądanej odpowiedzi po 4 tygodniach należy przerwać tencykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większądawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, nie miesiączkuje i stwierdzono u niej bardzo małe stężenie hormonów FSH i LH:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. razem
z 75 j.m. lutropiny alfa;
pacjentka stosuje oba leki codziennie przez okres do 5 tygodni; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
132
jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f i lutropiny alfa. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny. Alternatywnie może zostać wykonane zapłodnienie wewnątrzmaciczne przez umieszczenie nasienia w jamie macicy.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza odpowiedzi po 5 tygodniach, należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większą dawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli u pacjentki konieczne jest rozwinięcie wielu komórek jajowych w celu pobrania ich przed wszelkimi technikami wspomaganego rozrodu:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 150 j.m. do 225 j.m. na dobę,
od 2. do 3. dnia cyklu leczenia;
dawka leku GONAL-f może być zwiększana w zależności od odpowiedzi pacjentki.
Maksymalna dawka dobowa leku wynosi 450 j.m.;
leczenie kontynuuje się do rozwinięcia komórek jajowych do pożądanego stopnia. Trwa to zazwyczaj około 10 dni, lecz może to trwać również od 5 do 20 dni. W celu sprawdzenia kiedy to nastąpi, lekarz prowadzący wykona badania krwi i (lub) badanie ultrasonograficzne; gdy komórki jajowe będą odpowiednio dojrzałe, pacjentka otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody rekombinacji DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. W ten sposób komórki jajowe gotowe do pobrania.
W innych przypadkach lekarz może najpierw wstrzymać jajeczkowanie u pacjentki stosując agonistę lub antagonistę hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH). Następnie lek GONAL-f jestpodawany około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. GONAL-f oraz agonista GnRH podawane do osiągnięcia odpowiedniego rozwoju pęcherzyków. Na przykład po dwóch tygodniach leczenia agonistą podaje się 150 j.m. do 225 j.m. leku GONAL-f przez pierwsze 7 dni. Dawka jest następnie dostosowywana zależnie od reakcji jajników.
Mężczyźni
Zazwyczaj stosowana dawka leku GONAL-f wynosi 150 j.m. razem z hCG. Pacjent stosuje te dwa leki trzy razy w tygodniu przez przynajmniej 4 miesiące. Jeśli po 4 miesiącach pacjent nie zareaguje na leczenie, lekarz może zaproponować by przedłużyć stosowanie obu leków do co najmniej 18 miesięcy.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku GONAL-f
Nie znane skutki przedawkowania leku GONAL-f. Mimo to, można oczekiwać wystąpienia zespołu nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyper-Stimulation Syndrome, OHSS), który zostałopisany w punkcie 4. Jednakże OHSS może wystąpić jedynie, jeżeli podano również hCG (patrzpunkt 2, OHSS).
Pominięcie zastosowania leku GONAL-f
W razie pominięcia dawki leku GONAL-f nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnieniapominiętej dawki. Jeśli pacjent zauważy, że pominął dawkę, powinien skontaktować się z lekarzemprowadzącym.
133
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócić
się do lekarza lub farmaceuty.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Poważne działania niepożądane u kobiet
Ból w podbrzuszu w połączeniu z nudnościami lub wymiotami mogą być objawami nadmiernej stymulacji jajników (OHSS) i mogą wskazywać na nadmierną reakcję jajników na leczenie oraz na występowanie dużych torbieli jajnika (patrz również w punkcie 2, „Zespół nadmiernej stymulacji jajników”). To działanie niepożądane występuje często (może występować u mniej niż 1 na 10 osób).
OHSS może przybrać ciężką postać w przypadku wyraźnie powiększonych jajników, zmniejszonej produkcji moczu, zwiększenia masy ciała, trudności w oddychaniu i (lub) możliwego nagromadzenia płynu w jamie brzusznej lub klatce piersiowej. To działanie niepożądane występuje niezbyt często (może występować u mniej niż 1 na 100 osób). Rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 1 000 osób) zdarzają się powikłania OHSS, takie jak skręt jajników lub incydenty zakrzepowe.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób) mogą wystąpić powikłania krzepliwości krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe), czasami niezależne od OHSS. Mogą one spowodować ból w klatce piersiowej, duszności, udar mózgu lub zawał serca (patrz również w punkcie 2, Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)”).
Poważne działania niepożądane u mężczyzn i kobiet
Reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu mogą być czasami poważne. To działanie niepożądane występuje bardzo rzadko (może występować u mniej niż 1 na 10 000 osób).
W razie wystąpienia któregokolwiek z wyżej wymienionych działań niepożądanych należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który może zalecić odstawienie leku GONAL-f.
Inne działania niepożądane u kobiet
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
torebki płynu w jajnikach (torbiele jajnika);
ból głowy;
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
ból brzucha;
nudności, wymioty, biegunka, skurcze i wzdęcia brzucha.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, które czasami mogą mieć ciężki przebieg; astma może ulec pogorszeniu.
134
Inne działania niepożądane u mężczyzn
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
opuchlizna żył nad i pod jądrami (żylaki powrózka nasiennego);
powiększenie sutków, wystąpienie trądziku lub zwiększenie masy ciała.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu; czasami o ciężkim nasileniu; astma może ulec pogorszeniu.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane możnazgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania wymienionego
w załączniku V.
Dzięki
zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na fiolce po „EXP”. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Nie stosować leku GONAL-f, jeśli zauważy się jakiekolwiek widoczne oznaki zepsucia, jeśli płyn zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Lek należy użyć natychmiast po przygotowaniu.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronićśrodowisko.
Lek GONAL-f nie może być podawany w mieszaninie z innymi lekami w jednym wstrzyknięciu,z wyjątkiem lutropiny alfa. Badania wykazują, że te dwa leki mogą być mieszane i podawane razem,bez żadnej szkody dla obu produktów.
135
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek GONAL-f
Substancją czynną leku jest folitropina alfa.
Każda fiolka zawiera 5,5 mikrograma folitropiny alfa.
Po przygotowaniu końcowego roztworu do wstrzykiwań w każdym mililitrze roztworu
zawartych jest 75 j.m. (5,5 mikrograma) folitropiny alfa.
Pozostałe składniki to: sacharoza, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforan dwuwodny, metionina, polisorbat 20, stężony kwas fosforowy i wodorotlenek sodu. Rozpuszczalnikiem jest woda do wstrzykiwań.
Jak wygląda lek GONAL-f i co zawiera opakowanie
Lek GONAL-f jest dostępny w postaci proszku i rozpuszczalnika używanych do sporządzania
roztworu do wstrzykiwań.
Proszek to białe peletki w szklanej fiolce.
Rozpuszczalnik to przejrzysty, bezbarwny płyn w ampułko-strzykawce o pojemności 1 ml. Lek GONAL-f jest dostępny w opakowaniach zawierających 1, 5 lub 10 fiolek z proszkiem i odpowiednią liczbę ampułko-strzykawek z rozpuszczalnikiem. Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
Podmiot odpowiedzialny
Merck Europe B.V., Gustav Mahlerplein 102, 1082 MA Amsterdam, Holandia
Wytwórca
Merck Serono S.p.A., Via delle Magnolie 15, 70026 Modugno (Bari), Włochy
Data ostatniej aktualizacji ulotki: {MM/RRRR}.
Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
136
JAK PRZYGOTOWAĆ I STOSOWAĆ LEK GONAL-f, PROSZEK I ROZPUSZCZALNIK
W tym punkcie dostępne informacje jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek
i rozpuszczalnik.
Przed rozpoczęciem przygotowania należy przeczytać w całości niniejszą instrukcję. Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze.
1. Umyć ręce i znaleźć czyste miejsce.
Ważne jest aby ręce i używane przedmioty były tak czyste jak to możliwe. Nadającym się miejscem jest czysty stół lub blat kuchenny.
2. Przygotować wszystkie akcesoria potrzebne do wykonania wstrzyknięcia:
jedna ampułko-strzykawka z rozpuszczalnikiem (przejrzysty płyn), jedna fiolka z lekiem GONAL-f (biały proszek), jedna igła do przygotowania roztworu,
jedna cienka igła do wstrzyknięcia podskórnego.
Niezawarte w opakowaniu:
dwa gaziki nasączone alkoholem, pojemnik na odpady.
3. Przygotować roztwór do wstrzyknięcia
Zdjąć wieczko zabezpieczające z fiolki z proszkiem i z ampułko-strzykawki. Przymocować igłę do przygotowania roztworu do ampułko-strzykawki, wprowadzić do fiolki z proszkiem i powoli wstrzyknąć cały rozpuszczalnik. Zamieszać delikatnie bez wyjmowania strzykawki. Nie potrząsać.
Sprawdzić, czy powstały roztwór jest przejrzysty i nie zawiera żadnych cząstek stałych. Obrócić fiolkę do góry dnem i powoli pobrać roztwór z powrotem do ampułko-strzykawki, lekko pociągając za tłok.
Wyjąć strzykawkę z fiolki i ostrożnie położyć strzykawkę. Nie dotykać igły i nie pozwolić aby
igła dotykała jakiejkolwiek powierzchni.
(W przypadku, gdy została przepisana więcej niż jedna fiolka leku GONAL-f należy powoli ponownie wstrzyknąć roztwór do kolejnej fiolki, do momentu przepisana liczba fiolek z proszkiem zostanie rozpuszczona w roztworze. Jeżeli oprócz leku GONAL-f została przepisana także lutropina alfa,można zmieszać oba produkty, zamiast wstrzykiwać je osobno. Po rozpuszczeniu proszku lutropinyalfa nabrać roztwór do strzykawki i wstrzyknąć go do fiolki zawierającej lek GONAL-f. Porozpuszczeniu się proszku nabrać roztwór z powrotem do strzykawki. Należy sprawdzić, czy roztwórnie zawiera cząstek stałych i nie stosować, jeżeli nie jest on przejrzysty. W 1 ml rozpuszczalnikamożna rozpuścić do trzech fiolek z proszkiem.)
137
4. Przygotować strzykawkę do wstrzyknięcia
Zmienić igłę na cieńszą.
Usunąć ze strzykawki wszystkie pęcherzyki powietrza: jeżeli widoczne pęcherzyki powietrza, strzykawkę należy ustawić igłą skierowaną do góry i delikatnie pukać w strzykawkę, wszystkie pęcherzyki zbiorą się w górnej jej części. Nacisnąć tłok, tak by usunąć wszystkie pęcherzyki powietrza.
5. Wstrzyknąć dawkę
Natychmiast wstrzyknąć przygotowany roztwór: lekarz prowadzący lub pielęgniarka doradzą wcześniej miejsce wstrzyknięcia (np. brzuch, przednia część uda). W celu zminimalizowania podrażnienia skóry należy codziennie wybierać inne miejsce wstrzyknięcia. Skórę w miejscu wstrzyknięcia zdezynfekować gazikiem nasączonym alkoholem wykonując koliste ruchy.
Mocno uchwycić fałd skóry i szybkim ruchem wprowadzić igłę pod skórę pod kątem 45° do
90°.
Wstrzyknąć cały roztwór delikatnie naciskając na tłok. Nie podawać leku do naczyń żylnych. Nie spieszyć się, wstrzyknąć całą zawartość strzykawki.
Natychmiast wyciągnąć igłę i ruchem kolistym przetrzeć skórę gazikiem z alkoholem.
6. Po wstrzyknięciu
Wyrzucić wszystkie użyte przedmioty: niezwłocznie po zakończeniu wstrzyknięcia wszystkie zużyteigły i puste pojemniki szklane bezpiecznie wyrzucić, najlepiej do pojemnika na odpady. Wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć.
138
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika
GONAL-f 1050 j.m./1,75 ml, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do
wstrzykiwań folitropina alfa
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera onainformacje ważne dla pacjenta.
Należy zachować ulotkę, aby w razie potrzeby móc ponownie przeczytać. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby takie same. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
3. Jak stosować lek GONAL-f
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
Co to jest lek GONAL-f
Lek GONAL-f zawiera folitropinę alfa. Folitropina alfa jest rodzajem hormonu folikulotropowego (FSH) należącego do rodziny hormonów zwanych gonadotropinami. Gonadotropiny uczestniczą w procesach rozrodczych i płodności.
W jakim celu stosuje się lek GONAL-f
U dorosłych kobiet lek GONAL-f stosuje się:
w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania, które nie odpowiedziały na leczenie lekiem zwanym cytrynianem klomifenu; razem z innym lekiem, zwanym lutropiną alfa (hormon luteinizujący lub LH), w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania spowodowanym bardzo małym wytwarzaniem gonadotropin (FSH i LH) przez ich organizm; w celu wywołania wzrostu kilku pęcherzyków jajnikowych (z których każdy zawiera jedną komórkę jajową) u kobiet poddanych technikom wspomaganego rozrodu (dzięki którym kobieta może zajść w ciążę), takim jak zapłodnienie pozaustrojowe, dojajowodowe podanie gamet lub dojajowodowe podanie zygoty.
U dorosłych mężczyzn lek GONAL-f stosuje się:
razem z innym lekiem, zwanym ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), w celu stymulacji produkcji nasienia u mężczyzn, którzy niepłodni z powodu małego stężenia pewnych hormonów.
139
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
Przed rozpoczęciem leczenia konieczna jest ocena płodności pacjentki i jej partnera przez lekarza z doświadczeniem w leczeniu zaburzeń płodności.
Kiedy nie stosować leku GONAL-f
Jeśli pacjent ma uczulenie na hormon folikulotropowy lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).
Jeśli u pacjenta występują guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej (obie te struktury częścią mózgu).
U kobiet:
jeśli stwierdzono powiększenie jajników lub torebki płynu w jajnikach (torbiele jajników)
o nieznanej przyczynie,
jeśli występują krwawienia z pochwy o nieznanej przyczynie, jeśli stwierdzono raka jajników, macicy lub piersi,
jeśli istnieją stany, które zazwyczaj sprawiają, że prawidłowa ciąża jest niemożliwa, takie jak niewydolność jajników (przedwczesna menopauza) lub wada rozwojowa narządów płciowych.
U mężczyzn:
jeśli stwierdzono nieodwracalne uszkodzenie jąder.
Leku GONAL-f nie wolno stosować, kiedy którykolwiek z wyżej wymienionych punktów dotyczypacjenta. W razie wątpliwości należy omówić to z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania leku.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Porfiria
Jeśli pacjent lub którykolwiek członek jego rodziny jest chory na porfirię (niezdolność rozkładaniaporfiryn, która może być przekazywana dziedzicznie przez rodziców dzieciom) powinienpoinformować o tym lekarza prowadzącego przed rozpoczęciem leczenia.
Należy niezwłocznie powiadomić lekarza prowadzącego, jeśli: u pacjenta wystąpi zwiększona delikatność skóry i podatność na pokrywanie się pęcherzykami, zwłaszcza w przypadku skóry często wystawianej na słońce i (lub) wystąpi ból żołądka, rąk lub nóg.
W przypadku wystąpienia jakiejkolwiek z wyżej wymienionych dolegliwości lekarz prowadzący może
zalecić przerwanie leczenia.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
W przypadku kobiet lek zwiększa ryzyko rozwoju zespołu OHSS. Wówczas dochodzi donadmiernego rozwoju pęcherzyków jajnika, z których powstają duże torbiele. Jeśli pacjentka ma bólew dolnej części brzucha, przybiera szybko na wadze, ma nudności lub wymioty, lub trudnościz oddychaniem należy niezwłocznie powiadomić o tym lekarza prowadzącego, który może zalecićprzerwanie stosowania leku (patrz punkt 4).
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, a zalecana dawka i schemat podawania przestrzegane, występowanieOHSS jest mniej prawdopodobne. Leczenie lekiem GONAL-f rzadko wywołuje ciężkiego stopnia OHSS, jeżeli nie podano leku stosowanego w celu wywołania ostatecznego dojrzewania pęcherzyka (zawierającego ludzką gonadotropinę kosmówkową hCG). Lekarz prowadzący powinien zaprzestać podawania hCG w przypadkach rozwijającego się OHSS i zalecić nieodbywanie stosunku płciowego lub zastosowanie mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez przynajmniej cztery dni.
140
Ciąża mnoga
W przypadku stosowania leku GONAL-f występuje zwiększone ryzyko zajścia w ciążę mnogą (w większości przypadków bliźniaczą) w porównaniu z zapłodnieniem naturalnym. Ciąża mnoga może prowadzić do powikłań zdrowotnych matki i dzieci. Ryzyko ciąży mnogiej może być zminimalizowane przez przestrzeganie zalecanej dawki leku GONAL-f i schematu podawania. Ryzyko ciąży mnogiej występujące po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu jest związane z wiekiem pacjentki, jakością i liczbą zapłodnionych komórek jajowych lub podanych pacjentce zarodków.
Poronienie
Po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu lub stymulacji jajników w celu wytworzeniakomórek jajowych u pacjentki istnieje większe prawdopodobieństwo poronienia niż przeciętnieu kobiet.
Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)
Jeśli w przeszłości lub niedawno u pacjentki lub u członka jej rodziny wystąpiły incydenty zakrzepowe w nogach lub płucach, zawał serca lub udar mózgu, może zwiększyć się ryzykowystąpienia tych zdarzeń lub ich pogorszenia u pacjentki w związku z leczeniem lekiem GONAL-f.
Nadmiar FSH we krwi u mężczyzn
U mężczyzn zwiększone stężenie FSH we krwi wskazuje na uszkodzenie jąder. Lek GONAL-f jest zwykle nieskuteczny w takich przypadkach.
Jeśli lekarz prowadzący zdecyduje się na próbę leczenia lekiem GONAL-f, w celu monitorowania leczenia może on zalecić pacjentowi wykonanie badania nasienia od 4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu leczenia.
Dzieci
Lek GONAL-f nie jest wskazany do stosowania u dzieci.
Lek GONAL-f a inne leki
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.
Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f razem z innymi lekami stymulującymi jajeczkowanie (jak np. hCG lub cytrynian klomifenu) to odpowiedź pęcherzyków jajnika może być wzmożona. Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f równocześnie z agonistami lub antagonistami hormonu uwalniającego gonadotropiny (ang. gonadotropin-releasing hormone, GnRH) (leki te zmniejszają stężenie hormonów płciowych i wstrzymują jajeczkowanie) może być konieczna większa dawka leku GONAL-f w celu wytwarzania pęcherzyków.
Ciąża i karmienie piersią
Nie należy stosować leku GONAL-f, jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn
Nie oczekuje się, że lek będzie miał wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
141
Lek GONAL-f zawiera sód i alkohol benzylowy
Lek GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
Po przygotowaniu z dostarczonym rozpuszczalnikiem lek zawiera 1,23 mg alkoholu benzylowegow każdej dawce 75 j.m., co odpowiada 9,45 mg/ml. Alkohol benzylowy może powodować reakcjealergiczne.
3. Jak stosować lek GONAL-f
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócićsię do lekarza lub farmaceuty.
Stosowanie leku
Lek GONAL-f przeznaczony jest do podawania w postaci wstrzyknięcia podskórnego (pod
skórę). Przygotowany roztwór można używać do kilku wstrzyknięć.
Pierwsze wstrzyknięcie leku GONAL-f należy wykonać pod nadzorem lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący lub pielęgniarka pokażą jak wstrzykiwać lek GONAL-f, zanim pacjent będzie mógł wykonać samodzielne wstrzyknięcie.
Jeśli pacjent samodzielnie stosuje lek GONAL-f, powinien dokładnie zapoznać się z instrukcją na końcu niniejszej ulotki („Jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik”) i stosować się do niej.
Ile leku stosować
Lekarz prowadzący zdecyduje jaką dawkę leku należy stosować i jak często. Poniżej opisane dawki podane w jednostkach międzynarodowych (j.m.), które odpowiadają skali strzykawek przeznaczonychdo podawania, dostarczonych w opakowaniu.
W przypadku stosowania innej strzykawki wyskalowanej w mililitrach (ml) zamiast j.m., można
pobrać odpowiednią ilość do wstrzyknięcia w ml na podstawie poniższej tabeli:
Dawka do wstrzyknięcia (j.m.) Objętość do wstrzyknięcia (ml)
75 0,13
150 0,25
225 0,38
300 0,50
375 0,63
450 0,75
Kobiety
Jeśli u pacjentki nie występuje jajeczkowanie i stwierdza się nieregularne miesiączki lub brakmiesiączki:
lek GONAL-f jest zwykle podawany codziennie;
jeśli u pacjentki stwierdza się nieregularne miesiączki, stosowanie leku GONAL-f należy rozpocząć w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego. Jeśli u pacjentki nie występują miesiączki, może ona rozpocząć stosowanie leku w dowolnym dniu;
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. na dobę;
142
dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
maksymalna dawka dobowa leku GONAL-f zwykle nie jest większa niż 225 j.m.; jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza pożądanej odpowiedzi po 4 tygodniach należy przerwać tencykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większądawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, nie miesiączkuje i stwierdzono u niej bardzo małe stężenie hormonów FSH i LH:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. razem
z 75 j.m. lutropiny alfa;
pacjentka stosuje oba leki codziennie przez okres do 5 tygodni;
dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f i lutropiny alfa. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny. Alternatywnie może zostać wykonane zapłodnienie wewnątrzmaciczne przez umieszczenie nasienia w jamie macicy.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza odpowiedzi po 5 tygodniach, należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większą dawką początkowąleku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli u pacjentki konieczne jest rozwinięcie wielu komórek jajowych w celu pobrania ich przed wszelkimi technikami wspomaganego rozrodu:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 150 j.m. do 225 j.m. na dobę,
od 2. do 3. dnia cyklu leczenia;
dawka leku GONAL-f może być zwiększana w zależności od odpowiedzi pacjentki.
Maksymalna dawka dobowa leku wynosi 450 j.m.;
leczenie kontynuuje się do rozwinięcia komórek jajowych do pożądanego stopnia. Trwa to zazwyczaj około 10 dni, lecz może to trwać również od 5 do 20 dni. W celu sprawdzenia kiedy to nastąpi, lekarz prowadzący wykona badania krwi i (lub) badanie ultrasonograficzne; gdy komórki jajowe będą odpowiednio dojrzałe, pacjentka otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody rekombinacji DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. W ten sposób komórki jajowe gotowe do pobrania.
143
W innych przypadkach lekarz może najpierw wstrzymać jajeczkowanie u pacjentki stosując agonistę lub antagonistę hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH). Następnie lek GONAL-f jestpodawany około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. GONAL-f oraz agonista GnRH podawane do osiągnięcia odpowiedniego rozwoju pęcherzyków. Na przykład po dwóch tygodniach leczenia agonistą podaje się 150 j.m. do 225 j.m. leku GONAL-f przez pierwsze 7 dni. Dawka jest następnie dostosowywana zależnie od reakcji jajników.
Mężczyźni
Zazwyczaj stosowana dawka leku GONAL-f wynosi 150 j.m. razem z hCG. Pacjent stosuje te dwa leki trzy razy w tygodniu przez przynajmniej 4 miesiące. Jeśli po 4 miesiącach pacjent nie zareaguje na leczenie, lekarz może zaproponować by przedłużyć stosowanie obu leków do co najmniej 18 miesięcy.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku GONAL-f
Nie znane skutki przedawkowania leku GONAL-f. Mimo to, można oczekiwać wystąpienia zespołu nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyper-Stimulation Syndrome, OHSS), który zostałopisany w punkcie 4. Jednakże OHSS może wystąpić jedynie, jeżeli podano również hCG (patrz punkt 2, OHSS).
Pominięcie zastosowania leku GONAL-f
W razie pominięcia dawki leku GONAL-f nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnieniapominiętej dawki. Jeśli pacjent zauważy, że pominął dawkę, powinien skontaktować się z lekarzemprowadzącym.
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Poważne działania niepożądane u kobiet
Ból w podbrzuszu w połączeniu z nudnościami lub wymiotami mogą być objawami nadmiernej stymulacji jajników (OHSS) i mogą wskazywać na nadmierną reakcję jajników na leczenie oraz na występowanie dużych torbieli jajnika (patrz również w punkcie 2, „Zespół nadmiernej stymulacji jajników”). To działanie niepożądane występuje często (może występować u mniej niż 1 na 10 osób).
OHSS może przybrać ciężką postać w przypadku wyraźnie powiększonych jajników, zmniejszonej produkcji moczu, zwiększenia masy ciała, trudności w oddychaniu i (lub) możliwego nagromadzenia płynu w jamie brzusznej lub klatce piersiowej. To działanie niepożądane występuje niezbyt często (może występować u mniej niż 1 na 100 osób). Rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 1 000 osób) zdarzają się powikłania OHSS, takie jak skręt jajników lub incydenty zakrzepowe.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób) mogą wystąpić powikłania krzepliwości krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe), czasami niezależne od OHSS. Mogą one spowodować ból w klatce piersiowej, duszności, udar mózgu lub zawał serca (patrz również w punkcie 2, „Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)”).
144
Poważne działania niepożądane u mężczyzn i kobiet
Reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu mogą być czasami poważne. To działanie niepożądane występuje bardzo rzadko (może występować u mniej niż 1 na 10 000 osób).
W razie wystąpienia któregokolwiek z wyżej wymienionych działań niepożądanych należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który może zalecić odstawienie leku GONAL-f.
Inne działania niepożądane u kobiet
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
torebki płynu w jajnikach (torbiele jajnika); ból głowy;
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
ból brzucha;
nudności, wymioty, biegunka, skurcze i wzdęcia brzucha.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, które czasami mogą mieć ciężki przebieg; astma może ulec pogorszeniu.
Inne działania niepożądane u mężczyzn
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
opuchlizna żył nad i pod jądrami (żylaki powrózka nasiennego);
powiększenie sutków, wystąpienie trądziku lub zwiększenie masy ciała.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu; czasami o ciężkim nasileniu; astma może ulec pogorszeniu.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane możnazgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania wymienionego
w załączniku V.
Dzięki
zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.
145
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na fiolce lub na pudełku po„EXP. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Przed sporządzeniem roztworu nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C.Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Nie stosować leku GONAL-f, jeśli zauważy się jakiekolwiek widoczne oznaki zepsucia, jeśli płyn zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Po przygotowaniu roztwór może być przechowywany do 28 dni.
Na fiolce z lekiem GONAL-f należy napisać datę, kiedy roztwór został przygotowany. Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Nie zamrażać. Przechowywać w oryginalnym pojemniku w celu ochrony przed światłem. Nie stosować roztworu leku GONAL-f po upływie 28 dni.
Po zakończeniu leczenia wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytaćfarmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronićśrodowisko.
Proszek GONAL-f 1050 j.m./1,75 ml nie może być mieszany z innymi lekami w jednym wstrzyknięciu.
Proszek GONAL-f 1050 j.m./1,75 ml nie może być łączony z innymi postaciami leku GONAL-f w tej samej fiolce lub strzykawce.
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek GONAL-f
Substancją czynną leku jest folitropina alfa.
Każda fiolka zawiera 1 200 j.m. folitropiny alfa.
Po rekonstytucji 1 050 j.m. (77 mikrogramów) folitropiny alfa znajduje się w 1,75 ml roztworu, co oznacza, że w każdym mililitrze roztworu zawartych jest 600 j.m. (44 mikrogramy) folitropiny alfa.
Pozostałe składniki to: sacharoza, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforan
dwuwodny, stężony kwas fosforowy i wodorotlenek sodu.
Rozpuszczalnikiem jest woda do wstrzykiwań i alkohol benzylowy.
Jak wygląda lek GONAL-f i co zawiera opakowanie
Lek GONAL-f jest dostępny w postaci proszku i rozpuszczalnika używanych do sporządzania
roztworu do wstrzykiwań.
Proszek to białe peletki w szlanej fiolce wielodawkowej.
Rozpuszczalnik to przejrzysty bezbarwny płyn w ampułko-strzykawce o pojemności 2 ml. Lek GONAL-f jest dostępny w opakowaniach zawierających 1 fiolkę z proszkiem i 1 ampułko- strzykawkę z rozpuszczalnikiem oraz 15 strzykawek jednorazowego użytku wyskalowanych w jednostkach międzynarodowych (j.m. FSH).
146
Podmiot odpowiedzialny
Merck Europe B.V., Gustav Mahlerplein 102, 1082 MA Amsterdam, Holandia
Wytwórca
Merck Serono S.p.A., Via delle Magnolie 15, 70026 Modugno (Bari), Włochy
Data ostatniej aktualizacji ulotki: {MM/RRRR}.
Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
147
JAK PRZYGOTOWAĆ I STOSOWAĆ LEK GONAL-f, PROSZEK I ROZPUSZCZALNIK
W tym punkcie dostępne informacje jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek
i rozpuszczalnik.
Przed rozpoczęciem przygotowania należy przeczytać w całości niniejszą instrukcję. Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze.
1. Umyć ręce i znaleźć czyste miejsce.
Ważne jest aby ręce i używane przedmioty były tak czyste jak to możliwe. Nadającym się miejscem jest czysty stół lub blat kuchenny.
2. Przygotować wszystkie akcesoria potrzebne do wykonania wstrzyknięcia:
dwa gaziki nasączone alkoholem,
ampułko-strzykawka z rozpuszczalnikiem (przejrzysty płyn), fiolka z proszkiem GONAL-f (biały proszek), jedna pusta strzykawka (patrz rys. na dole).
3. Przygotować roztwór do wstrzyknięcia
Zdjąć wieczko zabezpieczające z fiolki z proszkiem i z ampułko-strzykawki. Wziąć ampułko-strzykawkę, wprowadzić igłę do fiolki z proszkiem i powoli wstrzyknąć cały rozpuszczalnik do fiolki z proszkiem.
Wyjąć strzykawkę do sporządzania roztworu z fiolki i wyrzucić (nałożyć wieczko
zabezpieczające w celu uniknięcia obrażeń).
Fiolka zawiera kilka dawek leku GONAL-f. Należy zachować przez kilka dni i pobierać z niej tylko przepisaną dzienną dawkę.
4. Przygotować strzykawkę do wstrzyknięcia
Obracać delikatnie fiolkę z lekiem GONAL-f przygotowaną w kroku 3, nie potrząsać. Sprawdzić, czy powstały roztwór jest przejrzysty i nie zawiera żadnych cząstek stałych. Wziąć strzykawkę i napełnić powietrzem pociągając tłok do właściwej dawki w jednostkach międzynarodowych (j.m. FSH).
148
Następnie wprowadzić igłę do fiolki trzymając fiolkę korkiem skierowanym do dołu i wprowadzić powietrze do fiolki.
Pobrać przepisaną dawkę leku GONAL-f do strzykawki do podawania leku pociągając tłok do
właściwej dawki w jednostkach międzynarodowych (j.m. FSH).
5. Usunąć ze strzykawki pęcherzyki powietrza
Jeżeli widoczne pęcherzyki powietrza, strzykawkę należy ustawić igłą skierowaną do góry i delikatnie pukać w strzykawkę, wszystkie pęcherzyki zbiorą się w górnej jej części. Nacisnąć tłok, tak by usunąć wszystkie pęcherzyki powietrza.
6. Wstrzyknąć dawkę
Natychmiast wstrzyknąć przygotowany roztwór: lekarz prowadzący lub pielęgniarka doradzą wcześniej miejsce wstrzyknięcia (np. brzuch, przednia część uda). W celu zminimalizowania podrażnienia skóry należy codziennie wybierać inne miejsce wstrzyknięcia. Skórę w miejscu wstrzyknięcia zdezynfekować gazikiem nasączonym alkoholem wykonując koliste ruchy.
Mocno uchwycić fałd skóry i szybkim ruchem wprowadzić igłę pod skórę pod kątem 45° do
90°.
Wstrzyknąć cały roztwór delikatnie naciskając na tłok. Nie podawać leku do naczyń żylnych.
Nie spieszyć się, wstrzyknąć całą zawartość strzykawki.
Natychmiast wyciągnąć igłę i ruchem kolistym przetrzeć skórę gazikiem z alkoholem.
7. Po wstrzyknięciu
Po zakończeniu wstrzyknięcia natychmiast wyrzucić do pojemnika na odpady wszystkie zużyte
strzykawki.
Przechowywać szklaną fiolkę z przygotowanym roztworem w bezpiecznym miejscu. Może ona być ponownie potrzebna. Przygotowany roztwór jest do wyłącznego użytku przez osobę, której został przepisany i nie może być podany innym pacjentom.
149
W przypadku wykonywania kolejnych wstrzyknięć przygotowanego roztworu GONAL-f
powtórzyć kroki od 4 do 7.
150
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika
GONAL-f 450 j.m./0,75 ml, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań
folitropina alfa
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera onainformacje ważne dla pacjenta.
Należy zachować ulotkę, aby w razie potrzeby móc ponownie przeczytać. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby takie same. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
3. Jak stosować lek GONAL-f
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
Co to jest lek GONAL-f
Lek GONAL-f zawiera folitropinę alfa. Folitropina alfa jest rodzajem hormonu folikulotropowego (FSH) należącego do rodziny hormonów zwanych gonadotropinami. Gonadotropiny uczestniczą w procesach rozrodczych i płodności.
W jakim celu stosuje się lek GONAL-f
U dorosłych kobiet lek GONAL-f stosuje się:
w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania, które nie odpowiedziały na leczenie lekiem zwanym cytrynianem klomifenu; razem z innym lekiem, zwanym lutropiną alfa (hormon luteinizujący lub LH), w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania spowodowanym bardzo małym wytwarzaniem gonadotropin (FSH i LH) przez ich organizm; w celu wywołania wzrostu kilku pęcherzyków jajnikowych (z których każdy zawiera jedną komórkę jajową) u kobiet poddanych technikom wspomaganego rozrodu (dzięki którym kobieta może zajść w ciążę), takim jak zapłodnienie pozaustrojowe, dojajowodowe podanie gamet lub dojajowodowe podanie zygoty.
U dorosłych mężczyzn lek GONAL-f stosuje się:
razem z innym lekiem, zwanym ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), w celu stymulacji produkcji nasienia u mężczyzn, którzy niepłodni z powodu małego stężenia pewnych hormonów.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
Przed rozpoczęciem leczenia konieczna jest ocena płodności pacjentki i jej partnera przez lekarza
z doświadczeniem w leczeniu zaburzeń płodności.
151
Kiedy nie stosować leku GONAL-f
Jeśli pacjent ma uczulenie na hormon folikulotropowy lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).
Jeśli u pacjenta występują guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej (obie te struktury częścią mózgu).
U kobiet:
jeśli stwierdzono powiększenie jajników lub torebki płynu w jajnikach (torbiele jajników)
o nieznanej przyczynie,
jeśli występują krwawienia z pochwy o nieznanej przyczynie, jeśli stwierdzono raka jajników, macicy lub piersi,
jeśli istnieją stany, które zazwyczaj sprawiają, że prawidłowa ciąża jest niemożliwa, takie jak niewydolność jajników (przedwczesna menopauza) lub wada rozwojowa narządów płciowych.
U mężczyzn:
jeśli stwierdzono nieodwracalne uszkodzenie jąder.
Leku GONAL-f nie wolno stosować, kiedy którykolwiek z wyżej wymienionych punktów dotyczy pacjenta. W razie wątpliwości należy omówić to z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania leku.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Porfiria
Jeśli pacjent lub którykolwiek członek jego rodziny jest chory na porfirię (niezdolność rozkładaniaporfiryn, która może być przekazywana dziedzicznie przez rodziców dzieciom) powinienpoinformować o tym lekarza prowadzącego przed rozpoczęciem leczenia.
Należy niezwłocznie powiadomić lekarza prowadzącego, jeśli: u pacjenta wystąpi zwiększona delikatność skóry i podatność na pokrywanie się pęcherzykami, zwłaszcza w przypadku skóry często wystawianej na słońce i (lub) wystąpi ból żołądka, rąk lub nóg.
W przypadku wystąpienia jakiejkolwiek z wyżej wymienionych dolegliwości lekarz prowadzący może
zalecić przerwanie leczenia.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
W przypadku kobiet lek zwiększa ryzyko rozwoju zespołu OHSS. Wówczas dochodzi donadmiernego rozwoju pęcherzyków jajnika, z których powstają duże torbiele. Jeśli pacjentka ma bólew dolnej części brzucha, przybiera szybko na wadze, ma nudności lub wymioty, lub trudnościz oddychaniem należy niezwłocznie powiadomić o tym lekarza prowadzącego, który może zalecić przerwanie stosowania leku (patrz punkt 4).
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, a zalecana dawka i schemat podawania przestrzegane, występowanieOHSS jest mniej prawdopodobne. Leczenie lekiem GONAL-f rzadko wywołuje ciężkiego stopniaOHSS, jeżeli nie podano leku stosowanego w celu wywołania ostatecznego dojrzewania pęcherzyka (zawierającego ludzką gonadotropinę kosmówkową hCG). Lekarz prowadzący powinien zaprzestać podawania hCG w przypadkach rozwijającego się OHSS i zalecić nieodbywanie stosunku płciowego lub zastosowanie mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez przynajmniej cztery dni.
Ciąża mnoga
W przypadku stosowania leku GONAL-f występuje zwiększone ryzyko zajścia w ciążę mnogą (w większości przypadków bliźniaczą) w porównaniu z zapłodnieniem naturalnym. Ciąża mnoga może prowadzić do powikłań zdrowotnych matki i dzieci. Ryzyko ciąży mnogiej może być
152
zminimalizowane przez przestrzeganie zalecanej dawki leku GONAL-f i schematu podawania. Ryzyko ciąży mnogiej występujące po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu jest związane z wiekiem pacjentki, jakością i liczbą zapłodnionych komórek jajowych lub podanych pacjentce zarodków.
Poronienie
Po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu lub stymulacji jajników w celu wytworzeniakomórek jajowych u pacjentki istnieje większe prawdopodobieństwo poronienia niż przeciętnieu kobiet.
Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)
Jeśli w przeszłości lub niedawno u pacjentki lub u członka jej rodziny wystąpiły incydentyzakrzepowe w nogach lub płucach, zawał serca lub udar mózgu, może zwiększyć się ryzykowystąpienia tych zdarzeń lub ich pogorszenia u pacjentki w związku z leczeniem lekiem GONAL-f.
Nadmiar FSH we krwi u mężczyzn
U mężczyzn zwiększone stężenie FSH we krwi wskazuje na uszkodzenie jąder. Lek GONAL-f jest zwykle nieskuteczny w takich przypadkach.
Jeśli lekarz prowadzący zdecyduje się na próbę leczenia lekiem GONAL-f, w celu monitorowania leczenia może on zalecić pacjentowi wykonanie badania nasienia od 4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu leczenia.
Dzieci
Lek GONAL-f nie jest wskazany do stosowania u dzieci.
Lek GONAL-f a inne leki
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lubostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.
Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f razem z innymi lekami stymulującymi jajeczkowanie (jak np. hCG lub cytrynian klomifenu) to odpowiedź pęcherzyków jajnika może być wzmożona. Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f wnocześnie z agonistami lub antagonistami hormonu uwalniającego gonadotropiny (ang. gonadotropin-releasing hormone, GnRH) (leki te zmniejszają stężenie hormonów płciowych i wstrzymują jajeczkowanie) może być konieczna większa dawka leku GONAL-f w celu wytwarzania pęcherzyków.
Ciąża i karmienie piersią
Nie należy stosować leku GONAL-f, jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn
Nie oczekuje się, że lek będzie miał wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Lek GONAL-f zawiera sód i alkohol benzylowy
Lek GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
153
Po przygotowaniu z dostarczonym rozpuszczalnikiem lek zawiera 1,23 mg alkoholu benzylowegow każdej dawce 75 j.m., co odpowiada 9,45 mg/ml. Alkohol benzylowy może powodować reakcjealergiczne.
3. Jak stosować lek GONAL-f
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
Stosowanie leku
Lek GONAL-f przeznaczony jest do podawania w postaci wstrzyknięcia podskórnego (pod
skórę). Przygotowany roztwór można używać do kilku wstrzyknięć.
Pierwsze wstrzyknięcie leku GONAL-f należy wykonać pod nadzorem lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący lub pielęgniarka pokażą jak wstrzykiwać lek GONAL-f, zanim pacjent będzie mógł wykonać samodzielne wstrzyknięcie.
Jeśli pacjent samodzielnie stosuje lek GONAL-f, powinien dokładnie zapoznać się z instrukcją na końcu niniejszej ulotki („Jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek i rozpuszczalnik”) i stosować się do niej.
Ile leku stosować
Lekarz prowadzący zdecyduje jaką dawkę leku należy stosować i jak często. Poniżej opisane dawki podane w jednostkach międzynarodowych (j.m.), które odpowiadają skali strzykawek przeznaczonychdo podawania, dostarczonych w opakowaniu.
W przypadku stosowania innej strzykawki wyskalowanej w mililitrach (ml) zamiast j.m., można
pobrać odpowiednią ilość do wstrzyknięcia w ml na podstawie poniższej tabeli:
Dawka do wstrzyknięcia (j.m.) Objętość do wstrzyknięcia (ml)
75 0,13
150 0,25
225 0,38
300 0,50
375 0,63
450 0,75
Kobiety
Jeśli u pacjentki nie występuje jajeczkowanie i stwierdza się nieregularne miesiączki lub brakmiesiączki:
lek GONAL-f jest zwykle podawany codziennie;
jeśli u pacjentki stwierdza się nieregularne miesiączki, stosowanie leku GONAL-f należy rozpocząć w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego. Jeśli u pacjentki nie występują miesiączki, może ona rozpocząć stosowanie leku w dowolnym dniu;
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. na dobę; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
maksymalna dawka dobowa leku GONAL-f zwykle nie jest większa niż 225 j.m.; jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po
154
ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza pożądanej odpowiedzi po 4 tygodniach należy przerwać tencykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większądawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, nie miesiączkuje i stwierdzono u niej bardzo małe stężenie hormonów FSH i LH:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. razem
z 75 j.m. lutropiny alfa;
pacjentka stosuje oba leki codziennie przez okres do 5 tygodni;
dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f i lutropiny alfa. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny. Alternatywnie może zostać wykonane zapłodnienie wewnątrzmaciczne przez umieszczenie nasienia w jamie macicy.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza odpowiedzi po 5 tygodniach, należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większą dawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli u pacjentki konieczne jest rozwinięcie wielu komórek jajowych w celu pobrania ich przed wszelkimi technikami wspomaganego rozrodu:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 150 j.m. do 225 j.m. na dobę,
od 2. do 3. dnia cyklu leczenia;
dawka leku GONAL-f może być zwiększana w zależności od odpowiedzi pacjentki.
Maksymalna dawka dobowa leku wynosi 450 j.m.;
leczenie kontynuuje się do rozwinięcia komórek jajowych do pożądanego stopnia. Trwa to zazwyczaj około 10 dni, lecz może to trwać również od 5 do 20 dni. W celu sprawdzenia kiedy to nastąpi, lekarz prowadzący wykona badania krwi i (lub) badanie ultrasonograficzne; gdy komórki jajowe będą odpowiednio dojrzałe, pacjentka otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody rekombinacji DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. W ten sposób komórki jajowe gotowe do pobrania.
W innych przypadkach lekarz może najpierw wstrzymać jajeczkowanie u pacjentki stosując agonistę lub antagonistę hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH). Następnie lek GONAL-f jestpodawany około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. GONAL-f oraz agonista GnRH podawane do osiągnięcia odpowiedniego rozwoju pęcherzyków. Na przykład po dwóch tygodniach leczenia agonistą podaje się 150 j.m. do 225 j.m. leku GONAL-f przez pierwsze 7 dni. Dawka jest następnie dostosowywana zależnie od reakcji jajników.
155
Mężczyźni
Zazwyczaj stosowana dawka leku GONAL-f wynosi 150 j.m. razem z hCG. Pacjent stosuje te dwa leki trzy razy w tygodniu przez przynajmniej 4 miesiące. Jeśli po 4 miesiącach pacjent nie zareaguje na leczenie, lekarz może zaproponować by przedłużyć stosowanie obu leków do co najmniej 18 miesięcy.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku GONAL-f
Nie znane skutki przedawkowania leku GONAL-f. Mimo to, można oczekiwać wystąpienia zespołu nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyper-Stimulation Syndrome, OHSS), który zostałopisany w punkcie 4. Jednakże OHSS może wystąpić jedynie, jeżeli podano również hCG (patrz punkt 2, OHSS).
Pominięcie zastosowania leku GONAL-f
W razie pominięcia dawki leku GONAL-f nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnieniapominiętej dawki. Jeśli pacjent zauważy, że pominął dawkę, powinien skontaktować się z lekarzemprowadzącym.
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Poważne działania niepożądane u kobiet
Ból w podbrzuszu w połączeniu z nudnościami lub wymiotami mogą być objawami nadmiernej stymulacji jajników (OHSS) i mogą wskazywać na nadmierną reakcję jajników na leczenie oraz na występowanie dużych torbieli jajnika (patrz również w punkcie 2, „Zespół nadmiernej stymulacji jajników”). To działanie niepożądane występuje często (może występować u mniej niż 1 na 10 osób).
OHSS może przybrać ciężką postać w przypadku wyraźnie powiększonych jajników, zmniejszonej produkcji moczu, zwiększenia masy ciała, trudności w oddychaniu i (lub) możliwego nagromadzenia płynu w jamie brzusznej lub klatce piersiowej. To działanie niepożądane występuje niezbyt często (może występować u mniej niż 1 na 100 osób). Rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 1 000 osób) zdarzają się powikłania OHSS, takie jak skręt jajników lub incydenty zakrzepowe.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób) mogą wystąpić powikłania krzepliwości krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe), czasami niezależne od OHSS. Mogą one spowodować ból w klatce piersiowej, duszności, udar mózgu lub zawał serca (patrz również w punkcie 2, „Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)”).
Poważne działania niepożądane u mężczyzn i kobiet
Reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu mogą być czasami poważne. To działanie niepożądane występuje bardzo rzadko (może występować u mniej niż 1 na 10 000 osób).
W razie wystąpienia któregokolwiek z wyżej wymienionych działań niepożądanych należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który może zalecić odstawienie leku GONAL-f.
156
Inne działania niepożądane u kobiet
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
torebki płynu w jajnikach (torbiele jajnika); ból głowy;
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
ból brzucha;
nudności, wymioty, biegunka, skurcze i wzdęcia brzucha.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, które czasami mogą mieć ciężki przebieg; astma może ulec pogorszeniu.
Inne działania niepożądane u mężczyzn
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
opuchlizna żył nad i pod jądrami (żylaki powrózka nasiennego);
powiększenie sutków, wystąpienie trądziku lub zwiększenie masy ciała.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu; czasami o ciężkim nasileniu; astma może ulec pogorszeniu.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane możnazgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania wymienionego
w załączniku V.
Dzięki
zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na fiolce lub na pudełku po„EXP. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Przed sporządzeniem roztworu nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
157
Nie stosować leku GONAL-f, jeśli zauważy się jakiekolwiek widoczne oznaki zepsucia, jeśli płyn zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Po przygotowaniu roztwór może być przechowywany do 28 dni.
Na fiolce z lekiem GONAL-f należy napisać datę, kiedy roztwór został przygotowany. Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Nie zamrażać. Przechowywać w oryginalnym pojemniku w celu ochrony przed światłem. Nie stosować roztworu leku GONAL-f po upływie 28 dni.
Po zakończeniu leczenia wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytaćfarmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronićśrodowisko.
Proszek GONAL-f 450 j.m./0,75 ml nie może być mieszany z innymi lekami w jednym wstrzyknięciu. Proszek GONAL-f 450 j.m./0,75 ml nie może być łączony z innymi postaciami leku GONAL-f w tejsamej fiolce lub strzykawce.
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek GONAL-f
Substancją czynną leku jest folitropina alfa.
Każda fiolka zawiera 600 j.m. folitropiny alfa.
Po rekonstytucji 450 j.m. (33 mikrogramy) folitropiny alfa znajduje się w 0,75 ml roztworu, co
oznacza, że w każdym mililitrze roztworu zawartych jest 600 j.m. (44 mikrogramy) folitropiny alfa.
Pozostałe składniki to: sacharoza, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforan
dwuwodny, stężony kwas fosforowy i wodorotlenek sodu.
Rozpuszczalnikiem jest woda do wstrzykiwań i alkohol benzylowy.
Jak wygląda lek GONAL-f i co zawiera opakowanie
Lek GONAL-f jest dostępny w postaci proszku i rozpuszczalnika używanych do sporządzania
roztworu do wstrzykiwań.
Proszek to białe peletki w szlanej fiolce wielodawkowej.
Rozpuszczalnik to przejrzysty bezbarwny płyn w ampułko-strzykawce o pojemności 1 ml. Lek GONAL-f jest dostępny w opakowaniach zawierających 1 fiolkę z proszkiem i 1 ampułko- strzykawkę z rozpuszczalnikiem oraz 6 strzykawek jednorazowego użytku wyskalowanych w jednostkach międzynarodowych (j.m. FSH).
Podmiot odpowiedzialny
Merck Europe B.V., Gustav Mahlerplein 102, 1082 MA Amsterdam, Holandia
Wytwórca
Merck Serono S.p.A., Via delle Magnolie 15, 70026 Modugno (Bari), Włochy
Data ostatniej aktualizacji ulotki: {MM/RRRR}.
Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
158
JAK PRZYGOTOWAĆ I STOSOWAĆ LEK GONAL-f, PROSZEK I ROZPUSZCZALNIK
W tym punkcie dostępne informacje jak przygotować i stosować lek GONAL-f, proszek
i rozpuszczalnik.
Przed rozpoczęciem przygotowania należy przeczytać w całości niniejszą instrukcję. Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze.
1. Umyć ręce i znaleźć czyste miejsce.
Ważne jest aby ręce i używane przedmioty były tak czyste jak to możliwe. Nadającym się miejscem jest czysty stół lub blat kuchenny.
2. Przygotować wszystkie akcesoria potrzebne do wykonania wstrzyknięcia:
dwa gaziki nasączone alkoholem,
ampułko-strzykawka z rozpuszczalnikiem (przejrzysty płyn), fiolka z proszkiem GONAL-f (biały proszek), jedna pusta strzykawka (patrz rys. na dole).
3. Przygotować roztwór do wstrzyknięcia
Zdjąć wieczko zabezpieczające z fiolki z proszkiem i z ampułko-strzykawki. Wziąć ampułko-strzykawkę, wprowadzić igłę do fiolki z proszkiem i powoli wstrzyknąć cały rozpuszczalnik do fiolki z proszkiem.
Wyjąć strzykawkę do sporządzania roztworu z fiolki i wyrzucić (nałożyć wieczko
zabezpieczające w celu uniknięcia obrażeń).
Fiolka zawiera kilka dawek leku GONAL-f. Należy zachować przez kilka dni i pobierać z niej tylko przepisaną dzienną dawkę.
4. Przygotować strzykawkę do wstrzyknięcia
Obracać delikatnie fiolkę z lekiem GONAL-f przygotowaną w kroku 3, nie potrząsać. Sprawdzić, czy powstały roztwór jest przejrzysty i nie zawiera żadnych cząstek stałych. Wziąć strzykawkę i napełnić powietrzem pociągając tłok do właściwej dawki w jednostkach międzynarodowych (j.m. FSH).
159
Następnie wprowadzić igłę do fiolki trzymając fiolkę korkiem skierowanym do dołu i wprowadzić powietrze do fiolki.
Pobrać przepisaną dawkę leku GONAL-f do strzykawki do podawania leku pociągając tłok do
właściwej dawki w jednostkach międzynarodowych (j.m. FSH).
5. Usunąć ze strzykawki pęcherzyki powietrza
Jeżeli widoczne pęcherzyki powietrza, strzykawkę należy ustawić igłą skierowaną do góry i delikatnie pukać w strzykawkę, wszystkie pęcherzyki zbiorą się w górnej jej części. Nacisnąć tłok, tak by usunąć wszystkie pęcherzyki powietrza.
6. Wstrzyknąć dawkę
Natychmiast wstrzyknąć przygotowany roztwór: lekarz prowadzący lub pielęgniarka doradzą wcześniej miejsce wstrzyknięcia (np. brzuch, przednia część uda). W celu zminimalizowania podrażnienia skóry należy codziennie wybierać inne miejsce wstrzyknięcia. Skórę w miejscu wstrzyknięcia zdezynfekować gazikiem nasączonym alkoholem wykonując koliste ruchy.
Mocno uchwycić fałd skóry i szybkim ruchem wprowadzić igłę pod skórę pod kątem 45° do
90°.
Wstrzyknąć cały roztwór delikatnie naciskając na tłok. Nie podawać leku do naczyń żylnych.
Nie spieszyć się, wstrzyknąć całą zawartość strzykawki.
Natychmiast wyciągnąć igłę i ruchem kolistym przetrzeć skórę gazikiem z alkoholem.
7. Po wstrzyknięciu
Po zakończeniu wstrzyknięcia natychmiast wyrzucić do pojemnika na odpady wszystkie zużyte
strzykawki.
Przechowywać szklaną fiolkę z przygotowanym roztworem w bezpiecznym miejscu. Może ona być ponownie potrzebna. Przygotowany roztwór jest do wyłącznego użytku przez osobę, której został przepisany i nie może być podany innym pacjentom.
160
W przypadku wykonywania kolejnych wstrzyknięć przygotowanego roztworu GONAL-f
powtórzyć kroki od 4 do 7.
161
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika
GONAL-f 150 j.m./0,25 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
folitropina alfa
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta.
Należy zachować ulotkę, aby w razie potrzeby móc ponownie przeczytać. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby takie same. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
3. Jak stosować lek GONAL-f
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
6. Zawartość opakowania i inne informacje Instrukcja stosowania.
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
Co to jest lek GONAL-f
Lek GONAL-f zawiera folitropinę alfa. Folitropina alfa jest rodzajem hormonu folikulotropowego(FSH) należącego do rodziny hormonów zwanych gonadotropinami. Gonadotropiny uczestnicząw procesach rozrodczych i płodności.
W jakim celu stosuje się lek GONAL-f
U dorosłych kobiet lek GONAL-f stosuje się:
w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania, które nie odpowiedziały na leczenie lekiem zwanym cytrynianem klomifenu; razem z innym lekiem, zwanym lutropiną alfa (hormon luteinizujący lub LH), w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania spowodowanym bardzo małym wytwarzaniem gonadotropin (FSH i LH) przez ich organizm; w celu wywołania wzrostu kilku pęcherzyków jajnikowych (z których każdy zawiera jedną komórkę jajową) u kobiet poddanych technikom wspomaganego rozrodu (dzięki którym kobieta może zajść w ciążę), takim jak zapłodnienie pozaustrojowe, dojajowodowe podanie gamet lub dojajowodowe podanie zygoty.
U dorosłych mężczyzn lek GONAL-f stosuje się:
razem z innym lekiem, zwanym ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), w celu stymulacji produkcji nasienia u mężczyzn, którzy niepłodni z powodu małego stężenia pewnych hormonów.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
Przed rozpoczęciem leczenia konieczna jest ocena płodności pacjentki i jej partnera przez lekarzaz doświadczeniem w leczeniu zaburzeń płodności.
162
Kiedy nie stosować leku GONAL-f
Jeśli pacjent ma uczulenie na hormon folikulotropowy lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).
Jeśli u pacjenta występują guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej (obie te struktury częścią mózgu).
U kobiet:
jeśli stwierdzono powiększenie jajników lub torebki płynu w jajnikach (torbiele jajników)
o nieznanej przyczynie,
jeśli występują krwawienia z pochwy o nieznanej przyczynie, jeśli stwierdzono raka jajników, macicy lub piersi,
jeśli istnieją stany, które zazwyczaj sprawiają, że prawidłowa ciąża jest niemożliwa, takie jak niewydolność jajników (przedwczesna menopauza) lub wada rozwojowa narządów płciowych.
U mężczyzn:
jeśli stwierdzono nieodwracalne uszkodzenie jąder.
Leku GONAL-f nie wolno stosować, kiedy którykolwiek z wyżej wymienionych punktów dotyczypacjenta. W razie wątpliwości należy omówić to z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania leku.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Porfiria
Jeśli pacjent lub którykolwiek członek jego rodziny jest chory na porfirię (niezdolność rozkładania porfiryn, która może być przekazywana dziedzicznie przez rodziców dzieciom) powinienpoinformować o tym lekarza prowadzącego przed rozpoczęciem leczenia.
Należy niezwłocznie powiadomić lekarza prowadzącego, jeśli: u pacjenta wystąpi zwiększona delikatność skóry i podatność na pokrywanie się pęcherzykami, zwłaszcza w przypadku skóry często wystawianej na słońce i (lub) wystąpi ból żołądka, rąk lub nóg.
W przypadku wystąpienia jakiejkolwiek z wyżej wymienionych dolegliwości lekarz prowadzący może
zalecić przerwanie leczenia.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
W przypadku kobiet lek zwiększa ryzyko rozwoju zespołu OHSS. Wówczas dochodzi donadmiernego rozwoju pęcherzyków jajnika, z których powstają duże torbiele. Jeśli pacjentka ma bólew dolnej części brzucha, przybiera szybko na wadze, ma nudności lub wymioty, lub trudnościz oddychaniem należy niezwłocznie powiadomić o tym lekarza prowadzącego, który może zalecićprzerwanie stosowania leku (patrz punkt 4).
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, a zalecana dawka i schemat podawania przestrzegane, występowanie OHSS jest mniej prawdopodobne. Leczenie lekiem GONAL-f rzadko wywołuje ciężkiego stopniaOHSS, jeżeli nie podano leku stosowanego w celu wywołania ostatecznego dojrzewania pęcherzyka(zawierającego ludzką gonadotropinę kosmówkową hCG). Lekarz prowadzący powinien zaprzestać podawania hCG w przypadkach rozwijającego się OHSS i zalecić nieodbywanie stosunku płciowego lub zastosowanie mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez przynajmniej cztery dni.
Ciąża mnoga
W przypadku stosowania leku GONAL-f występuje zwiększone ryzyko zajścia w ciążę mnogą (w większości przypadków bliźniaczą) w porównaniu z zapłodnieniem naturalnym. Ciąża mnoga może prowadzić do powikłań zdrowotnych matki i dzieci. Ryzyko ciąży mnogiej może być
163
zminimalizowane przez przestrzeganie zalecanej dawki leku GONAL-f i schematu podawania. Ryzyko ciąży mnogiej występujące po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu jest związane z wiekiem pacjentki, jakością i liczbą zapłodnionych komórek jajowych lub podanych pacjentce zarodków.
Poronienie
Po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu lub stymulacji jajników w celu wytworzeniakomórek jajowych u pacjentki istnieje większe prawdopodobieństwo poronienia niż przeciętnieu kobiet.
Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)
Jeśli w przeszłości lub niedawno u pacjentki lub u członka jej rodziny wystąpiły incydenty zakrzepowe w nogach lub płucach, zawał serca lub udar mózgu, może zwiększyć się ryzykowystąpienia tych zdarzeń lub ich pogorszenia u pacjentki w związku z leczeniem lekiem GONAL-f.
Nadmiar FSH we krwi u mężczyzn
U mężczyzn zwiększone stężenie FSH we krwi wskazuje na uszkodzenie jąder. Lek GONAL-f jest zwykle nieskuteczny w takich przypadkach.
Jeśli lekarz prowadzący zdecyduje się na próbę leczenia lekiem GONAL-f, w celu monitorowania leczenia może on zalecić pacjentowi wykonanie badania nasienia od 4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu leczenia.
Dzieci
Lek GONAL-f nie jest wskazany do stosowania u dzieci.
Lek GONAL-f a inne leki
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lubostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.
Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f razem z innymi lekami stymulującymi jajeczkowanie (jak np. hCG lub cytrynian klomifenu) to odpowiedź pęcherzyków jajnika może być wzmożona. Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f równocześnie z agonistami lub antagonistami hormonu uwalniającego gonadotropiny (ang. gonadotropin-releasing hormone, GnRH) (leki te zmniejszają stężenie hormonów płciowych i wstrzymują jajeczkowanie) może być konieczna większa dawka leku GONAL-f w celu wytwarzania pęcherzyków.
Ciąża i karmienie piersią
Nie należy stosować leku GONAL-f, jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn
Nie oczekuje się, że lek będzie miał wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania
maszyn.
Lek GONAL-f zawiera sód
Lek GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny
od sodu”.
164
3. Jak stosować lek GONAL-f
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócićsię do lekarza lub farmaceuty.
Stosowanie leku
Lek GONAL-f przeznaczony jest do stosowania w postaci wstrzyknięcia podskórnego. Wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego można używać do kilku wstrzyknięć. Pierwsze wstrzyknięcie leku GONAL-f należy wykonać pod nadzorem lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący lub pielęgniarka pokażą jak wstrzykiwać lek GONAL-f przy użyciu wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego.
Jeśli pacjent samodzielnie stosuje lek GONAL-f, powinien dokładnie zapoznać się z Instrukcją stosowania” i stosować się do niej.
Ile leku stosować
Lekarz prowadzący zdecyduje jaką dawkę leku należy stosować i jak często. Poniżej opisane dawki podane w jednostkach międzynarodowych (j.m.).
Kobiety
Jeśli u pacjentki nie występuje jajeczkowanie i stwierdza się nieregularne miesiączki lub brakmiesiączki:
lek GONAL-f jest zwykle podawany codziennie;
jeśli u pacjentki stwierdza się nieregularne miesiączki, stosowanie leku GONAL-f należy rozpocząć w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego. Jeśli u pacjentki nie występują miesiączki, może ona rozpocząć stosowanie leku w dowolnym dniu;
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. na dobę; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
maksymalna dawka dobowa leku GONAL-f zwykle nie jest większa niż 225 j.m.; jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza pożądanej odpowiedzi po 4 tygodniach należy przerwać tencykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większądawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, nie miesiączkuje i stwierdzono u niej bardzo małe stężenie hormonów FSH i LH:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. razem
z 75 j.m. lutropiny alfa;
pacjentka stosuje oba leki codziennie przez okres do 5 tygodni; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
165
jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f i lutropiny alfa. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny. Alternatywnie może zostać wykonane zapłodnienie wewnątrzmaciczne przez umieszczenie nasienia w jamie macicy.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza odpowiedzi po 5 tygodniach, należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większą dawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli u pacjentki konieczne jest rozwinięcie wielu komórek jajowych w celu pobrania ich przed wszelkimi technikami wspomaganego rozrodu:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 150 j.m. do 225 j.m. na dobę,
od 2. do 3. dnia cyklu leczenia;
dawka leku GONAL-f może być zwiększana w zależności od odpowiedzi pacjentki.
Maksymalna dawka dobowa leku wynosi 450 j.m.;
leczenie kontynuuje się do rozwinięcia komórek jajowych do pożądanego stopnia. Trwa to zazwyczaj około 10 dni, lecz może to trwać również od 5 do 20 dni. W celu sprawdzenia, kiedy to nastąpi, lekarz prowadzący wykona badania krwi i (lub) badanie ultrasonograficzne; gdy komórki jajowe będą odpowiednio dojrzałe, pacjentka otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody rekombinacji DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. W ten sposób komórki jajowe gotowe do pobrania.
W innych przypadkach lekarz może najpierw wstrzymać jajeczkowanie u pacjentki stosując agonistę lub antagonistę hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH). Następnie lek GONAL-f jestpodawany około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. GONAL-f oraz agonista GnRH podawane do osiągnięcia odpowiedniego rozwoju pęcherzyków. Na przykład po dwóch tygodniach leczenia agonistą podaje się 150 j.m. do 225 j.m. leku GONAL-f przez pierwsze 7 dni. Dawka jest następnie dostosowywana zależnie od reakcji jajników.
Mężczyźni
Zazwyczaj stosowana dawka leku GONAL-f wynosi 150 j.m. razem z hCG. Pacjent stosuje te dwa leki trzy razy w tygodniu przez przynajmniej 4 miesiące. Jeśli po 4 miesiącach pacjent nie zareaguje na leczenie, lekarz może zaproponować by przedłużyć stosowanie obu leków do co najmniej 18 miesięcy.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku GONAL-f
Nie znane skutki przedawkowania leku GONAL-f. Mimo to, można oczekiwać wystąpienia zespołu nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyper-Stimulation Syndrome, OHSS), który zostałopisany w punkcie 4. Jednakże OHSS może wystąpić jedynie, jeżeli podano również hCG (patrz punkt 2, OHSS).
Pominięcie zastosowania leku GONAL-f
W razie pominięcia dawki leku GONAL-f nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnieniapominiętej dawki. Jeśli pacjent zauważy, że pominął dawkę, powinien skontaktować się z lekarzemprowadzącym.
166
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Poważne działania niepożądane u kobiet
Ból w podbrzuszu w połączeniu z nudnościami lub wymiotami mogą być objawami nadmiernej stymulacji jajników (OHSS) i mowskazywać na nadmierną reakcję jajników na leczenie oraz na występowanie dużych torbieli jajnika (patrz również w punkcie 2, „Zespół nadmiernej stymulacji jajników”). To działanie niepożądane występuje często (może występować u mniej niż 1 na 10 osób).
OHSS może przybrać ciężką postać w przypadku wyraźnie powiększonych jajników, zmniejszonej produkcji moczu, zwiększenia masy ciała, trudności w oddychaniu i (lub) możliwego nagromadzenia płynu w jamie brzusznej lub klatce piersiowej. To działanie niepożądane występuje niezbyt często (może występować u mniej niż 1 na 100 osób). Rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 1 000 osób) zdarzają się powikłania OHSS, takie jak skręt jajników lub incydenty zakrzepowe.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób) mogą wystąpić powikłania krzepliwości krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe), czasami niezależne od OHSS. Mogą one spowodować ból w klatce piersiowej, duszności, udar mózgu lub zawał serca (patrz również w punkcie 2, „Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)”).
Poważne działania niepożądane u mężczyzn i kobiet
Reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, mogą być czasami poważne. To działanie niepożądane występuje bardzo rzadko (może występować u mniej niż 1 na 10 000 osób).
W razie wystąpienia któregokolwiek z wyżej wymienionych działań niepożądanych należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który może zalecić odstawienie leku GONAL-f.
Inne działania niepożądane u kobiet
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
torebki płynu w jajnikach (torbiele jajnika);
ból głowy;
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
ból brzucha;
nudności, wymioty, biegunka, skurcze i wzdęcia brzucha.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, które czasami mogą mieć ciężki przebieg; astma może ulec pogorszeniu.
167
Inne działania niepożądane u mężczyzn
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
opuchlizna żył nad i pod jądrami (żylaki powrózka nasiennego);
powiększenie sutków, wystąpienie trądziku lub zwiększenie masy ciała.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu; czasami o ciężkim nasileniu; astma może ulec pogorszeniu.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane możnazgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania wymienionego
w załączniku V.
Dzięki
zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na etykiecie wkładu lub na pudełku po „EXP. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Przechowywać w lodówce (2°C - 8°C). Nie zamrażać.
Z zachowaniem okresu ważności, produkt może być przechowywany w temperaturze poniżej 25°C do 3 miesięcy bez ponownego zamrażania i musi być zniszczony, jeśli nie został użyty w tym czasie.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Nie stosować leku GONAL-f, jeśli zauważy się jakiekolwiek widoczne oznaki zepsucia, jeśli płynzawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Na wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f należy napisać datę, kiedyzostał pierwszy raz zastosowany. W tym celu do „Instrukcji stosowania dołączona jest etykieta. Po otwarciu wstrzykiwacz może być przechowywany poza lodówką przez maksymalnie 28 dni (w temperaturze poniżej 25°C).
Po upływie 28 dni nie należy stosować leku pozostałego we wstrzykiwaczu półautomatycznym
napełnionym.
Po zakończeniu wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytaćfarmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronićśrodowisko.
168
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek GONAL-f
Substancją czynną leku jest folitropina alfa
W 1 ml roztworu znajduje się 600 j.m. (44 mikrogramy) folitropiny alfa. Każdy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony z wkładem wielodawkowym zawiera 150 j.m. (11 mikrogramów) w 0,25 ml.
Pozostałe składniki to: poloksamer 188, sacharoza, metionina, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforan dwuwodny, m-krezol, stężony kwas fosforowy, wodorotlenek sodu i woda do wstrzykiwań.
Jak wygląda lek GONAL-f i co zawiera opakowanie
Lek GONAL-f jest dostępny w postaci przejrzystego, bezbarwnego płynu do wstrzykiwań we
wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym.
Opakowanie zawiera 1 wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony i 4 igły jednorazowego
użytku.
Podmiot odpowiedzialny
Merck Europe B.V., Gustav Mahlerplein 102, 1082 MA Amsterdam, Holandia
Wytwórca
Merck Serono S.p.A., Via delle Magnolie 15, 70026 Modugno (Bari), Włochy
Data ostatniej aktualizacji ulotki: {MM/RRRR}.
Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
169
Instrukcja stosowania
GONAL-f WSTRZYKIWACZ PÓŁAUTOMATYCZNY NAPEŁNIONY 150 j.m./0,25 ml
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
Folitropina alfa
Spis treści
1. Jak stosować lek GONAL-f, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony
2. Jak korzystać z dziennika leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym
lekiem GONAL-f
3. Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem
GONAL-f
4. Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do
wstrzyknięcia
5. Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza 6. Wstrzyknięcie dawki
7. Po wstrzyknięciu
8. Dziennik leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f
(patrz tabela na końcu)
Ostrzeżenie: przed użyciem wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f należy przeczytać niniejszą instrukcję stosowania. Należy dokładnie przestrzegać procedury, ponieważ może się ona różnić od wcześniej już zastosowanej.
1. Jak stosować lek GONAL-f, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony
Nie należy udostępniać wstrzykiwacza innym osobom. Wstrzykiwacz jest przeznaczony tylko
do wstrzyknięcia podskórnego.
Liczba w okienku wskazania dawki wyrażona jest w jednostkach międzynarodowych (j.m.). Lekarz poinformuje pacjenta o liczbie j.m., jaką należy codziennie wstrzyknąć. Liczba wyświetlana w okienku wskazania dawki jest pomocna przy:
a. ustawieniu zaleconej dawki,
b. sprawdzeniu kompletności wstrzyknięcia,
c. odczytaniu pozostałej dawki do wstrzyknięcia za
pomocą drugiego wstrzykiwacza.
Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze. Przykład: Lekarz/farmaceuta poinformuje pacjenta ile wstrzykiwaczy będzie potrzebnych do ukończenia leczenia.
170
2. Jak korzystać z dziennika leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym
lekiem GONAL-f
Dziennik leczenia jest załączony na ostatniej stronie.
Dziennik leczenia należy wykorzystywać do zapisywania liczby j.m. wstrzykniętych za każdym razem.
Należy zapisywać numer dnia leczenia (1), datę (2) i godzinę (3) wstrzyknięcia. W pierwszej linijce tabeli objętość wstrzykiwacza jest już zapisana (4). Zaleconą dawkę należy zapisać w punkcie „Zalecona dawka (5).
Przed wstrzyknięciem należy sprawdzić, czy ustawiona jest prawidłowa dawka (6). Po wstrzyknięciu należy odczytać liczbę pokazaną w okienku wskazania dawki. Należy potwierdzić, że pacjent otrzymał pełną dawkę (7) lub zapisać liczbę pokazaną w okienku wskazania dawki, jeśli jest inna niż „0 (8).
W razie potrzeby należy wykonać wstrzyknięcie używając drugiego wstrzykiwacza,
ustawiając pozostałą dawkę zapisaną w punkcie „Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu” (8).
Pozostałą dawkę należy zapisać w punkcie Ilość ustawiona do wstrzyknięcia w następnym wierszu (6).
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Używanie dziennika leczenia do zapisywania codziennego wstrzyknięcia (codziennychwstrzyknięć) umożliwia pacjentowi sprawdzanie każdego dnia, czy otrzymał pełną przepisanądawkę.
Przykład dziennika leczenia:
1
Numer
dnia
leczenia
2
Data
3
Godzina
4
Objętość
wstrzykiwacza
150 j.m./0,25 ml
5
Zalecona
dawka
6 7 8
Okienko wskazania dawki
Ilość ustawiona
do
wstrzyknięcia
Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu
1 10.06. 07:00 150 j.m. 100 100
jeśli „0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
2 11.06. 07:00 150 j.m. 100 100
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość 50należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
2 11.06. 07:00 150 j.m. n.d. 50
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
Uwaga: maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 150 j.m. to 150 j.m., maksymalneustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 300 j.m. to 300 j.m., maksymalne ustawieniepojedynczej dawki wstrzykiwacza 450 j.m. to 450 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawkiwstrzykiwacza 900 j.m. to 450 j.m.
3. Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem
GONAL-f
Należy umyć ręce wodą i mydłem. Znaleźć czyste miejsce i płaską powierzchnię. Sprawdzić termin ważności podany na etykiecie wstrzykiwacza.
171
Należy zgromadzić i przygotować wszystkie potrzebne akcesoria:
1. Pokrętło ustawiania dawki 5. Gwintowany łącznik igły 9. Wewnętrzna osłona igły
2. Okienko wskazania 6. Nasadka wstrzykiwacza 10. Zewnętrzna nasadka dawki zabezpieczająca igłę
3. Tłok 7. Zabezpieczenie 11. Waciki nasączone alkoholem
4. Zbiornik 8. Wymienna igła 12. Pojemnik na ostre odpady
4. Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do
wstrzyknięcia
4.1. Zdjąć nasadkę wstrzykiwacza.
4.2. Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki jest ustawione na 0.
4.3. Przygotować igłę do wstrzyknięcia
Wziąć nową igłę - należy używać
wyłącznie dostarczonych igieł
jednorazowego użytku.
Mocno przytrzymać zewnętrzną
nasadkę zabezpieczającą igłę.
Sprawdzić, czy zabezpieczenie
na zewnętrznej nasadce
zabezpieczającej igłę nie jest
uszkodzone lub poluzowane.
Usunąć zabezpieczenie.
Przykład dobrego zamknięcia Przykład złego zamknięcia
172
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Jeśli zabezpieczenie jest uszkodzone lub poluzowane, igła nie nadaje się do użytku. Należywyrzucić do pojemnika na ostre odpady. Należy wziąć nową igłę.
4.4. Nałożyć igłę
Przykręcić gwintowaną końcówkę wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f na zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę do wyczucia lekkiego oporu.
Ostrzeżenie: nie przykręcać igły zbyt mocno, ponieważ w takim przypadku mogłoby być trudne usunięcie igły po wstrzyknięciu.
Zdjąć zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę, delikatnie ciągnąc. Należy odłożyć do źniejszego wykorzystania.
Wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony lekiem GONAL-f należy trzymać igłą skierowaną do góry.
Ostrożnie usunąć i wyrzucić zieloną osłonę wewnętrzną.
4.5. Obserwować dokładnie koniec igły, czy pojawią się drobne krople płynu Jeśli widoczne drobne krople płynu, należy przejść do punktu 5 Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza.
Ostrzeżenie: Obecność kropli płynu należy sprawdzać TYLKO podczas PIERWSZEGO użycia nowego wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f w celu usunięcia powietrza.
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Jeśli nie widoczne krople płynu na końcu igły lub podczas pierwszego użycia nowegowstrzykiwacza, konieczne jest wykonanie czynności opisanych na następnej stronie.
173
Jeśli nie widoczne drobne krople płynu na końcu igły podczas pierwszego użycia nowego wstrzykiwacza.
1. Delikatnie obrócić pokrętłem ustawiania dawki w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara do pokazania się liczby 25 w okienku wskazania dawki. Można obrócić z powrotem pokrętłem ustawiania dawki, jeśli minie się oznaczenie 25.
2. Trzymać wstrzykiwacz igłą skierowaną do góry.
3. Popukać delikatnie palcem w zbiornik wstrzykiwacza.
4. Nacisnąć maksymalnie pokrętło ustawiania dawki. Kropla płynu pojawi się na końcu igły.
5. Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki wskazuje „0.
6. Należy przejść do punktu 5 Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza.
5. Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza
5.1. Wstrzykiwacz zawiera 150 j.m. folitropiny alfa.
Maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza to 150 j.m. Najmniejsze ustawienie pojedynczej dawki to 12,5 j.m. i można zwiększać w krokach co 12,5 j.m.
5.2. Obracać pokrętłem ustawiania dawki do pojawienia się właściwej dawki w okienku
wskazania dawki
Pokrętłem ustawiania dawki obracać do
przodu w celu ustawienia zalecanej
dawki
Pokrętłem ustawiania dawki obracać do
tyłu w celu skorygowania dawki
174
5.3. Ustawić dawkę zaleconą przez lekarza (w przykładzie pokazanym na zdjęciu to 50 j.m.).
Ostrzeżenie: przed wykonaniem następnej czynności sprawdzić, czy w okienku wskazania dawki widoczna jest pełna zalecona dawka.
6. Wstrzyknięcie dawki
6.1. Wybrać miejsce wstrzyknięcia w obszarze, który był
wskazany przez lekarza lub pielęgniarkę.
W celu zmniejszenia podrażnienia skóry należy
codziennie wybierać inne miejsce wstrzyknięcia.
Obszar
wstrzyknięcia
6.2. Oczyścić skórę przecierając wacikiem nasączonym alkoholem.
6.3. Sprawdzić ponownie, czy w okienku wskazania dawki pokazana jest prawidłowa dawka.
6.4. Wstrzyknąć dawkę zgodnie z zaleceniem lekarza lub pielęgniarki. Wbić igłę całkowicie w skórę (1).
Nacisnąć pokrętło ustawiania dawki i przytrzymać
w celu wykonania wstrzyknięcia.
Pokrętło ustawiania dawki przytrzymać wciśnięte przez co najmniej 5 sekund, aby zapewnić
wstrzyknięcie pełnej dawki (2). Im większa dawka,tym dłużej będzie trwało wstrzyknięcie.
Liczba wskazująca dawkę, pokazana w okienku wskazania dawki, powróci na pozyc „0. Po co najmniej 5 sekundach wyjąć igłę spod skóry, jednocześnie trzymając naciśnięte pokrętło ustawiania dawki (3).
Zwolnić pokrętło ustawiania dawki.
Ostrzeżenie: należy zawsze upewniać się, że do każdego wstrzyknięcia używana jest nowa igła.
175
7. Po wstrzyknięciu
7.1 Sprawdzić, czy podano pełną dawkę
Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki pokazuje „0”.
Ostrzeżenie: jeśli w okienku wskazania dawki widoczna jest liczba większa niż „0”, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony GONAL-f jest pusty, a pacjent nie otrzymał pełnej zaleconej dawki.
7.2. Zakończyć częściowe wstrzyknięcie (tylko w razie potrzeby) W okienku wskazania dawki będzie pokazana brakująca liczba jednostek, którą należy wstrzyknąć nowym wstrzykiwaczem.
Powtórzyć punkt 3 (Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f”) i punkt 4 („Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do wstrzyknięcia) dla drugiego wstrzykiwacza.
Ustawić brakującą liczbę jednostek do podania pełnej dawki zapisaną w dzienniku leczenia lub liczbę nadal pokazaną w okienku wskazania dawki pierwszego wstrzykiwacza i wykonać wstrzyknięcie.
7.3 Usuwanie igły po każdym wstrzyknięciu Zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę umieścić na płaskiej powierzchni.
Trzymając wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony lekiem GONAL-f mocno jedną ręką wsunąć igłę w zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę.
Kontynuować dociskając igłę z założoną nasadką do stabilnej powierzchni, do usłyszenia „kliknięcia („click”).
Przytrzymać zewnętrzną
nasadkę zabezpieczającą igłę i odkręcić igłę poprzez obrócenie w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Bezpiecznie usunąć użytą igłę.
Nigdy nie używać ponownie wykorzystanych już igieł. Nigdy nie używać igieł wspólnie z innymi osobami. Nałożyć z powrotem nasadkę na wstrzykiwacz.
176
7.4. Przechowywanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f
UWAGA
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Nigdy nie przechowywać wstrzykiwacza z nałożoną igłą.
Zawsze należy usunąć igłę ze wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiemGONAL-f przed nałożeniem nasadki wstrzykiwacza.
Przechowywać wstrzykiwacz w oryginalnym opakowaniu w bezpiecznym miejscu. Jeśli wstrzykiwacz jest pusty, należy spytać farmaceutę w aptece, w jaki sposób go usunąć.
Ostrzeżenie: leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki.
8. Dziennik leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f
1
Numer
dnia
leczenia
2
Data
3
Godzina
4
Objętość
wstrzykiwacza
150 j.m./0,25 ml
5
Zalecona
dawka
6 7 8
Okienko wskazania dawki
Ilość ustawiona
do
wstrzyknięcia
Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilośćnależy wstrzyknąć.......... za pomocą nowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
177
/ : 150 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość ..należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
Wskazówka: maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 150 j.m. to 150 j.m.,maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 300 j.m. to 300 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 450 j.m. to 450 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 900 j.m. to 450 j.m.
Data ostatniej aktualizacji Instrukcji stosowania: {MM/RRRR}.
178
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika
GONAL-f 300 j.m./0,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
folitropina alfa
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera onainformacje ważne dla pacjenta.
Należy zachować ulotkę, aby w razie potrzeby móc ponownie przeczytać. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby takie same. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
3. Jak stosować lek GONAL-f
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
6. Zawartość opakowania i inne informacje Instrukcja stosowania.
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
Co to jest lek GONAL-f
Lek GONAL-f zawiera folitropinę alfa. Folitropina alfa jest rodzajem hormonu folikulotropowego(FSH) należącego do rodziny hormonów zwanych gonadotropinami. Gonadotropiny uczestnicząw procesach rozrodczych i płodności.
W jakim celu stosuje się lek GONAL-f
U dorosłych kobiet lek GONAL-f stosuje się:
w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania, które nie odpowiedziały na leczenie lekiem zwanym cytrynianem klomifenu; razem z innym lekiem, zwanym lutropialfa (hormon luteinizujący lub LH), w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania spowodowanym bardzo małym wytwarzaniem gonadotropin (FSH i LH) przez ich organizm; w celu wywołania wzrostu kilku pęcherzyków jajnikowych (z których każdy zawiera jedną komórkę jajową) u kobiet poddanych technikom wspomaganego rozrodu (dzięki którym kobieta może zajść w ciążę), takim jak zapłodnienie pozaustrojowe, dojajowodowe podanie gamet lub dojajowodowe podanie zygoty.
U dorosłych mężczyzn lek GONAL-f stosuje się:
razem z innym lekiem, zwanym ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), w celu stymulacji produkcji nasienia u mężczyzn, którzy niepłodni z powodu małego stężenia pewnych hormonów.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
Przed rozpoczęciem leczenia konieczna jest ocena płodności pacjentki i jej partnera przez lekarza
z doświadczeniem w leczeniu zaburzeń płodności.
179
Kiedy nie stosować leku GONAL-f
Jeśli pacjent ma uczulenie na hormon folikulotropowy lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).
Jeśli u pacjenta występują guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej (obie te struktury częścią mózgu).
U kobiet:
jeśli stwierdzono powiększenie jajników lub torebki płynu w jajnikach (torbiele jajników)
o nieznanej przyczynie,
jeśli występują krwawienia z pochwy o nieznanej przyczynie, jeśli stwierdzono raka jajników, macicy lub piersi,
jeśli istnieją stany, które zazwyczaj sprawiają, że prawidłowa ciąża jest niemożliwa, takie jak niewydolność jajników (przedwczesna menopauza) lub wada rozwojowa narządów płciowych.
U mężczyzn:
jeśli stwierdzono nieodwracalne uszkodzenie jąder.
Leku GONAL-f nie wolno stosować, kiedy którykolwiek z wyżej wymienionych punktów dotyczy
pacjenta. W razie wątpliwości należy omówić to z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania leku.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Porfiria
Jeśli pacjent lub którykolwiek członek jego rodziny jest chory na porfirię (niezdolność rozkładaniaporfiryn, która może być przekazywana dziedzicznie przez rodziców dzieciom) powinienpoinformować o tym lekarza prowadzącego przed rozpoczęciem leczenia.
Należy niezwłocznie powiadomić lekarza prowadzącego, jeśli: u pacjenta wystąpi zwiększona delikatność skóry i podatność na pokrywanie się pęcherzykami, zwłaszcza w przypadku skóry często wystawianej na słońce i (lub) wystąpi ból żołądka, rąk lub nóg.
W przypadku wystąpienia jakiejkolwiek z wyżej wymienionych dolegliwości lekarz prowadzący może
zalecić przerwanie leczenia.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
W przypadku kobiet lek zwiększa ryzyko rozwoju zespołu OHSS. Wówczas dochodzi donadmiernego rozwoju pęcherzyków jajnika, z których powstają duże torbiele. Jeśli pacjentka ma bólew dolnej części brzucha, przybiera szybko na wadze, ma nudności lub wymioty, lub trudnościz oddychaniem należy niezwłocznie powiadomić o tym lekarza prowadzącego, który może zalecićprzerwanie stosowania leku (patrz punkt 4).
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, a zalecana dawka i schemat podawania przestrzegane, występowanieOHSS jest mniej prawdopodobne. Leczenie lekiem GONAL-f rzadko wywołuje ciężkiego stopnia OHSS, jeżeli nie podano leku stosowanego w celu wywołania ostatecznego dojrzewania pęcherzyka (zawierającego ludzką gonadotropinę kosmówkową hCG). Lekarz prowadzący powinien zaprzestać podawania hCG w przypadkach rozwijającego się OHSS i zalecić nieodbywanie stosunku płciowego lub zastosowanie mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez przynajmniej cztery dni.
Ciąża mnoga
W przypadku stosowania leku GONAL-f występuje zwiększone ryzyko zajścia w ciążę mnogą (w większości przypadków bliźniaczą) w porównaniu z zapłodnieniem naturalnym. Ciąża mnoga może prowadzić do powikłań zdrowotnych matki i dzieci. Ryzyko ciąży mnogiej może być
180
zminimalizowane przez przestrzeganie zalecanej dawki leku GONAL-f i schematu podawania. Ryzyko ciąży mnogiej występujące po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu jest związane z wiekiem pacjentki, jakością i liczbą zapłodnionych komórek jajowych lub podanych pacjentce zarodków.
Poronienie
Po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu lub stymulacji jajników w celu wytworzeniakomórek jajowych u pacjentki istnieje większe prawdopodobieństwo poronienia niż przeciętnieu kobiet.
Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)
Jeśli w przeszłości lub niedawno u pacjentki lub u członka jej rodziny wystąpiły incydenty zakrzepowe w nogach lub płucach, zawał serca lub udar mózgu, może zwiększyć się ryzykowystąpienia tych zdarzeń lub ich pogorszenia u pacjentki w związku z leczeniem lekiem GONAL-f.
Nadmiar FSH we krwi u mężczyzn
U mężczyzn zwiększone stężenie FSH we krwi wskazuje na uszkodzenie jąder. Lek GONAL-f jest zwykle nieskuteczny w takich przypadkach.
Jeśli lekarz prowadzący zdecyduje się na próbę leczenia lekiem GONAL-f, w celu monitorowania leczenia może on zalecić pacjentowi wykonanie badania nasienia od 4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu leczenia.
Dzieci
Lek GONAL-f nie jest wskazany do stosowania u dzieci.
Lek GONAL-f a inne leki
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.
Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f razem z innymi lekami stymulującymi jajeczkowanie (jak np. hCG lub cytrynian klomifenu) to odpowiedź pęcherzyków jajnika może być wzmożona. Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f równocześnie z agonistami lub antagonistami hormonu uwalniającego gonadotropiny (ang. gonadotropin-releasing hormone, GnRH) (leki te zmniejszają stężenie hormonów płciowych i wstrzymują jajeczkowanie) może być konieczna większa dawka leku GONAL-f w celu wytwarzania pęcherzyków.
Ciąża i karmienie piersią
Nie należy stosować leku GONAL-f, jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn
Nie oczekuje się, że lek będzie miał wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Lek GONAL-f zawiera sód
Lek GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny
od sodu”.
181
3. Jak stosować lek GONAL-f
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócićsię do lekarza lub farmaceuty.
Stosowanie leku
Lek GONAL-f przeznaczony jest do stosowania w postaci wstrzyknięcia podskórnego. Wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego można używać do kilku wstrzyknięć. Pierwsze wstrzyknięcie leku GONAL-f należy wykonać pod nadzorem lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący lub pielęgniarka pokażą jak wstrzykiwać lek GONAL-f przy użyciu wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego.
Jeśli pacjent samodzielnie stosuje lek GONAL-f, powinien dokładnie zapoznać się z „Instrukcją stosowania” i stosować się do niej.
Ile leku stosować
Lekarz prowadzący zdecyduje jaką dawkę leku należy stosować i jak często. Poniżej opisane dawki podane w jednostkach międzynarodowych (j.m.).
Kobiety
Jeśli u pacjentki nie występuje jajeczkowanie i stwierdza się nieregularne miesiączki lub brakmiesiączki:
lek GONAL-f jest zwykle podawany codziennie;
jeśli u pacjentki stwierdza się nieregularne miesiączki, stosowanie leku GONAL-f należy rozpocząć w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego. Jeśli u pacjentki nie występują miesiączki, może ona rozpocząć stosowanie leku w dowolnym dniu;
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. na dobę; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
maksymalna dawka dobowa leku GONAL-f zwykle nie jest większa niż 225 j.m.; jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza pożądanej odpowiedzi po 4 tygodniach należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większądawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, nie miesiączkuje i stwierdzono u niej bardzo małe stężenie hormonów FSH i LH:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. razem
z 75 j.m. lutropiny alfa;
pacjentka stosuje oba leki codziennie przez okres do 5 tygodni; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
182
jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f i lutropiny alfa. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny. Alternatywnie może zostać wykonane zapłodnienie wewnątrzmaciczne przez umieszczenie nasienia w jamie macicy.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza odpowiedzi po 5 tygodniach, należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większą dawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli u pacjentki konieczne jest rozwinięcie wielu komórek jajowych w celu pobrania ich przed wszelkimi technikami wspomaganego rozrodu:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 150 j.m. do 225 j.m. na dobę,
od 2. do 3. dnia cyklu leczenia;
dawka leku GONAL-f może być zwiększana w zależności od odpowiedzi pacjentki.
Maksymalna dawka dobowa leku wynosi 450 j.m.;
leczenie kontynuuje się do rozwinięcia komórek jajowych do pożądanego stopnia. Trwa to zazwyczaj około 10 dni, lecz może to trwać również od 5 do 20 dni. W celu sprawdzenia, kiedy to nastąpi, lekarz prowadzący wykona badania krwi i (lub) badanie ultrasonograficzne; gdy komórki jajowe będą odpowiednio dojrzałe, pacjentka otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody rekombinacji DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. W ten sposób komórki jajowe gotowe do pobrania.
W innych przypadkach lekarz może najpierw wstrzymać jajeczkowanie u pacjentki stosując agonistę lub antagonistę hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH). Następnie lek GONAL-f jestpodawany około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. GONAL-f oraz agonista GnRH podawane do osiągnięcia odpowiedniego rozwoju pęcherzyków. Na przykład po dwóch tygodniach leczenia agonistą podaje się 150 j.m. do 225 j.m. leku GONAL-f przez pierwsze 7 dni. Dawka jest następnie dostosowywana zależnie od reakcji jajników.
Mężczyźni
Zazwyczaj stosowana dawka leku GONAL-f wynosi 150 j.m. razem z hCG. Pacjent stosuje te dwa leki trzy razy w tygodniu przez przynajmniej 4 miesiące. Jeśli po 4 miesiącach pacjent nie zareaguje na leczenie, lekarz może zaproponować by przedłużyć stosowanie obu leków do co najmniej 18 miesięcy.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku GONAL-f
Nie znane skutki przedawkowania leku GONAL-f. Mimo to, można oczekiwać wystąpienia zespołu nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyper-Stimulation Syndrome, OHSS), który zostałopisany w punkcie 4. Jednakże OHSS może wystąpić jedynie, jeżeli podano również hCG (patrz punkt 2, OHSS).
Pominięcie zastosowania leku GONAL-f
W razie pominięcia dawki leku GONAL-f nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnieniapominiętej dawki. Jeśli pacjent zauważy, że pominął dawkę, powinien skontaktować się z lekarzemprowadzącym.
183
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócićsię do lekarza lub farmaceuty.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Poważne działania niepożądane u kobiet
Ból w podbrzuszu w połączeniu z nudnościami lub wymiotami mogą być objawami nadmiernej stymulacji jajników (OHSS) i mogą wskazywać na nadmierną reakcję jajników na leczenie oraz na występowanie dużych torbieli jajnika (patrz również w punkcie 2, „Zespół nadmiernej stymulacji jajników”). To działanie niepożądane występuje często (może występować u mniej niż 1 na 10 osób).
OHSS może przybrać ciężką postać w przypadku wyraźnie powiększonych jajników, zmniejszonej produkcji moczu, zwiększenia masy ciała, trudności w oddychaniu i (lub) możliwego nagromadzenia płynu w jamie brzusznej lub klatce piersiowej. To działanie niepożądane występuje niezbyt często (może występować u mniej niż 1 na 100 osób). Rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 1 000 osób) zdarzają się powikłania OHSS, takie jak skręt jajników lub incydenty zakrzepowe.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób) mogą wystąpić powikłania krzepliwości krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe), czasami niezależne od OHSS. Mogą one spowodować ból w klatce piersiowej, duszności, udar mózgu lub zawał serca (patrz również w punkcie 2, „Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)”).
Poważne działania niepożądane u mężczyzn i kobiet
Reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, mogą być czasami poważne. To działanie niepożądane występuje bardzo rzadko (może występować u mniej niż 1 na 10 000 osób).
W razie wystąpienia któregokolwiek z wyżej wymienionych działań niepożądanych należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który może zalecić odstawienie leku GONAL-f.
Inne działania niepożądane u kobiet
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
torebki płynu w jajnikach (torbiele jajnika); ból głowy;
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
ból brzucha;
nudności, wymioty, biegunka, skurcze i wzdęcia brzucha.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, które czasami mogą mieć ciężki przebieg; astma może ulec pogorszeniu.
184
Inne działania niepożądane u mężczyzn
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
opuchlizna żył nad i pod jądrami (żylaki powrózka nasiennego);
powiększenie sutków, wystąpienie trądziku lub zwiększenie masy ciała.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu; czasami o ciężkim nasileniu; astma może ulec pogorszeniu.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane możnazgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania wymienionego
w załączniku V.
Dzięki
zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na etykiecie wkładu lub na pudełku po „EXP. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Przechowywać w lodówce (2°C - 8°C). Nie zamrażać.
Z zachowaniem okresu ważności, produkt może być przechowywany w temperaturze poniżej 25°C do 3 miesięcy bez ponownego zamrażania i musi być zniszczony, jeśli nie został użyty w tym czasie.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Nie stosować leku GONAL-f, jeśli zauważy się jakiekolwiek widoczne oznaki zepsucia, jeśli płynzawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Na wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f należy napisać datę, kiedyzostał pierwszy raz zastosowany. W tym celu do „Instrukcji stosowania dołączona jest etykieta. Po otwarciu wstrzykiwacz może być przechowywany poza lodówką przez maksymalnie 28 dni (w temperaturze poniżej 25°C).
Po upływie 28 dni nie należy stosować leku pozostałego we wstrzykiwaczu półautomatycznym
napełnionym.
Po zakończeniu wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytaćfarmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronićśrodowisko.
185
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek GONAL-f
Substancją czynną leku jest folitropina alfa
W 1 ml roztworu znajduje się 600 j.m. (44 mikrogramy) folitropiny alfa. Każdy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony z wkładem wielodawkowym zawiera 300 j.m. (22 mikrogramy) w 0,5 ml.
Pozostałe składniki to: poloksamer 188, sacharoza, metionina, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforan dwuwodny, m-krezol, stężony kwas fosforowy, wodorotlenek sodu i woda do wstrzykiwań.
Jak wygląda lek GONAL-f i co zawiera opakowanie
Lek GONAL-f jest dostępny w postaci przejrzystego, bezbarwnego płynu do wstrzykiwań we
wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym.
Opakowanie zawiera 1 wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony i 8 igieł jednorazowego
użytku.
Podmiot odpowiedzialny
Merck Europe B.V., Gustav Mahlerplein 102, 1082 MA Amsterdam, Holandia
Wytwórca
Merck Serono S.p.A., Via delle Magnolie 15, 70026 Modugno (Bari), Włochy
Data ostatniej aktualizacji ulotki: {MM/RRRR}.
Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
186
Instrukcja stosowania
GONAL-f WSTRZYKIWACZ PÓŁAUTOMATYCZNY NAPEŁNIONY 300 j.m./0,5 ml
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
Folitropina alfa
Spis treści
1. Jak stosować lek GONAL-f, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony
2. Jak korzystać z dziennika leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym
lekiem GONAL-f
3. Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem
GONAL-f
4. Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do
wstrzyknięcia
5. Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza 6. Wstrzyknięcie dawki
7. Po wstrzyknięciu
8. Dziennik leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f
(patrz tabela na końcu)
Ostrzeżenie: przed użyciem wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f należy przeczytać niniejszą instrukcję stosowania. Należy dokładnie przestrzegać procedury, ponieważ może się ona różnić od wcześniej już zastosowanej.
1. Jak stosować lek GONAL-f, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony
Nie należy udostępniać wstrzykiwacza innym osobom. Wstrzykiwacz jest przeznaczony tylko
do wstrzyknięcia podskórnego.
Liczba w okienku wskazania dawki wyrażona jest w jednostkach międzynarodowych (j.m.). Lekarz poinformuje pacjenta o liczbie j.m., jaką należy codziennie wstrzyknąć. Liczba wyświetlana w okienku wskazania dawki jest pomocna przy:
a. ustawieniu zaleconej dawki,
b. sprawdzeniu kompletności wstrzyknięcia,
c. odczytaniu pozostałej dawki do wstrzyknięcia za
pomocą drugiego wstrzykiwacza.
Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze. Przykład: Lekarz/farmaceuta poinformuje pacjenta ile wstrzykiwaczy będzie potrzebnych do ukończenia leczenia.
187
2. Jak korzystać z dziennika leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym
lekiem GONAL-f
Dziennik leczenia jest załączony na ostatniej stronie.
Dziennik leczenia należy wykorzystywać do zapisywania liczby j.m. wstrzykniętych za każdym razem.
Należy zapisywać numer dnia leczenia (1), datę (2) i godzinę (3) wstrzyknięcia. W pierwszej linijce tabeli objętość wstrzykiwacza jest już zapisana (4). Zaleconą dawkę należy zapisać w punkcie „Zalecona dawka (5).
Przed wstrzyknięciem należy sprawdzić, czy ustawiona jest prawidłowa dawka (6). Po wstrzyknięciu należy odczytać liczbę pokazaną w okienku wskazania dawki. Należy potwierdzić, że pacjent otrzymał pełną dawkę (7) lub zapisać liczbę pokazaną w okienku wskazania dawki, jeśli jest inna niż „0 (8).
W razie potrzeby należy wykonać wstrzyknięcie używając drugiego wstrzykiwacza,
ustawiając pozostałą dawkę zapisaną w punkcie „Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu (8).
Pozostałą dawkę należy zapisać w punkcie Ilość ustawiona do wstrzyknięcia w następnym wierszu (6).
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Używanie dziennika leczenia do zapisywania codziennego wstrzyknięcia (codziennychwstrzyknięć) umożliwia pacjentowi sprawdzanie każdego dnia, czy otrzymał pełną przepisanądawkę.
Przykład dziennika leczenia:
1
Numer
dnia
leczenia
2
Data
3
Godzina
4
Objętość
wstrzykiwacza
300 j.m./0,5 ml
5
Zalecona
dawka
6 7 8
Okienko wskazania dawki
Ilość ustawiona
do
wstrzyknięcia
Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu
1 10.06. 07:00 300 j.m. 125 125
jeśli „0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
2 11.06. 07:00 300 j.m. 125 125
jeśli „0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
3 12.06. 07:00 300 j.m. 125 125
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość 75należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
3 12.06. 07:00 300 j.m. n.d. 75
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
Uwaga: maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 150 j.m. to 150 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 300 j.m. to 300 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 450 j.m. to 450 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 900 j.m. to 450 j.m.
188
3. Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem
GONAL-f
Należy umyć ręce wodą i mydłem.
Znaleźć czyste miejsce i płaską powierzchnię. Sprawdzić termin ważności podany na etykiecie wstrzykiwacza.
Należy zgromadzić i przygotować wszystkie potrzebne akcesoria:
1. Pokrętło ustawiania dawki 5. Gwintowany łącznik igły 9. Wewnętrzna osłona igły
2. Okienko wskazania 6. Nasadka wstrzykiwacza 10. Zewnętrzna nasadka dawki zabezpieczająca igłę
3. Tłok 7. Zabezpieczenie 11. Waciki nasączone alkoholem
4. Zbiornik 8. Wymienna igła 12. Pojemnik na ostre odpady
4. Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do
wstrzyknięcia
4.1. Zdjąć nasadkę wstrzykiwacza.
4.2. Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki jest ustawione na 0.
189
4.3. Przygotować igłę do wstrzyknięcia
Wziąć nową igłę - należy używać
wyłącznie dostarczonych igieł
jednorazowego użytku.
Mocno przytrzymać zewnętrzną
nasadkę zabezpieczającą igłę.
Sprawdzić, czy zabezpieczenie
na zewnętrznej nasadce
zabezpieczającej igłę nie jest
uszkodzone lub poluzowane.
Usunąć zabezpieczenie.
Przykład dobrego zamknięcia Przykład złego zamknięcia
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Jeśli zabezpieczenie jest uszkodzone lub poluzowane, igła nie nadaje się do użytku. Należywyrzucić do pojemnika na ostre odpady. Należy wziąć nową igłę.
4.4. Nałożyć igłę
Przykręcić gwintowaną końcówkę wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f na zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę do wyczucia lekkiego oporu.
Ostrzeżenie: nie przykręcać igły zbyt mocno, ponieważ w takim przypadku mogłoby być trudne usunięcie igły po wstrzyknięciu.
Zdjąć zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę, delikatnie ciągnąc. Należy odłożyć do źniejszego wykorzystania.
Wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony lekiem GONAL-f należy trzymać igłą skierowaną do góry.
Ostrożnie usunąć i wyrzucić zieloną osłonę wewnętrzną.
4.5. Obserwować dokładnie koniec igły, czy pojawią się drobne krople płynu Jeśli widoczne drobne krople płynu, należy przejść do punktu 5 Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza.
Ostrzeżenie: Obecność kropli płynu należy sprawdzać TYLKO podczas PIERWSZEGO użycia nowego wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f w celu usunięcia powietrza.
190
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Jeśli nie widoczne krople płynu na końcu igły lub podczas pierwszego użycia nowegowstrzykiwacza, konieczne jest wykonanie czynności opisanych na następnej stronie.
Jeśli nie widoczne drobne krople płynu na końcu igły podczas pierwszego użycia nowego wstrzykiwacza.
1. Delikatnie obrócić pokrętłem ustawiania dawki w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara do pokazania się liczby 25 w okienku wskazania dawki. Można obrócić z powrotem pokrętłem ustawiania dawki, jeśli minie się oznaczenie 25.
2. Trzymać wstrzykiwacz igłą skierowaną do góry.
3. Popukać delikatnie palcem w zbiornik wstrzykiwacza.
4. Nacisnąć maksymalnie pokrętło ustawiania dawki. Kropla płynu pojawi się na końcu igły.
5. Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki wskazuje „0.
6. Należy przejść do punktu 5 Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza.
5. Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza
5.1. Wstrzykiwacz zawiera 300 j.m. folitropiny alfa.
Maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza to 300 j.m. Najmniejsze ustawienie pojedynczej dawki to 12,5 j.m. i można zwiększać w krokach co 12,5 j.m.
5.2. Obracać pokrętłem ustawiania dawki do pojawienia się właściwej dawki w okienku
wskazania dawki
191
Pokrętłem ustawiania dawki obracać do
przodu w celu ustawienia zalecanej
dawki
Pokrętłem ustawiania dawki obracać do
tyłu w celu skorygowania dawki
5.3. Ustawić dawkę zaleconą przez lekarza (w przykładzie pokazanym na zdjęciu to 50 j.m.).
Ostrzeżenie: przed wykonaniem następnej czynności sprawdzić, czy w okienku wskazania dawki widoczna jest pełna zalecona dawka.
6. Wstrzyknięcie dawki
6.1. Wybrać miejsce wstrzyknięcia w obszarze, który był
wskazany przez lekarza lub pielęgniarkę.
W celu zmniejszenia podrażnienia skóry należy
codziennie wybierać inne miejsce wstrzyknięcia.
Obszar
wstrzyknięcia
6.2. Oczyścić skórę przecierając wacikiem nasączonym alkoholem.
6.3. Sprawdzić ponownie, czy w okienku wskazania dawki pokazana jest prawidłowa dawka.
6.4. Wstrzyknąć dawkę zgodnie z zaleceniem lekarza lub pielęgniarki. Wbić igłę całkowicie w skórę (1).
Nacisnąć pokrętło ustawiania dawki i przytrzymać
w celu wykonania wstrzyknięcia.
Pokrętło ustawiania dawki przytrzymać wciśnięte przez co najmniej 5 sekund, aby zapewnić
wstrzyknięcie pełnej dawki (2). Im większa dawka,tym dłużej będzie trwało wstrzyknięcie.
Liczba wskazująca dawkę, pokazana w okienku wskazania dawki, powróci na pozycję „0. Po co najmniej 5 sekundach wyjąć igłę spod skóry, jednocześnie trzymając naciśnięte pokrętło ustawiania dawki (3).
Zwolnić pokrętło ustawiania dawki.
Ostrzeżenie: należy zawsze upewniać się, że do każdego wstrzyknięcia używana jest nowa igła.
192
7. Po wstrzyknięciu
7.1 Sprawdzić, czy podano pełną dawkę
Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki pokazuje „0”.
Ostrzeżenie: jeśli w okienku wskazania dawki widoczna jest liczba większa niż „0”, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony GONAL-f jest pusty, a pacjent nie otrzymał pełnej zaleconej dawki.
7.2. Zakończyć częściowe wstrzyknięcie (tylko w razie potrzeby) W okienku wskazania dawki będzie pokazana brakująca liczba jednostek, którą należy wstrzyknąć nowym wstrzykiwaczem.
Powtórzyć punkt 3 (Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f”) i punkt 4 („Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do wstrzyknięcia) dla drugiego wstrzykiwacza.
Ustawić brakującą liczbę jednostek do podania pełnej dawki zapisaną w dzienniku leczenia lub liczbę nadal pokazaną w okienku wskazania dawki pierwszego wstrzykiwacza i wykonać wstrzyknięcie.
7.3 Usuwanie igły po każdym wstrzyknięciu Zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę umieścić na płaskiej powierzchni.
Trzymając wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony lekiem GONAL-f mocno jedną ręką wsunąć igłę w zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę.
Kontynuować dociskając igłę z założoną nasadką do stabilnej powierzchni, do usłyszenia „kliknięcia („click”).
Przytrzymać zewnętrzną
nasadkę zabezpieczającą igłę i odkręcić igłę poprzez obrócenie w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Bezpiecznie usunąć użytą igłę.
Nigdy nie używać ponownie wykorzystanych już igieł. Nigdy nie używać igieł wspólnie z innymi osobami. Nałożyć z powrotem nasadkę na wstrzykiwacz.
193
7.4. Przechowywanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f
UWAGA
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Nigdy nie przechowywać wstrzykiwacza z nałożoną igłą.
Zawsze należy usunąć igłę ze wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiemGONAL-f przed nałożeniem nasadki wstrzykiwacza.
Przechowywać wstrzykiwacz w oryginalnym opakowaniu w bezpiecznym miejscu. Jeśli wstrzykiwacz jest pusty, należy spytać farmaceutę w aptece, w jaki sposób go usunąć.
Ostrzeżenie: leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki.
8. Dziennik leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f
1
Numer
dnia
leczenia
2
Data
3
Godzina
4
Objętość
wstrzykiwacza
300 j.m./0,5 ml
5
Zalecona
dawka
6 7 8
Okienko wskazania dawki
Ilość ustawiona
do
wstrzyknięcia
Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilośćnależy wstrzyknąć.......... za pomocą nowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
194
/ : 300 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość ..należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
Wskazówka: maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 150 j.m. to 150 j.m.,maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 300 j.m. to 300 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 450 j.m. to 450 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 900 j.m. to 450 j.m.
Data ostatniej aktualizacji Instrukcji stosowania: {MM/RRRR}.
195
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika
GONAL-f 450 j.m./0,75 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
folitropina alfa
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera onainformacje ważne dla pacjenta.
Należy zachować ulotkę, aby w razie potrzeby móc ponownie przeczytać. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby takie same. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje 2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
3. Jak stosować lek GONAL-f
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
6. Zawartość opakowania i inne informacje Instrukcja stosowania.
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
Co to jest lek GONAL-f
Lek GONAL-f zawiera folitropinę alfa. Folitropina alfa jest rodzajem hormonu folikulotropowego(FSH) należącego do rodziny hormonów zwanych gonadotropinami. Gonadotropiny uczestnicząw procesach rozrodczych i płodności.
W jakim celu stosuje się lek GONAL-f
U dorosłych kobiet lek GONAL-f stosuje się:
w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania, które nie odpowiedziały na leczenie lekiem zwanym cytrynianem klomifenu; razem z innym lekiem, zwanym lutropiną alfa (hormon luteinizujący lub LH), w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania spowodowanym bardzo małym wytwarzaniem gonadotropin (FSH i LH) przez ich organizm; w celu wywołania wzrostu kilku pęcherzyków jajnikowych (z których każdy zawiera jedną komórkę jajową) u kobiet poddanych technikom wspomaganego rozrodu (dzięki którym kobieta może zajść w ciążę), takim jak zapłodnienie pozaustrojowe, dojajowodowe podanie gamet lub dojajowodowe podanie zygoty.
U dorosłych mężczyzn lek GONAL-f stosuje się:
razem z innym lekiem, zwanym ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), w celu stymulacji produkcji nasienia u mężczyzn, którzy niepłodni z powodu małego stężenia pewnych hormonów.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
Przed rozpoczęciem leczenia konieczna jest ocena płodności pacjentki i jej partnera przez lekarzaz doświadczeniem w leczeniu zaburzeń płodności.
196
Kiedy nie stosować leku GONAL-f
Jeśli pacjent ma uczulenie na hormon folikulotropowy lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).
Jeśli u pacjenta występują guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej (obie te struktury częścią mózgu).
U kobiet:
jeśli stwierdzono powiększenie jajników lub torebki płynu w jajnikach (torbiele jajników)
o nieznanej przyczynie,
jeśli występują krwawienia z pochwy o nieznanej przyczynie, jeśli stwierdzono raka jajników, macicy lub piersi,
jeśli istnieją stany, które zazwyczaj sprawiają, że prawidłowa ciąża jest niemożliwa, takie jak niewydolność jajników (przedwczesna menopauza) lub wada rozwojowa narządów płciowych.
U mężczyzn:
jeśli stwierdzono nieodwracalne uszkodzenie jąder.
Leku GONAL-f nie wolno stosować, kiedy którykolwiek z wyżej wymienionych punktów dotyczy pacjenta. W razie wątpliwości należy omówić to z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania leku.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Porfiria
Jeśli pacjent lub którykolwiek członek jego rodziny jest chory na porfirię (niezdolność rozkładaniaporfiryn, która może być przekazywana dziedzicznie przez rodziców dzieciom) powinienpoinformować o tym lekarza prowadzącego przed rozpoczęciem leczenia.
Należy niezwłocznie powiadomić lekarza prowadzącego, jeśli: u pacjenta wystąpi zwiększona delikatność skóry i podatność na pokrywanie się pęcherzykami, zwłaszcza w przypadku skóry często wystawianej na słońce i (lub) wystąpi ból żołądka, rąk lub nóg.
W przypadku wystąpienia jakiejkolwiek z wyżej wymienionych dolegliwości lekarz prowadzący może
zalecić przerwanie leczenia.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
W przypadku kobiet lek zwiększa ryzyko rozwoju zespołu OHSS. Wówczas dochodzi donadmiernego rozwoju pęcherzyków jajnika, z których powstają duże torbiele. Jeśli pacjentka ma bólew dolnej części brzucha, przybiera szybko na wadze, ma nudności lub wymioty, lub trudnościz oddychaniem należy niezwłocznie powiadomić o tym lekarza prowadzącego, który może zalecić przerwanie stosowania leku (patrz punkt 4).
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, a zalecana dawka i schemat podawania przestrzegane, występowanie OHSS jest mniej prawdopodobne. Leczenie lekiem GONAL-f rzadko wywołuje ciężkiego stopniaOHSS, jeżeli nie podano leku stosowanego w celu wywołania ostatecznego dojrzewania pęcherzyka(zawierającego ludzką gonadotropinę kosmówkową hCG). Lekarz prowadzący powinien zaprzestać podawania hCG w przypadkach rozwijającego się OHSS i zalecić nieodbywanie stosunku płciowego lub zastosowanie mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez przynajmniej cztery dni.
Ciąża mnoga
W przypadku stosowania leku GONAL-f występuje zwiększone ryzyko zajścia w ciążę mnogą (w większości przypadków bliźniaczą) w porównaniu z zapłodnieniem naturalnym. Ciąża mnoga może prowadzić do powikłań zdrowotnych matki i dzieci. Ryzyko ciąży mnogiej może być
197
zminimalizowane przez przestrzeganie zalecanej dawki leku GONAL-f i schematu podawania. Ryzyko ciąży mnogiej występujące po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu jest związane z wiekiem pacjentki, jakością i liczbą zapłodnionych komórek jajowych lub podanych pacjentce zarodków.
Poronienie
Po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu lub stymulacji jajników w celu wytworzeniakomórek jajowych u pacjentki istnieje większe prawdopodobieństwo poronienia niż przeciętnieu kobiet.
Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)
Jeśli w przeszłości lub niedawno u pacjentki lub u członka jej rodziny wystąpiły incydentyzakrzepowe w nogach lub płucach, zawał serca lub udar mózgu, może zwiększyć się ryzykowystąpienia tych zdarzeń lub ich pogorszenia u pacjentki w związku z leczeniem lekiem GONAL-f.
Nadmiar FSH we krwi u mężczyzn
U mężczyzn zwiększone stężenie FSH we krwi wskazuje na uszkodzenie jąder. Lek GONAL-f jest zwykle nieskuteczny w takich przypadkach.
Jeśli lekarz prowadzący zdecyduje się na próbę leczenia lekiem GONAL-f, w celu monitorowania leczenia może on zalecić pacjentowi wykonanie badania nasienia od 4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu leczenia.
Dzieci
Lek GONAL-f nie jest wskazany do stosowania u dzieci.
Lek GONAL-f a inne leki
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lubostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.
Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f razem z innymi lekami stymulującymi jajeczkowanie (jak np. hCG lub cytrynian klomifenu) to odpowiedź pęcherzyków jajnika może być wzmożona. Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f równocześnie z agonistami lub antagonistami hormonu uwalniającego gonadotropiny (ang. gonadotropin-releasing hormone, GnRH) (leki te zmniejszają stężenie hormonów płciowych i wstrzymują jajeczkowanie) może być konieczna większa dawka leku GONAL-f w celu wytwarzania pęcherzyków.
Ciąża i karmienie piersią
Nie należy stosować leku GONAL-f, jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn
Nie oczekuje się, że lek będzie miał wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Lek GONAL-f zawiera sód
Lek GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny
od sodu”.
198
3. Jak stosować lek GONAL-f
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócićsię do lekarza lub farmaceuty.
Stosowanie leku
Lek GONAL-f przeznaczony jest do stosowania w postaci wstrzyknięcia podskórnego. Wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego można używać do kilku wstrzyknięć. Pierwsze wstrzyknięcie leku GONAL-f należy wykonać pod nadzorem lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący lub pielęgniarka pokażą jak wstrzykiwać lek GONAL-f przy użyciu wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego.
Jeśli pacjent samodzielnie stosuje lek GONAL-f, powinien dokładnie zapoznać się z „Instrukcją stosowania” i stosować się do niej.
Ile leku stosować
Lekarz prowadzący zdecyduje jaką dawkę leku należy stosować i jak często. Poniżej opisane dawki podane w jednostkach międzynarodowych (j.m.).
Kobiety
Jeśli u pacjentki nie występuje jajeczkowanie i stwierdza się nieregularne miesiączki lub brakmiesiączki:
lek GONAL-f jest zwykle podawany codziennie;
jeśli u pacjentki stwierdza się nieregularne miesiączki, stosowanie leku GONAL-f należy rozpocząć w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego. Jeśli u pacjentki nie występują miesiączki, może ona rozpocząć stosowanie leku w dowolnym dniu;
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. na dobę; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
maksymalna dawka dobowa leku GONAL-f zwykle nie jest większa niż 225 j.m.; jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza pożądanej odpowiedzi po 4 tygodniach należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większądawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, nie miesiączkuje i stwierdzono u niej bardzo małe stężenie hormonów FSH i LH:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. razem
z 75 j.m. lutropiny alfa;
pacjentka stosuje oba leki codziennie przez okres do 5 tygodni; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
199
jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f i lutropiny alfa. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny. Alternatywnie może zostać wykonane zapłodnienie wewnątrzmaciczne przez umieszczenie nasienia w jamie macicy.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza odpowiedzi po 5 tygodniach, należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większą dawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie lekiem GONAL-f należy przerwaći pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli u pacjentki konieczne jest rozwinięcie wielu komórek jajowych w celu pobrania ich przed wszelkimi technikami wspomaganego rozrodu:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 150 j.m. do 225 j.m. na dobę,
od 2. do 3. dnia cyklu leczenia;
dawka leku GONAL-f może być zwiększana w zależności od odpowiedzi pacjentki.
Maksymalna dawka dobowa leku wynosi 450 j.m.;
leczenie kontynuuje się do rozwinięcia komórek jajowych do pożądanego stopnia. Trwa to zazwyczaj około 10 dni, lecz może to trwać również od 5 do 20 dni. W celu sprawdzenia, kiedy to nastąpi, lekarz prowadzący wykona badania krwi i (lub) badanie ultrasonograficzne; gdy komórki jajowe będą odpowiednio dojrzałe, pacjentka otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody rekombinacji DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. W ten sposób komórki jajowe gotowe do pobrania.
W innych przypadkach lekarz może najpierw wstrzymać jajeczkowanie u pacjentki stosując agonistę lub antagonistę hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH). Następnie lek GONAL-f jestpodawany około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. GONAL-f oraz agonista GnRH podawane do osiągnięcia odpowiedniego rozwoju pęcherzyków. Na przykład po dwóch tygodniach leczenia agonistą podaje się 150 j.m. do 225 j.m. leku GONAL-f przez pierwsze 7 dni. Dawka jest następnie dostosowywana zależnie od reakcji jajników.
Mężczyźni
Zazwyczaj stosowana dawka leku GONAL-f wynosi 150 j.m. razem z hCG. Pacjent stosuje te dwa leki trzy razy w tygodniu przez przynajmniej 4 miesiące. Jeśli po 4 miesiącach pacjent nie zareaguje na leczenie, lekarz może zaproponować by przedłużyć stosowanie obu leków do co najmniej 18 miesięcy.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku GONAL-f
Nie znane skutki przedawkowania leku GONAL-f. Mimo to, można oczekiwać wystąpienia zespołu nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyper-Stimulation Syndrome, OHSS), który zostałopisany w punkcie 4. Jednakże OHSS może wystąpić jedynie, jeżeli podano również hCG (patrz punkt 2, OHSS).
Pominięcie zastosowania leku GONAL-f
W razie pominięcia dawki leku GONAL-f nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnieniapominiętej dawki. Jeśli pacjent zauważy, że pominął dawkę, powinien skontaktować się z lekarzemprowadzącym.
200
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócićsię do lekarza lub farmaceuty.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Poważne działania niepożądane u kobiet
Ból w podbrzuszu w połączeniu z nudnościami lub wymiotami mogą być objawami nadmiernej stymulacji jajników (OHSS) i mogą wskazywać na nadmierną reakcję jajników na leczenie oraz na występowanie dużych torbieli jajnika (patrz również w punkcie 2, „Zespół nadmiernej stymulacji jajników”). To działanie niepożądane występuje często (może występować u mniej niż 1 na 10 osób).
OHSS może przybrać ciężką postać w przypadku wyraźnie powiększonych jajników, zmniejszonej produkcji moczu, zwiększenia masy ciała, trudności w oddychaniu i (lub) możliwego nagromadzenia płynu w jamie brzusznej lub klatce piersiowej. To działanie niepożądane występuje niezbyt często (może występować u mniej niż 1 na 100 osób). Rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 1 000 osób) zdarzają się powikłania OHSS, takie jak skręt jajników lub incydenty zakrzepowe.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób) mogą wystąpić powikłania krzepliwości krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe), czasami niezależne od OHSS. Mogą one spowodować ból w klatce piersiowej, duszności, udar mózgu lub zawał serca (patrz również w punkcie 2, „Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)”).
Poważne działania niepożądane u mężczyzn i kobiet
Reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, mogą być czasami poważne. To działanie niepożądane występuje bardzo rzadko (może występować u mniej niż 1 na 10 000 osób).
W razie wystąpienia któregokolwiek z wyżej wymienionych działań niepożądanych należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który może zalecić odstawienie leku GONAL-f.
Inne działania niepożądane u kobiet
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
torebki płynu w jajnikach (torbiele jajnika); ból głowy;
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
ból brzucha;
nudności, wymioty, biegunka, skurcze i wzdęcia brzucha.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, które czasami mogą mieć ciężki przebieg; astma może ulec pogorszeniu.
201
Inne działania niepożądane u mężczyzn
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
opuchlizna żył nad i pod jądrami (żylaki powrózka nasiennego);
powiększenie sutków, wystąpienie trądziku lub zwiększenie masy ciała.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu; czasami o ciężkim nasileniu; astma może ulec pogorszeniu.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane możnazgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania wymienionego
w załączniku V.
Dzięki
zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na etykiecie wkładu lub na pudełku po „EXP. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Przechowywać w lodówce (2°C - 8°C). Nie zamrażać.
Z zachowaniem okresu ważności, produkt może być przechowywany w temperaturze poniżej 25°C do 3 miesięcy bez ponownego zamrażania i musi być zniszczony, jeśli nie został użyty w tym czasie.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Nie stosować leku GONAL-f, jeśli zauważy się jakiekolwiek widoczne oznaki zepsucia, jeśli płynzawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Na wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f należy napisać datę, kiedyzostał pierwszy raz zastosowany. W tym celu do „Instrukcji stosowania dołączona jest etykieta. Po otwarciu wstrzykiwacz może być przechowywany poza lodówką przez maksymalnie 28 dni (w temperaturze poniżej 25°C).
Po upływie 28 dni nie należy stosować leku pozostałego we wstrzykiwaczu półautomatycznym
napełnionym.
Po zakończeniu wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytaćfarmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronićśrodowisko.
202
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek GONAL-f
Substancją czynną leku jest folitropina alfa
W 1 ml roztworu znajduje się 600 j.m. (44 mikrogramy) folitropiny alfa. Każdy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony z wkładem wielodawkowym zawiera 450 j.m. (33 mikrogramy) w 0,75 ml.
Pozostałe składniki to:poloksamer 188, sacharoza, metionina, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforan dwuwodny, m-krezol, stężony kwas fosforowy, wodorotlenek sodu i woda do wstrzykiwań.
Jak wygląda lek GONAL-f i co zawiera opakowanie
Lek GONAL-f jest dostępny w postaci przejrzystego, bezbarwnego płynu do wstrzykiwań we
wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym.
Opakowanie zawiera 1 wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony i 12 igieł jednorazowego
użytku.
Podmiot odpowiedzialny
Merck Europe B.V., Gustav Mahlerplein 102, 1082 MA Amsterdam, Holandia
Wytwórca
Merck Serono S.p.A., Via delle Magnolie 15, 70026 Modugno (Bari), Włochy
Data ostatniej aktualizacji ulotki: {MM/RRRR}.
Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
203
Instrukcja stosowania
GONAL-f WSTRZYKIWACZ PÓŁAUTOMATYCZNY NAPEŁNIONY 450 j.m./0,75 ml Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
Folitropina alfa
Spis treści
1. Jak stosować lek GONAL-f, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony
2. Jak korzystać z dziennika leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym
lekiem GONAL-f
3. Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem
GONAL-f
4. Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do
wstrzyknięcia
5. Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza 6. Wstrzyknięcie dawki
7. Po wstrzyknięciu
8. Dziennik leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f
(patrz tabela na końcu)
Ostrzeżenie: przed użyciem wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f należy przeczytać niniejszą instrukcję stosowania. Należy dokładnie przestrzegać procedury, ponieważ może się ona różnić od wcześniej już zastosowanej.
1. Jak stosować lek GONAL-f, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony
Nie należy udostępniać wstrzykiwacza innym osobom. Wstrzykiwacz jest przeznaczony tylko
do wstrzyknięcia podskórnego.
Liczba w okienku wskazania dawki wyrażona jest w jednostkach międzynarodowych (j.m.). Lekarz poinformuje pacjenta o liczbie j.m., jaką należy codziennie wstrzyknąć. Liczba wyświetlana w okienku wskazania dawki jest pomocna przy:
a. ustawieniu zaleconej dawki,
b. sprawdzeniu kompletności wstrzyknięcia,
c. odczytaniu pozostałej dawki do wstrzyknięcia za
pomocą drugiego wstrzykiwacza.
Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze. Przykład: Lekarz/farmaceuta poinformuje pacjenta ile wstrzykiwaczy będzie potrzebnych do ukończenia leczenia.
204
2. Jak korzystać z dziennika leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym
lekiem GONAL-f
Dziennik leczenia jest załączony na ostatniej stronie.
Dziennik leczenia należy wykorzystywać do zapisywania liczby j.m. wstrzykniętych za każdym razem.
Należy zapisywać numer dnia leczenia (1), datę (2) i godzinę (3) wstrzyknięcia. W pierwszej linijce tabeli objętość wstrzykiwacza jest już zapisana (4). Zaleconą dawkę należy zapisać w punkcie „Zalecona dawka (5).
Przed wstrzyknięciem należy sprawdzić, czy ustawiona jest prawidłowa dawka (6). Po wstrzyknięciu należy odczytać liczbę pokazaną w okienku wskazania dawki. Należy potwierdzić, że pacjent otrzymał pełną dawkę (7) lub zapisać liczbę pokazaną w okienku wskazania dawki, jeśli jest inna niż „0 (8).
W razie potrzeby należy wykonać wstrzyknięcie używając drugiego wstrzykiwacza,
ustawiając pozostałą dawkę zapisaną w punkcie „Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu (8).
Pozostałą dawkę należy zapisać w punkcie Ilość ustawiona do wstrzyknięcia w następnym wierszu (6).
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Używanie dziennika leczenia do zapisywania codziennego wstrzyknięcia (codziennychwstrzyknięć) umożliwia pacjentowi sprawdzanie każdego dnia, czy otrzymał pełną przepisanądawkę.
Przykład dziennika leczenia:
1
Numer
dnia
leczenia
2
Data
3
Godzina
4
Objętość
wstrzykiwacza
450 j.m./0,75 ml
5
Zalecona
dawka
6 7 8
Okienko wskazania dawki
Ilość ustawiona
do
wstrzyknięcia
Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu
1 10.06. 07:00 450 j.m. 175 175
jeśli „0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
2 11.06. 07:00 450 j.m. 175 175
jeśli „0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
3 12.06. 07:00 450 j.m. 175 175
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość 75należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
3 12.06. 07:00 450 j.m. n.d. 75
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
Uwaga: maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 150 j.m. to 150 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 300 j.m. to 300 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 450 j.m. to 450 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 900 j.m. to 450 j.m.
205
3. Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem
GONAL-f
Należy umyć ręce wodą i mydłem.
Znaleźć czyste miejsce i płaską powierzchnię. Sprawdzić termin ważności podany na etykiecie wstrzykiwacza.
Należy zgromadzić i przygotować wszystkie potrzebne akcesoria:
1. Pokrętło ustawiania dawki 5. Gwintowany łącznik igły 9. Wewnętrzna osłona igły
2. Okienko wskazania 6. Nasadka wstrzykiwacza 10. Zewnętrzna nasadka dawki zabezpieczająca igłę
3. Tłok 7. Zabezpieczenie 11. Waciki nasączone alkoholem
4. Zbiornik 8. Wymienna igła 12. Pojemnik na ostre odpady
4. Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do
wstrzyknięcia
4.1. Zdjąć nasadkę wstrzykiwacza.
4.2. Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki jest ustawione na 0.
206
4.3. Przygotować igłę do wstrzyknięcia
Wziąć nową igłę - należy używać
wyłącznie dostarczonych igieł
jednorazowego użytku.
Mocno przytrzymać zewnętrzną
nasadkę zabezpieczającą igłę.
Sprawdzić, czy zabezpieczenie
na zewnętrznej nasadce
zabezpieczającej igłę nie jest
uszkodzone lub poluzowane.
Usunąć zabezpieczenie.
Przykład dobrego zamknięcia Przykład złego zamknięcia
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Jeśli zabezpieczenie jest uszkodzone lub poluzowane, igła nie nadaje się do użytku. Należywyrzucić do pojemnika na ostre odpady. Należy wziąć nową igłę.
4.4. Nałożyć igłę
Przykręcić gwintowaną końcówkę wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f na zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę do wyczucia lekkiego oporu.
Ostrzeżenie: nie przykręcać igły zbyt mocno, ponieważ w takim przypadku mogłoby być trudne usunięcie igły po wstrzyknięciu.
Zdjąć zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę, delikatnie ciągnąc. Należy odłożyć do źniejszego wykorzystania.
Wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony lekiem GONAL-f należy trzymać igłą skierowaną do góry.
Ostrożnie usunąć i wyrzucić zieloną osłonę wewnętrzną.
4.5. Obserwować dokładnie koniec igły, czy pojawią się drobne krople płynu Jeśli widoczne drobne krople płynu, należy przejść do punktu 5 Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza.
Ostrzeżenie: Obecność kropli płynu należy sprawdzać TYLKO podczas PIERWSZEGO użycia nowego wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f w celu usunięcia powietrza.
207
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Jeśli nie widoczne krople płynu na końcu igły lub podczas pierwszego użycia nowegowstrzykiwacza, konieczne jest wykonanie czynności opisanych na następnej stronie.
Jeśli nie widoczne drobne krople płynu na końcu igły podczas pierwszego użycia nowego wstrzykiwacza.
1. Delikatnie obrócić pokrętłem ustawiania dawki w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara do pokazania się liczby 25 w okienku wskazania dawki. Można obrócić z powrotem pokrętłem ustawiania dawki, jeśli minie się oznaczenie 25.
2. Trzymać wstrzykiwacz igłą skierowaną do góry.
3. Popukać delikatnie palcem w zbiornik wstrzykiwacza.
4. Nacisnąć maksymalnie pokrętło ustawiania dawki. Kropla płynu pojawi się na końcu igły.
5. Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki wskazuje „0.
6. Należy przejść do punktu 5 Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza.
5. Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza
5.1. Wstrzykiwacz zawiera 450 j.m. folitropiny alfa.
Maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza to 450 j.m. Najmniejsze ustawienie pojedynczej dawki to 12,5 j.m. i można zwiększać w krokach co 12,5 j.m.
5.2. Obracać pokrętłem ustawiania dawki do pojawienia się właściwej dawki w okienku
wskazania dawki
208
Pokrętłem ustawiania dawki obracać do
przodu w celu ustawienia zalecanej
dawki
Pokrętłem ustawiania dawki obracać do
tyłu w celu skorygowania dawki
5.3. Ustawić dawkę zaleconą przez lekarza (w przykładzie pokazanym na zdjęciu to 50 j.m.).
Ostrzeżenie: przed wykonaniem następnej czynności sprawdzić, czy w okienku wskazania dawki widoczna jest pełna zalecona dawka.
6. Wstrzyknięcie dawki
6.1. Wybrać miejsce wstrzyknięcia w obszarze, który był
wskazany przez lekarza lub pielęgniarkę.
W celu zmniejszenia podrażnienia skóry należy
codziennie wybierać inne miejsce wstrzyknięcia.
Obszar
wstrzyknięcia
6.2. Oczyścić skórę przecierając wacikiem nasączonym alkoholem.
6.3. Sprawdzić ponownie, czy w okienku wskazania dawki pokazana jest prawidłowa dawka.
6.4. Wstrzyknąć dawkę zgodnie z zaleceniem lekarza lub pielęgniarki. Wbić igłę całkowicie w skórę (1).
Nacisnąć pokrętło ustawiania dawki i przytrzymać
w celu wykonania wstrzyknięcia.
Pokrętło ustawiania dawki przytrzymać wciśnięte przez co najmniej 5 sekund, aby zapewnić
wstrzyknięcie pełnej dawki (2). Im większa dawka,tym dłużej będzie trwało wstrzyknięcie.
Liczba wskazująca dawkę, pokazana w okienku wskazania dawki, powróci na pozycję „0. Po co najmniej 5 sekundach wyjąć igłę spod skóry, jednocześnie trzymając naciśnięte pokrętło ustawiania dawki (3).
Zwolnić pokrętło ustawiania dawki.
Ostrzeżenie: należy zawsze upewniać się, że do każdego wstrzyknięcia używana jest nowa igła.
209
7. Po wstrzyknięciu
7.1 Sprawdzić, czy podano pełną dawkę
Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki pokazuje „0”.
Ostrzeżenie: jeśli w okienku wskazania dawki widoczna jest liczba większa niż „0”, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony GONAL-f jest pusty, a pacjent nie otrzymał pełnej zaleconej dawki.
7.2. Zakończyć częściowe wstrzyknięcie (tylko w razie potrzeby) W okienku wskazania dawki będzie pokazana brakująca liczba jednostek, którą należy wstrzyknąć nowym wstrzykiwaczem.
Powtórzyć punkt 3 (Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f”) i punkt 4 („Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do wstrzyknięcia) dla drugiego wstrzykiwacza.
Ustawić brakującą liczbę jednostek do podania pełnej dawki zapisaną w dzienniku leczenia lub liczbę nadal pokazaną w okienku wskazania dawki pierwszego wstrzykiwacza i wykonać wstrzyknięcie.
7.3 Usuwanie igły po każdym wstrzyknięciu Zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę umieścić na płaskiej powierzchni.
Trzymając wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony lekiem GONAL-f mocno jedną ręką wsunąć igłę w zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę.
Kontynuować dociskając igłę z założoną nasadką do stabilnej powierzchni, do usłyszenia „kliknięcia („click”).
Przytrzymać zewnętrzną
nasadkę zabezpieczającą igłę i odkręcić igłę poprzez obrócenie w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Bezpiecznie usunąć użytą igłę.
Nigdy nie używać ponownie wykorzystanych już igieł. Nigdy nie używać igieł wspólnie z innymi osobami. Nałożyć z powrotem nasadkę na wstrzykiwacz.
210
7.4. Przechowywanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f
UWAGA
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Nigdy nie przechowywać wstrzykiwacza z nałożoną igłą.
Zawsze należy usunąć igłę ze wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiemGONAL-f przed nałożeniem nasadki wstrzykiwacza.
Przechowywać wstrzykiwacz w oryginalnym opakowaniu w bezpiecznym miejscu. Jeśli wstrzykiwacz jest pusty, należy spytać farmaceutę w aptece, w jaki sposób go usunąć.
Ostrzeżenie: leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki.
8. Dziennik leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f
1
Numer
dnia
leczenia
2
Data
3
Godzina
4
Objętość
wstrzykiwacza
450 j.m./0,75 ml
5
Zalecona
dawka
6 7 8
Okienko wskazania dawki
Ilość ustawiona
do
wstrzyknięcia
Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilośćnależy wstrzyknąć.......... za pomocą nowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
211
/ : 450 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość ..należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
Wskazówka: maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 150 j.m. to 150 j.m.,maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 300 j.m. to 300 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 450 j.m. to 450 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 900 j.m. to 450 j.m.
Data ostatniej aktualizacji Instrukcji stosowania: {MM/RRRR}.
212
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika
GONAL-f 900 j.m./1,5 ml, roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
folitropina alfa
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera onainformacje ważne dla pacjenta.
Należy zachować ulotkę, aby w razie potrzeby móc ponownie przeczytać. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby takie same. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
3. Jak stosować lek GONAL-f
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
6. Zawartość opakowania i inne informacje Instrukcja stosowania.
1. Co to jest lek GONAL-f i w jakim celu się go stosuje
Co to jest lek GONAL-f
Lek GONAL-f zawiera folitropinę alfa. Folitropina alfa jest rodzajem hormonu folikulotropowego(FSH) należącego do rodziny hormonów zwanych gonadotropinami. Gonadotropiny uczestnicząw procesach rozrodczych i płodności.
W jakim celu stosuje się lek GONAL-f
U dorosłych kobiet lek GONAL-f stosuje się:
w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania, które nie odpowiedziały na leczenie lekiem zwanym cytrynianem klomifenu; razem z innym lekiem, zwanym lutropiną alfa (hormon luteinizujący lub LH), w celu pomocy w uwolnieniu komórki jajowej z jajnika (jajeczkowanie) u kobiet z brakiem jajeczkowania spowodowanym bardzo małym wytwarzaniem gonadotropin (FSH i LH) przez ich organizm; w celu wywołania wzrostu kilku pęcherzyków jajnikowych (z których każdy zawiera jedną komórkę jajową) u kobiet poddanych technikom wspomaganego rozrodu (dzięki którym kobieta może zajść w ciążę), takim jak zapłodnienie pozaustrojowe, dojajowodowe podanie gamet lub dojajowodowe podanie zygoty.
U dorosłych mężczyzn lek GONAL-f stosuje się:
razem z innym lekiem, zwanym ludzką gonadotropiną łożyskową (hCG), w celu stymulacji produkcji nasienia u mężczyzn, którzy niepłodni z powodu małego stężenia pewnych hormonów.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku GONAL-f
Przed rozpoczęciem leczenia konieczna jest ocena płodności pacjentki i jej partnera przez lekarza
z doświadczeniem w leczeniu zaburzeń płodności.
213
Kiedy nie stosować leku GONAL-f
Jeśli pacjent ma uczulenie na hormon folikulotropowy lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).
Jeśli u pacjenta występują guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej (obie te struktury częścią mózgu).
U kobiet:
jeśli stwierdzono powiększenie jajników lub torebki płynu w jajnikach (torbiele jajników)
o nieznanej przyczynie,
jeśli występują krwawienia z pochwy o nieznanej przyczynie, jeśli stwierdzono raka jajników, macicy lub piersi,
jeśli istnieją stany, które zazwyczaj sprawiają, że prawidłowa ciąża jest niemożliwa, takie jak niewydolność jajników (przedwczesna menopauza) lub wada rozwojowa narządów płciowych.
U mężczyzn:
jeśli stwierdzono nieodwracalne uszkodzenie jąder.
Leku GONAL-f nie wolno stosować, kiedy którykolwiek z wyżej wymienionych punktów dotyczy pacjenta. W razie wątpliwości należy omówić to z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania leku.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Porfiria
Jeśli pacjent lub którykolwiek członek jego rodziny jest chory na porfirię (niezdolność rozkładaniaporfiryn, która może być przekazywana dziedzicznie przez rodziców dzieciom) powinienpoinformować o tym lekarza prowadzącego przed rozpoczęciem leczenia.
Należy niezwłocznie powiadomić lekarza prowadzącego, jeśli: u pacjenta wystąpi zwiększona delikatność skóry i podatność na pokrywanie się pęcherzykami, zwłaszcza w przypadku skóry często wystawianej na słońce i (lub) wystąpi ból żołądka, rąk lub nóg.
W przypadku wystąpienia jakiejkolwiek z wyżej wymienionych dolegliwości lekarz prowadzący może
zalecić przerwanie leczenia.
Zespół nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyperstimulation Syndrome, OHSS)
W przypadku kobiet lek zwiększa ryzyko rozwoju zespołu OHSS. Wówczas dochodzi donadmiernego rozwoju pęcherzyków jajnika, z których powstają duże torbiele. Jeśli pacjentka ma bólew dolnej części brzucha, przybiera szybko na wadze, ma nudności lub wymioty, lub trudnościz oddychaniem należy niezwłocznie powiadomić o tym lekarza prowadzącego, który może zalecić przerwanie stosowania leku (patrz punkt 4).
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, a zalecana dawka i schemat podawania przestrzegane, występowanie OHSS jest mniej prawdopodobne. Leczenie lekiem GONAL-f rzadko wywołuje ciężkiego stopniaOHSS, jeżeli nie podano leku stosowanego w celu wywołania ostatecznego dojrzewania pęcherzyka(zawierającego ludzką gonadotropinę kosmówkową hCG). Lekarz prowadzący powinien zaprzestać podawania hCG w przypadkach rozwijającego się OHSS i zalecić nieodbywanie stosunku płciowego lub zastosowanie mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez przynajmniej cztery dni.
Ciąża mnoga
W przypadku stosowania leku GONAL-f występuje zwiększone ryzyko zajścia w ciążę mnogą (w większości przypadków bliźniaczą) w porównaniu z zapłodnieniem naturalnym. Ciąża mnoga może prowadzić do powikłań zdrowotnych matki i dzieci. Ryzyko ciąży mnogiej może być
214
zminimalizowane przez przestrzeganie zalecanej dawki leku GONAL-f i schematu podawania. Ryzyko ciąży mnogiej występujące po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu jest związane z wiekiem pacjentki, jakością i liczbą zapłodnionych komórek jajowych lub podanych pacjentce zarodków.
Poronienie
Po zastosowaniu technik wspomaganego rozrodu lub stymulacji jajników w celu wytworzeniakomórek jajowych u pacjentki istnieje większe prawdopodobieństwo poronienia niż przeciętnieu kobiet.
Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)
Jeśli w przeszłości lub niedawno u pacjentki lub u członka jej rodziny wystąpiły incydenty zakrzepowe w nogach lub płucach, zawał serca lub udar mózgu, może zwiększyć się ryzykowystąpienia tych zdarzeń lub ich pogorszenia u pacjentki w związku z leczeniem lekiem GONAL-f.
Nadmiar FSH we krwi u mężczyzn
U mężczyzn zwiększone stężenie FSH we krwi wskazuje na uszkodzenie jąder. Lek GONAL-f jest zwykle nieskuteczny w takich przypadkach.
Jeśli lekarz prowadzący zdecyduje się na próbę leczenia lekiem GONAL-f, w celu monitorowania leczenia może on zalecić pacjentowi wykonanie badania nasienia od 4 do 6 miesięcy po rozpoczęciu leczenia.
Dzieci
Lek GONAL-f nie jest wskazany do stosowania u dzieci.
Lek GONAL-f a inne leki
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub
ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.
Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f razem z innymi lekami stymulującymi jajeczkowanie (jak np. hCG lub cytrynian klomifenu) to odpowiedź pęcherzyków jajnika może być wzmożona. Jeśli pacjentka stosuje lek GONAL-f równocześnie z agonistami lub antagonistami hormonu uwalniającego gonadotropiny (ang. gonadotropin-releasing hormone, GnRH) (leki te zmniejszają stężenie hormonów płciowych i wstrzymują jajeczkowanie) może być konieczna większa dawka leku GONAL-f w celu wytwarzania pęcherzyków.
Ciąża i karmienie piersią
Nie należy stosować leku GONAL-f, jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn
Nie oczekuje się, że lek będzie miał wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Lek GONAL-f zawiera sód
Lek GONAL-f zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny
od sodu”.
215
3. Jak stosować lek GONAL-f
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócićsię do lekarza lub farmaceuty.
Stosowanie leku
Lek GONAL-f przeznaczony jest do stosowania w postaci wstrzyknięcia podskórnego. Wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego można używać do kilku wstrzyknięć. Pierwsze wstrzyknięcie leku GONAL-f należy wykonać pod nadzorem lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący lub pielęgniarka pokażą jak wstrzykiwać lek GONAL-f przy użyciu wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego.
Jeśli pacjent samodzielnie stosuje lek GONAL-f, powinien dokładnie zapoznać się z „Instrukcją stosowania” i stosować się do niej.
Ile leku stosować
Lekarz prowadzący zdecyduje jaką dawkę leku należy stosować i jak często. Poniżej opisane dawki podane w jednostkach międzynarodowych (j.m.).
Kobiety
Jeśli u pacjentki nie występuje jajeczkowanie i stwierdza się nieregularne miesiączki lub brakmiesiączki:
lek GONAL-f jest zwykle podawany codziennie;
jeśli u pacjentki stwierdza się nieregularne miesiączki, stosowanie leku GONAL-f należy rozpocząć w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego. Jeśli u pacjentki nie występują miesiączki, może ona rozpocząć stosowanie leku w dowolnym dniu;
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. na dobę; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
maksymalna dawka dobowa leku GONAL-f zwykle nie jest większa niż 225 j.m.; jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza pożądanej odpowiedzi po 4 tygodniach należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większądawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli pacjentka nie jajeczkuje, nie miesiączkuje i stwierdzono u niej bardzo małe stężenie hormonów FSH i LH:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 75 j.m. do 150 j.m. razem
z 75 j.m. lutropiny alfa;
pacjentka stosuje oba leki codziennie przez okres do 5 tygodni; dawka leku GONAL-f może być zwiększana co 7 lub 14 dni o 37,5 j.m. do 75 j.m. do uzyskania pożądanej odpowiedzi;
216
jeśli pacjentka uzyska pożądaną odpowiedź, otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f i lutropiny alfa. Najlepszym czasem na odbycie stosunku płciowego jest dzień podania hCG i dzień następny. Alternatywnie może zostać wykonane zapłodnienie wewnątrzmaciczne przez umieszczenie nasienia w jamie macicy.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdza odpowiedzi po 5 tygodniach, należy przerwać ten cykl leczenia lekiem GONAL-f. W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci leczenie większą dawką początkową leku GONAL-f niż poprzednio.
W przypadku uzyskania nadmiernej odpowiedzi, leczenie lekiem GONAL-f należy przerwać i pacjentka nie otrzyma hCG (patrz punkt 2, OHSS). W następnym cyklu lekarz prowadzący zaleci mniejszą dawkę leku GONAL-f niż poprzednio.
Jeśli u pacjentki konieczne jest rozwinięcie wielu komórek jajowych w celu pobrania ich przed wszelkimi technikami wspomaganego rozrodu:
zazwyczaj stosowana dawka początkowa leku GONAL-f wynosi 150 j.m. do 225 j.m. na dobę,
od 2. do 3. dnia cyklu leczenia;
dawka leku GONAL-f może być zwiększana w zależności od odpowiedzi pacjentki.
Maksymalna dawka dobowa leku wynosi 450 j.m.;
leczenie kontynuuje się do rozwinięcia komórek jajowych do pożądanego stopnia. Trwa to zazwyczaj około 10 dni, lecz może to trwać również od 5 do 20 dni. W celu sprawdzenia, kiedy to nastąpi, lekarz prowadzący wykona badania krwi i (lub) badanie ultrasonograficzne; gdy komórki jajowe będą odpowiednio dojrzałe, pacjentka otrzyma pojedyncze wstrzyknięcie 250 mikrogramów rekombinowanej hCG (r-hCG, jest to hCG produkowana w laboratorium z wykorzystaniem specjalnej metody rekombinacji DNA) lub 5 000 do 10 000 j.m. hCG, 24 do 48 godzin po ostatnim wstrzyknięciu leku GONAL-f. W ten sposób komórki jajowe gotowe do pobrania.
W innych przypadkach lekarz może najpierw wstrzymać jajeczkowanie u pacjentki stosując agonistę lub antagonistę hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH). Następnie lek GONAL-f jestpodawany około 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia agonistą. GONAL-f oraz agonista GnRH podawane do osiągnięcia odpowiedniego rozwoju pęcherzyków. Na przykład po dwóch tygodniach leczenia agonistą podaje się 150 j.m. do 225 j.m. leku GONAL-f przez pierwsze 7 dni. Dawka jest następnie dostosowywana zależnie od reakcji jajników.
Mężczyźni
Zazwyczaj stosowana dawka leku GONAL-f wynosi 150 j.m. razem z hCG. Pacjent stosuje te dwa leki trzy razy w tygodniu przez przynajmniej 4 miesiące. Jeśli po 4 miesiącach pacjent nie zareaguje na leczenie, lekarz może zaproponować by przedłużyć stosowanie obu leków do co najmniej 18 miesięcy.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku GONAL-f
Nie znane skutki przedawkowania leku GONAL-f. Mimo to, można oczekiwać wystąpienia zespołu nadmiernej stymulacji jajników (ang. Ovarian Hyper-Stimulation Syndrome, OHSS), który zostałopisany w punkcie 4. Jednakże OHSS może wystąpić jedynie, jeżeli podano również hCG (patrz punkt 2, OHSS).
Pominięcie zastosowania leku GONAL-f
W razie pominięcia dawki leku GONAL-f nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnieniapominiętej dawki. Jeśli pacjent zauważy, że pominął dawkę, powinien skontaktować się z lekarzemprowadzącym.
217
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócićsię do lekarza lub farmaceuty.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Poważne działania niepożądane u kobiet
Ból w podbrzuszu w połączeniu z nudnościami lub wymiotami mogą być objawami nadmiernej stymulacji jajników (OHSS) i mogą wskazywać na nadmierną reakcję jajników na leczenie oraz na występowanie dużych torbieli jajnika (patrz również w punkcie 2, „Zespół nadmiernej stymulacji jajników”). To działanie niepożądane występuje często (może występować u mniej niż 1 na 10 osób).
OHSS może przybrać ciężką postać w przypadku wyraźnie powiększonych jajników, zmniejszonej produkcji moczu, zwiększenia masy ciała, trudności w oddychaniu i (lub) możliwego nagromadzenia płynu w jamie brzusznej lub klatce piersiowej. To działanie niepożądane występuje niezbyt często (może występować u mniej niż 1 na 100 osób). Rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 1 000 osób) zdarzają się powikłania OHSS, takie jak skręt jajników lub incydenty zakrzepowe.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób) mogą wystąpić powikłania krzepliwości krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe), czasami niezależne od OHSS. Mogą one spowodować ból w klatce piersiowej, duszności, udar mózgu lub zawał serca (patrz również w punkcie 2, „Problemy z krzepliwością krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe)”).
Poważne działania niepożądane u mężczyzn i kobiet
Reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, mogą być czasami poważne. To działanie niepożądane występuje bardzo rzadko (może występować u mniej niż 1 na 10 000 osób).
W razie wystąpienia któregokolwiek z wyżej wymienionych działań niepożądanych należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który może zalecić odstawienie leku GONAL-f.
Inne działania niepożądane u kobiet
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
torebki płynu w jajnikach (torbiele jajnika); ból głowy;
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
ból brzucha;
nudności, wymioty, biegunka, skurcze i wzdęcia brzucha.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu, które czasami mogą mieć ciężki przebieg; astma może ulec pogorszeniu.
218
Inne działania niepożądane u mężczyzn
Bardzo często (mogą występować u więcej niż 1 na 10 osób):
miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia, jak np. ból, zaczerwienienie, zasinienie, obrzęk i (lub) podrażnienie.
Często (mogą występować u mniej niż 1 na 10 osób):
opuchlizna żył nad i pod jądrami (żylaki powrózka nasiennego);
powiększenie sutków, wystąpienie trądziku lub zwiększenie masy ciała.
Bardzo rzadko (mogą występować u mniej niż 1 na 10 000 osób):
mogą wystąpić reakcje alergiczne obejmujące wysypkę, zaczerwienienie skóry, pokrzywkę, obrzęk w okolicach twarzy i trudności w oddychaniu; czasami o ciężkim nasileniu; astma może ulec pogorszeniu.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane możnazgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania” wymienionego w
załączniku V.
Dzięki
zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.
5. Jak przechowywać lek GONAL-f
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na etykiecie wkładu lub na pudełku po „EXP. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Przechowywać w lodówce (2°C - 8°C). Nie zamrażać.
Z zachowaniem okresu ważności, produkt może być przechowywany w temperaturze poniżej 25°C do3 miesięcy bez ponownego zamrażania i musi być zniszczony, jeśli nie został użyty w tym czasie.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Nie stosować leku GONAL-f, jeśli zauważy się jakiekolwiek widoczne oznaki zepsucia, jeśli płyn zawiera cząstki stałe lub nie jest przejrzysty.
Na wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f należy napisać datę, kiedyzostał pierwszy raz zastosowany. W tym celu do „Instrukcji stosowania dołączona jest etykieta. Po otwarciu wstrzykiwacz może być przechowywany poza lodówką przez maksymalnie 28 dni (w temperaturze poniżej 25°C).
Po upływie 28 dni nie należy stosować leku pozostałego we wstrzykiwaczu półautomatycznym
napełnionym.
Po zakończeniu wszelkie niewykorzystane resztki roztworu należy usunąć.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytaćfarmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronićśrodowisko.
219
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek GONAL-f
Substancją czynną leku jest folitropina alfa
W 1 ml roztworu znajduje się 600 j.m. (44 mikrogramy) folitropiny alfa. Każdy wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony z wkładem wielodawkowym zawiera 900 j.m. (66 mikrogramów) w 1,5 ml.
Pozostałe składniki to: poloksamer 188, sacharoza, metionina, sodu diwodorofosforan jednowodny, sodu wodorofosforan dwuwodny, m-krezol, stężony kwas fosforowy, wodorotlenek sodu i woda do wstrzykiwań.
Jak wygląda lek GONAL-f i co zawiera opakowanie
Lek GONAL-f jest dostępny w postaci przejrzystego, bezbarwnego płynu do wstrzykiwań we
wstrzykiwaczu półautomatycznym napełnionym.
Opakowanie zawiera 1 wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony i 20 igieł jednorazowego
użytku.
Podmiot odpowiedzialny
Merck Europe B.V., Gustav Mahlerplein 102, 1082 MA Amsterdam, Holandia
Wytwórca
Merck Serono S.p.A., Via delle Magnolie 15, 70026 Modugno (Bari), Włochy
Data ostatniej aktualizacji ulotki: {MM/RRRR}.
Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków
http://www.ema.europa.eu.
220
Instrukcja stosowania
GONAL-f WSTRZYKIWACZ PÓŁAUTOMATYCZNY NAPEŁNIONY 900 j.m./1,5 ml
Roztwór do wstrzykiwań we wstrzykiwaczu
Folitropina alfa
Spis treści
1. Jak stosować lek GONAL-f, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony
2. Jak korzystać z dziennika leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym
lekiem GONAL-f
3. Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem
GONAL-f
4. Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do
wstrzyknięcia
5. Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza 6. Wstrzyknięcie dawki
7. Po wstrzyknięciu
8. Dziennik leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f
(patrz tabela na końcu)
Ostrzeżenie: przed użyciem wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f należy przeczytać niniejszą instrukcję stosowania. Należy dokładnie przestrzegać procedury, ponieważ może się ona różnić od wcześniej już zastosowanej.
1. Jak stosować lek GONAL-f, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony
Nie należy udostępniać wstrzykiwacza innym osobom. Wstrzykiwacz jest przeznaczony tylko
do wstrzyknięcia podskórnego.
Liczba w okienku wskazania dawki wyrażona jest w jednostkach międzynarodowych (j.m.). Lekarz poinformuje pacjenta o liczbie j.m., jaką należy codziennie wstrzyknąć. Liczba wyświetlana w okienku wskazania dawki jest pomocna przy:
a. ustawieniu zaleconej dawki,
b. sprawdzeniu kompletności wstrzyknięcia,
c. odczytaniu pozostałej dawki do wstrzyknięcia za
pomocą drugiego wstrzykiwacza.
Wstrzyknięcie należy wykonywać codziennie o tej samej porze. Przykład: Lekarz/farmaceuta poinformuje pacjenta ile wstrzykiwaczy będzie potrzebnych do ukończenia leczenia.
221
2. Jak korzystać z dziennika leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym
lekiem GONAL-f
Dziennik leczenia jest załączony na ostatniej stronie.
Dziennik leczenia należy wykorzystywać do zapisywania liczby j.m. wstrzykniętych za każdym razem.
Należy zapisywać numer dnia leczenia (1), datę (2) i godzinę (3) wstrzyknięcia. W pierwszej linijce tabeli objętość wstrzykiwacza jest już zapisana (4). Zaleconą dawkę należy zapisać w punkcie „Zalecona dawka (5).
Przed wstrzyknięciem należy sprawdzić, czy ustawiona jest prawidłowa dawka (6). Po wstrzyknięciu należy odczytać liczbę pokazaną w okienku wskazania dawki. Należy potwierdzić, że pacjent otrzymał pełną dawkę (7) lub zapisać liczbę pokazaną w okienku wskazania dawki, jeśli jest inna niż „0 (8).
W razie potrzeby należy wykonać wstrzyknięcie używając drugiego wstrzykiwacza,
ustawiając pozostałą dawkę zapisaną w punkcie „Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu” (8).
Pozostałą dawkę należy zapisać w punkcie Ilość ustawiona do wstrzyknięcia w następnym wierszu (6).
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Używanie dziennika leczenia do zapisywania codziennego wstrzyknięcia (codziennychwstrzyknięć) umożliwia pacjentowi sprawdzanie każdego dnia, czy otrzymał pełną przepisanądawkę.
Przykład dziennika leczenia:
1
Numer
dnia
leczenia
2
Data
3
Godzina
4
Objętość
wstrzykiwacza
900 j.m./1,5 ml
5
Zalecona
dawka
6 7 8
Okienko wskazania dawki
Ilość ustawiona
do
wstrzyknięcia
Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu
1 10.06. 07:00 900 j.m. 350 350
jeśli „0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
2 11.06. 07:00 900 j.m. 350 350
jeśli „0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
3 12.06. 07:00 900 j.m. 350 350
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość 150należy wstrzyknąć za pomocą nowego
wstrzykiwacza
3 12.06. 07:00 900 j.m. n.d. 150
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąćzapomocąnowego wstrzykiwacza
Uwaga: maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 150 j.m. to 150 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 300 j.m. to 300 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 450 j.m. to 450 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 900 j.m. to 450 j.m.
222
3. Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem
GONAL-f
Należy umyć ręce wodą i mydłem.
Znaleźć czyste miejsce i płaską powierzchnię. Sprawdzić termin ważności podany na etykiecie wstrzykiwacza.
Należy zgromadzić i przygotować wszystkie potrzebne akcesoria:
1. Pokrętło ustawiania dawki 5. Gwintowany łącznik igły 9. Wewnętrzna osłona igły
2. Okienko wskazania 6. Nasadka wstrzykiwacza 10. Zewnętrzna nasadka dawki zabezpieczająca igłę
3. Tłok 7. Zabezpieczenie 11. Waciki nasączone alkoholem
4. Zbiornik 8. Wymienna igła 12. Pojemnik na ostre odpady
4. Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do
wstrzyknięcia
4.1. Zdjąć nasadkę wstrzykiwacza.
4.2. Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki jest ustawione na 0.
223
4.3. Przygotować igłę do wstrzyknięcia
Wziąć nową igłę - należy używać
wyłącznie dostarczonych igieł
jednorazowego użytku.
Mocno przytrzymać zewnętrzną
nasadkę zabezpieczającą igłę.
Sprawdzić, czy zabezpieczenie
na zewnętrznej nasadce
zabezpieczającej igłę nie jest
uszkodzone lub poluzowane.
Usunąć zabezpieczenie.
Przykład dobrego zamknięcia Przykład złego zamknięcia
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Jeśli zabezpieczenie jest uszkodzone lub poluzowane, igła nie nadaje się do użytku. Należywyrzucić do pojemnika na ostre odpady. Należy wziąć nową igłę.
4.4. Nałożyć igłę
Przykręcić gwintowaną końcówkę wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f na zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę do wyczucia lekkiego oporu.
Ostrzeżenie: nie przykręcać igły zbyt mocno, ponieważ w takim przypadku mogłoby być trudne usunięcie igły po wstrzyknięciu.
Zdjąć zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę, delikatnie ciągnąc. Należy odłożyć do źniejszego wykorzystania.
Wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony lekiem GONAL-f należy trzymać igłą skierowaną do góry.
Ostrożnie usunąć i wyrzucić zieloną osłonę wewnętrzną.
4.5. Obserwować dokładnie koniec igły, czy pojawią się drobne krople płynu Jeśli widoczne drobne krople płynu, należy przejść do punktu 5 Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza.
Ostrzeżenie: Obecność kropli płynu należy sprawdzać TYLKO podczas PIERWSZEGO użycia nowego wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f w celu usunięcia powietrza.
224
UWAGA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Jeśli nie widoczne krople płynu na końcu igły lub podczas pierwszego użycia nowegowstrzykiwacza, konieczne jest wykonanie czynności opisanych na następnej stronie.
Jeśli nie widoczne drobne krople płynu na końcu igły podczas pierwszego użycia nowego wstrzykiwacza.
1. Delikatnie obrócić pokrętłem ustawiania dawki w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara do pokazania się liczby 25 w okienku wskazania dawki. Można obrócić z powrotem pokrętłem ustawiania dawki, jeśli minie się oznaczenie 25.
2. Trzymać wstrzykiwacz igłą skierowaną do góry.
3. Popukać delikatnie palcem w zbiornik wstrzykiwacza.
4. Nacisnąć maksymalnie pokrętło ustawiania dawki. Kropla płynu pojawi się na końcu igły.
5. Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki wskazuje „0.
6. Należy przejść do punktu 5 Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza.
5. Ustawianie dawki zaleconej przez lekarza
5.1. Wstrzykiwacz zawiera 900 j.m. folitropiny alfa.
Maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza to 450 j.m. Najmniejsze ustawienie pojedynczej dawki to 12,5 j.m. i można zwiększać w krokach co 12,5 j.m.
5.2. Obracać pokrętłem ustawiania dawki do pojawienia się właściwej dawki w okienku
wskazania dawki
225
Pokrętłem ustawiania dawki obracać do
przodu w celu ustawienia zalecanej
dawki
Pokrętłem ustawiania dawki obracać do
tyłu w celu skorygowania dawki
5.3. Ustawić dawkę zaleconą przez lekarza (w przykładzie pokazanym na zdjęciu to 50 j.m.).
Ostrzeżenie: przed wykonaniem następnej czynności sprawdzić, czy w okienku wskazania dawki widoczna jest pełna zalecona dawka.
6. Wstrzyknięcie dawki
6.1. Wybrać miejsce wstrzyknięcia w obszarze, który był
wskazany przez lekarza lub pielęgniarkę.
W celu zmniejszenia podrażnienia skóry należy
codziennie wybierać inne miejsce wstrzyknięcia.
Obszar
wstrzyknięcia
6.2. Oczyścić skórę przecierając wacikiem nasączonym alkoholem.
6.3. Sprawdzić ponownie, czy w okienku wskazania dawki pokazana jest prawidłowa dawka.
6.4. Wstrzyknąć dawkę zgodnie z zaleceniem lekarza lub pielęgniarki. Wbić igłę całkowicie w skórę (1).
Nacisnąć pokrętło ustawiania dawki i przytrzymać
w celu wykonania wstrzyknięcia.
Pokrętło ustawiania dawki przytrzymać wciśnięte przez co najmniej 5 sekund, aby zapewnić
wstrzyknięcie pełnej dawki (2). Im większa dawka,tym dłużej będzie trwało wstrzyknięcie.
Liczba wskazująca dawkę, pokazana w okienku wskazania dawki, powróci na pozycję „0. Po co najmniej 5 sekundach wyjąć igłę spod skóry, jednocześnie trzymając naciśnięte pokrętło ustawiania dawki (3).
Zwolnić pokrętło ustawiania dawki.
Ostrzeżenie: należy zawsze upewniać się, że do każdego wstrzyknięcia używana jest nowa igła.
226
7. Po wstrzyknięciu
7.1 Sprawdzić, czy podano pełną dawkę
Sprawdzić, czy okienko wskazania dawki pokazuje „0”.
Ostrzeżenie: jeśli w okienku wskazania dawki widoczna jest liczba większa niż „0”, wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony GONAL-f jest pusty, a pacjent nie otrzymał pełnej zaleconej dawki.
7.2. Zakończyć częściowe wstrzyknięcie (tylko w razie potrzeby) W okienku wskazania dawki będzie pokazana brakująca liczba jednostek, którą należy wstrzyknąć nowym wstrzykiwaczem.
Powtórzyć punkt 3 (Przed rozpoczęciem stosowania wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f”) i punkt 4 („Przygotowanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f do wstrzyknięcia) dla drugiego wstrzykiwacza.
Ustawić brakującą liczbę jednostek do podania pełnej dawki zapisaną w dzienniku leczenia lub liczbę nadal pokazaną w okienku wskazania dawki pierwszego wstrzykiwacza i wykonać wstrzyknięcie.
7.3 Usuwanie igły po każdym wstrzyknięciu Zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę umieścić na płaskiej powierzchni.
Trzymając wstrzykiwacz półautomatyczny napełniony lekiem GONAL-f mocno jedną ręką wsunąć igłę w zewnętrzną nasadkę zabezpieczającą igłę.
Kontynuować dociskając igłę z założoną nasadką do stabilnej powierzchni, do usłyszenia „kliknięcia („click”).
Przytrzymać zewnętrzną
nasadkę zabezpieczającą igłę i odkręcić igłę poprzez obrócenie w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Bezpiecznie usunąć użytą igłę.
Nigdy nie używać ponownie wykorzystanych już igieł. Nigdy nie używać igieł wspólnie z innymi osobami. Nałożyć z powrotem nasadkę na wstrzykiwacz.
227
7.4. Przechowywanie wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiem GONAL-f
UWAGA
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Nigdy nie przechowywać wstrzykiwacza z nałożoną igłą.
Zawsze należy usunąć igłę ze wstrzykiwacza półautomatycznego napełnionego lekiemGONAL-f przed nałożeniem nasadki wstrzykiwacza.
Przechowywać wstrzykiwacz w oryginalnym opakowaniu w bezpiecznym miejscu. Jeśli wstrzykiwacz jest pusty, należy spytać farmaceutę w aptece, w jaki sposób go usunąć.
Ostrzeżenie: leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki.
8. Dziennik leczenia wstrzykiwaczem półautomatycznym napełnionym lekiem GONAL-f
1
Numer
dnia
leczenia
2
Data
3
Godzina
4
Objętość
wstrzykiwacza
900 j.m./1,5 ml
5
Zalecona
dawka
6 7 8
Okienko wskazania dawki
Ilość ustawiona
do
wstrzyknięcia
Ilość wyświetlana po wstrzyknięciu
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilośćnależy wstrzyknąć.......... za pomocą nowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
/ : 900 j.m.
jeśli "0",
wstrzyknięcie
zakończone
jeśli nie "0", konieczne drugie
wstrzyknięcie
Ilość .. należy wstrzyknąć. zapomocąnowego
wstrzykiwacza
228
Wskazówka: maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 150 j.m. to 150 j.m.,maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 300 j.m. to 300 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 450 j.m. to 450 j.m., maksymalne ustawienie pojedynczej dawki wstrzykiwacza 900 j.m. to 450 j.m.
Data ostatniej aktualizacji Instrukcji stosowania: {MM/RRRR}.
229